Tim Spector hiện là giáo sư di truyền học và dịch tễ học, nổi tiếng với các nghiên cứu về mối quan hệ giữa dinh dưỡng, sức khỏe và hệ vi sinh vật đường ruột. Ông cũng là một trong những nhà nghiên cứu hàng đầu trong lĩnh vực này.
Trả lời tờ Newsweek trong tháng này, Spector cảnh báo Gen Z và Millennials (những người sinh từ khoảng những năm 1980 đến đầu những năm 2010) về nguy cơ ung thư đại trực tràng. Tỷ lệ mắc bệnh ở nhóm người trẻ tuổi này đã tăng gấp đôi so với những năm 1990, với nhóm tuổi 40 có nguy cơ cao nhất.
Sự gia tăng tỷ lệ ung thư đại trực tràng ở người trẻ đã khiến giới y học bối rối. Spector cho rằng nguyên nhân là thông tin sai lệch. "Các thế hệ trẻ muốn ăn uống lành mạnh. Tuy nhiên, vì 'sống khỏe' đã trở thành xu hướng, có rất nhiều thông tin sai lệch trên mạng xã hội", ông giải thích, thêm rằng điều này gây khó khăn cho mọi lứa tuổi trong việc tìm hiểu cách ăn uống lành mạnh.
Ông cảnh báo thực phẩm siêu chế biến đã được chứng minh là làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư bao gồm ung thư đại tràng, nhưng không chỉ thức ăn nhanh và đồ ăn vặt có đường nằm trong danh mục này. Nhiều thanh protein, granola và thịt nhân tạo dành cho người ăn chay và ăn chay trường cũng nằm trong danh mục thực phẩm siêu chế biến.
Một số nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng việc tiêu thụ đồ ăn vặt hoặc thực phẩm chế biến sẵn có thể gây ung thư đại tràng. Phân tích của Singapore cho thấy methylglyoxal, hợp chất giải phóng khi cơ thể phân hủy thức ăn chứa đường và chất béo có thể ảnh hưởng đến một gene chống lại khối u, từ đó làm tăng nguy cơ ung thư. Nghiên cứu năm 2023 trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng cũng phát hiện mối liên hệ giữa việc tiêu hóa thực phẩm chế biến sẵn và một số loại ung thư.
Mô hình biểu thị ung thư đại trực tràng. Ảnh: Jo Panuwat D
Giáo sư Tim khuyến khích chế độ ăn giàu trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, hạt và chất béo tốt có trong hạt, quả hạch và cá. Các thực phẩm này giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh, đủ sức chống lại các bệnh do chế độ ăn hiện đại gây ra.
Ngoài ra, chuyên gia khuyên "hãy xem chất xơ như một đội dọn dẹp cho đại tràng của bạn". Chất xơ không chỉ giúp tiêu hóa mà còn điều chỉnh nhu động ruột và giảm thời gian các chất độc hại tiếp xúc với đại tràng. Điều đó rất quan trọng, vì bất cứ điều gì làm giảm nguy cơ tích tụ độc tố trong ruột đều sẽ giúp giảm nguy cơ ung thư.
"Để chống lại ung thư đại trực tràng, không chỉ là tránh những thứ có hại mà còn phải tăng cường những thứ giúp cơ thể phát triển khỏe mạnh", vị chuyên gia nói thêm.
CÙNG CHUYÊN MỤC
