Bữa sáng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì năng lượng và sức khỏe tổng thể. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp cho bữa sáng không chỉ giúp hạn chế tổn thương thận mà còn hỗ trợ kiểm soát các chỉ số như huyết áp, kali, phosphorus và natri trong máu. Theo các chuyên gia dinh dưỡng và thận học, một chế độ ăn sáng cân bằng, ít muối, giàu chất xơ, protein chất lượng cao và giàu chất chống viêm là chìa khóa bảo vệ chức năng thận.
Một bữa sáng lành mạnh không chỉ giúp bảo vệ thận mà còn khởi đầu cho một ngày mới tràn đầy năng lượng, đặc biệt đối với những người đang sống chung với bệnh thận mạn tính.
Tăng cường protein thực vật
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Kidney International Reports chỉ ra rằng chế độ ăn giàu protein thực vật và ít phosphorus giúp làm chậm tiến triển bệnh thận mạn tính (CKD). Cụ thể, người tiêu thụ đậu phụ, ngũ cốc nguyên cám và hạt có nguy cơ suy giảm chức năng thận thấp hơn so với người ăn nhiều thịt đỏ hoặc protein động vật.
Từ góc độ lâm sàng, bác sĩ thận học Victor Gura (Trung tâm Y tế Cedars-Sinai, Mỹ) nhấn mạnh: "Bữa sáng để nạp năng lượng lành mạnh và bảo vệ hệ tuần hoàn thận. Một bữa ăn giàu chất xơ, protein sạch, chất béo không bão hòa và ít muối sẽ giúp thận làm việc hiệu quả hơn, đồng thời giảm nguy cơ tăng huyết áp - nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương thận".
Ưu tiên trái cây ít kali
Tiến sĩ Laura Kyte, chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng tại tổ chức Kidney Care UK (Anh), cho biết: "Một trong những sai lầm phổ biến ở người bệnh thận là ăn sáng qua loa hoặc chọn thực phẩm tiện lợi, nhiều muối, giàu kali. Điều này có thể khiến thận phải làm việc quá sức". Bà khuyến nghị người bệnh ưu tiên trái cây ít kali như táo, lê, dưa hấu, cùng rau củ như ớt chuông, súp lơ và trứng trắng trong bữa sáng. Đây là những thực phẩm giúp bổ sung chất xơ, vitamin, protein nhưng không làm tăng gánh nặng lọc máu cho thận.
Theo Hiệp hội Thận Quốc gia Mỹ (NKF), người bị thận yếu nên hạn chế tiêu thụ thực phẩm giàu natri, kali và phosphorus - những khoáng chất có thể gây mất cân bằng điện giải khi chức năng thận suy giảm. Trong đó, phosphorus ẩn trong các sản phẩm từ sữa động vật, nội tạng, thịt chế biến và thực phẩm đóng gói là một yếu tố cần đặc biệt lưu ý.
Gợi ý bữa sáng lý tưởng cho người thận yếu:
Chăm sóc thận bắt đầu từ những lựa chọn đơn giản và bữa sáng chính là bước đầu tiên quan trọng nhất.
Một bát yến mạch nấu với sữa hạnh nhân (loại không đường), trộn cùng nửa cốc việt quất tươi, một thìa dầu ô liu nguyên chất và một chút mật ong. Bên cạnh đó, bạn có thể ăn kèm hai lòng trắng trứng gà được chế biến ít dầu mỡ, xào cùng ớt chuông và tỏi. Thức uống lý tưởng là một cốc nhỏ sữa thực vật như sữa đậu nành ít đường hoặc sữa gạo.
Thực đơn này giúp cung cấp protein sạch, chất chống oxy hóa mạnh mẽ từ quả mọng, chất béo tốt từ dầu ô liu và chất xơ từ yến mạch - tất cả đều hỗ trợ chức năng thận một cách tự nhiên và hiệu quả.
Ngoài ra, bệnh nhân nên tránh sử dụng các món ăn sáng phổ biến nhưng nhiều rủi ro như mì ăn liền, xôi, pate, bánh mì kẹp thịt mặn, trứng muối, bơ đậu phộng mặn hay nước ép đóng chai. Những món này thường chứa natri và phospho cao, dễ khiến thận quá tải.
Việc lựa chọn thực phẩm mỗi sáng không chỉ dừng lại ở khẩu vị hay sự tiện lợi mà còn cần dựa trên hiểu biết khoa học và theo dõi sức khỏe cá nhân. Các chuyên gia khuyến cáo người có vấn đề về thận nên khám định kỳ và theo dõi các chỉ số kali, creatinine, eGFR, để bác sĩ tư vấn chế độ ăn chính xác và cá nhân hóa theo từng giai đoạn bệnh.