Cây me có tên khoa học là Tamarindus indica, là một loài cây nhiệt đới có nguồn gốc từ châu Phi, hiện nay được trồng phổ biến tại nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam, cũng như ở châu Mỹ Latinh.
Đây là cây thân gỗ lớn, có thể cao tới 20 mét trong điều kiện tự nhiên, thân gồm lớp lõi gỗ cứng màu đỏ sẫm và lớp dác ánh vàng. Lá me là lá kép lông chim, mỗi lá có từ 10 đến 40 lá nhỏ. Vào mùa hè, lá thường cụp lại như đang ngủ và chỉ xòe ra khi thời tiết mát mẻ hơn. Hoa me mọc thành từng chùm, có cuống lá dài chia thành nhiều nhánh nhỏ, mỗi nhánh mang một bông hoa.
Quả me có vỏ màu nâu, bên ngoài phủ lông mịn, bên trong chứa nhiều hạt và phần thịt. Lúc còn non, quả có vị chua gắt, thường dùng để nấu canh chua. Không chỉ quả non, lá me non cũng có thể dùng để nấu canh chua, đặc biệt là món canh chua cá úc với lá me non rất được yêu thích vì vị thanh mát, chua nhẹ, giúp giải nhiệt.
Khi chín, quả me trở nên ngọt dịu và có thể ăn trực tiếp hoặc được dùng làm nước giải khát, mứt, siro, hay làm gia vị cho các món ăn như trứng cút lộn xào me, cua rang me, tôm rang me,…
Món canh chua cá úc lá me.
Không chỉ có giá trị ẩm thực, toàn thân cây me còn là dược liệu quý. Quả me giàu glucid, acid citric và kali bitartrat, có tác dụng nhuận tràng, hạ huyết áp, thanh nhiệt, giải độc,… Lá me có vị chua, đắng, tính mát, thường dùng chữa viêm da, lở ngứa.
Trong khi đó, thân và rễ me có vị chát, tác dụng thu liễm, hỗ trợ điều trị huyết áp cao. Hạt me sau khi rang chín thì bỏ vỏ và ngâm cùng nước trong vài giờ, dùng để nấu chè hoặc luộc ăn thay cơm có tác dụng tẩy giun. Với giá trị dinh dưỡng và dược liệu, cây me xứng đáng được gọi là "lộc trời".
Ý nghĩa phong thủy khi trồng cây me làm cảnh trong nhà
Trong phong thủy, cây me được xem là biểu tượng mạnh mẽ của ý chí và nghị lực, bởi đặc tính sinh trưởng bền bỉ dù trong điều kiện khắc nghiệt. Sự sống dẻo dai ấy đại diện cho tinh thần không khuất phục trước gian nan, luôn vươn lên dù gặp thử thách.
Bên cạnh đó, cây me thường sai quả, trái mọc đầy cành, điều này được liên tưởng đến sự sung túc, tài lộc dồi dào và những thành quả ngọt ngào sau quá trình phấn đấu không ngừng nghỉ. Chính vì vậy, việc trồng cây me trước nhà không chỉ mang ý nghĩa phong thủy tốt đẹp mà còn tạo điểm nhấn xanh mát cho không gian sống.
Tuy nhiên, để cây phát huy tối đa giá trị về mặt tâm linh và thẩm mỹ, gia chủ cần lưu ý một vài điểm. Theo đó, nếu chọn trồng cây me dạng bonsai, nên bố trí chậu cây ở vị trí hợp lý, tránh chắn lối đi hoặc làm mất cân đối tổng thể cảnh quan.
Trường hợp trồng cây me để lấy quả, nên đặt cây lệch hẳn sang một bên cổng, đồng thời chú ý cắt tỉa thường xuyên các nhánh khô để giữ cho không gian thông thoáng, tránh tích tụ năng lượng tiêu cực, tạo điều kiện cho tài vận lưu thông.
Cây me là loài dễ thích nghi nên phù hợp với nhiều độ tuổi và mệnh khác nhau. Tuy vậy, theo một số chuyên gia phong thủy, những người thuộc mệnh Mộc sẽ nhận được nhiều năng lượng tích cực hơn nếu trồng me trong nhà hoặc sân vườn. Cây không chỉ mang lại may mắn mà còn góp phần cân bằng sinh khí, giúp gia chủ mệnh Mộc thêm phần thuận lợi trên đường công danh và cuộc sống.
Cách trồng và chăm sóc cây me
Cây me là loài thực vật nhiệt đới có khả năng thích nghi cao, dễ dàng sinh trưởng trong điều kiện khí hậu nóng, đất khô cằn, thậm chí có thể chịu được những vùng có sương giá nhẹ. Nhờ đặc tính này, me có thể trồng được gần như quanh năm.
Tuy vậy, để đảm bảo cây phát triển khỏe mạnh và cho quả nhiều, thời điểm trồng lý tưởng nhất vẫn là vào đầu mùa xuân hoặc đầu mùa mưa, khi đất đủ ẩm và thời tiết thuận lợi cho việc bén rễ.
Về phương pháp nhân giống, cây me có thể được trồng từ hạt hoặc bằng cách ghép cành. Tuy nhiên, việc trồng từ hạt thường khiến cây ra quả chậm và có nguy cơ biến đổi chất, ảnh hưởng đến chất lượng trái.
Chính vì thế, để tiết kiệm thời gian và đảm bảo chất lượng, người trồng nên ưu tiên phương pháp ghép cành hoặc mua sẵn cây giống đã được ghép từ các nhà vườn hoặc cửa hàng uy tín. Sau khi mua về, chỉ cần tháo bỏ lớp bao nilon quanh bầu đất, đặt cây giống vào hố đã chuẩn bị sẵn, lấp đất chặt tay để cố định gốc là được.
Hoa me.
Nếu cẩn thận hơn, hãy chống cây bằng cọc gỗ nhỏ để tránh cây bị lay gốc trong thời gian đầu. Đồng thời, nên che nắng tạm thời và tưới nước đều đặn trong khoảng 2 tuần đầu để giúp cây hồi xanh và ổn định sinh trưởng.
Nếu không có nhiều diện tích, bạn hoàn toàn có thể tận dụng những vật dụng sẵn có như bao xi măng, chậu, thùng xốp để trồng me lấy quả hoặc tạo dáng làm cây bonsai. Lưu ý, chậu cần có lỗ thoát nước dưới đáy.
Mặc dù là loại cây dễ sống, không phải tốn nhiều công chăm sóc, nhưng muốn cây phát triển tốt thì bạn cần chú ý tới những yếu tố sau:
- Đất trồng: Cây me có thể phát triển tốt ở nhiều loại đất khác nhau, nhưng tốt hơn hết nên trồng trong đất có nhiều dinh dưỡng, thoát nước tốt. Vì thế, nên trộn đất với phân bò hoai mục, phân gà, phân trùn quế, vỏ trấu, xơ dừa, than bùn, mùn hữu cơ…
- Ánh sáng: Me là cây ưa sáng, cần nhiều ánh nắng mặt trời để quang hợp và phát triển tốt. Do đó, bạn hãy trồng cây ở nơi có đủ ánh nắng mặt trời chiếu vào.
- Tưới nước: Nên tuân theo nguyên tắc thấy khô thì tưới, cụ thể, hãy tưới nước khi thấy đất xung quanh gốc cây khô. Vào mùa khô, có thể tăng lượng nước và tần suất tưới cây.
- Cắt tỉa: Nên cắt bỏ những cành khô, cành sâu bệnh, cành mọc quá dày để tạo tán cây thông thoáng, giúp cây quang hợp tốt hơn và ra nhiều quả hơn. Ngoài ra, sau khi thu hoạch quả, cần tắt tỉa cành đã ra quả để cây tập trung nuôi cành mới.
CÙNG CHUYÊN MỤC
