Đối với một số người có thể gợi lại ký ức về COVID-19 và đặt ra câu hỏi liệu căn bệnh này có khả năng mất kiểm soát và bùng phát thành một đại dịch trên toàn thế giới giống như COVID-19 hay không?
BÁC SĨ NGÔ MINH QUÂN
Tác giả bài viết
Bác sĩ Khoa Ngoại Thần Kinh - Bệnh viện Nhân Dân Gia Định, TP.HCM
Chủ nhiệm CLB Thầy thuốc Trẻ của Bệnh viện
Bệnh đậu mùa khỉ và Covid-19: hai loại vi-rút hoàn toàn khác nhau
Đầu tiên cần làm rõ rằng bệnh đậu mùa khỉ và COVID-19 không giống nhau. Trong khi Covid-19 là do một chủng vi-rút mới có tên SARS-CoV-2 gây ra thì bệnh đậu mùa khỉ lại có tác nhân là vi-rút đậu mùa khỉ thuộc Orthopoxvirus, một họ hàng của virus đậu mùa đã được biết đến từ lâu.
Triệu chứng của Covid-19 và bệnh đậu mùa khỉ mặc dù có những điểm tương đồng như sốt, đau nhức cơ thể, ớn lạnh, mệt mỏi nhưng khác nhau về mức độ nặng. Ngoài ra triệu chứng nổi bật riêng của Covid-19 bao gồm ho, hụt hơi hoặc khó thở, mất vị giác hoặc khứu giác, còn ở bệnh đậu mùa khỉ là phát ban và nổi mụn nước ở các bộ phận trên cơ thể gây đau nhức.
Bệnh đậu mùa khỉ khó lây lan hơn so với COVID-19
SARS-CoV-2 có thể lây lan nhanh chóng và dễ dàng từ miệng hoặc mũi của người bệnh dưới dạng giọt bắn khi họ nói, ho hoặc hắt hơi. Trong khi đó, bệnh đậu mùa khỉ thường cần tiếp xúc gần để lây lan, chủ yếu qua tiếp xúc da kề da hay qua những vật dụng như khăn hoặc ga trải giường mà người bệnh sử dụng.
Vi-rút đậu mùa khỉ không phải là một loại vi-rút mới
Thế giới phải mất gần một năm để tìm ra cách đối phó với SARS-CoV-2 vì đây là một chủng mới. Tuy nhiên các nhà khoa học đã nghiên cứu bệnh đậu mùa khỉ kể từ khi nó được phát hiện lần đầu tiên ở người cách đây hơn 50 năm. Kết quả là, hiện nay chúng ta đã quen thuộc với cách lây lan, cách thức biểu hiện cũng như cách điều trị và ngăn chặn nó
Bệnh đậu mùa khỉ đã có vắc xin phòng ngừa
Vi-rút gây bệnh đậu mùa và bệnh đậu mùa khỉ đều thuộc họ vi-rút Orthopox. Những loại vi-rút này có liên quan chặt chẽ với nhau nên qua nhiều năm nghiên cứu, chẩn đoán và điều trị thì WHO cho biết vắc-xin đậu mùa có hiệu quả khoảng 85% chống lại bệnh đậu mùa khỉ. Theo FDA hiện có vắc xin đã được phê duyệt cho bệnh đậu mùa khỉ.
Trên đây là một số điểm khác biệt đối với bệnh đậu mùa khỉ và COVID-19. Các chuyên gia cho rằng, mặc dù nhiệm vụ quan trọng vẫn là phòng ngừa lây lan bệnh đậu mùa khỉ, nhưng rất khó có khả năng vi-rút này bùng phát thành một đại dịch không kiểm soát được trên toàn thế giới giống như cách mà COVID-19 đã làm.