Từ xa xưa, khu vực Hồ Tây (Quảng An) trồng rất nhiều sen, người dân đã biết cách lấy trà xanh Tân Cương của vùng đất chè Thái Nguyên đem ướp với dòng hoa sen Bách Diệp được trồng ở Hồ Tây cho ra một hương vị trà rất đặc biệt.
Hoa sen mang một hương vị đặc trưng riêng biệt bởi loài hoa này được sinh trưởng trong bùn đất rất màu mỡ của Hồ Tây rộng lớn, hấp thụ nhiều dưỡng chất tinh túy từ thiên nhiên.
Hoa sen Hồ Tây mang hương vị đặc biệt hơn hẳn các vùng sen khác. Sen được trồng ở đây chủ yếu là loại sen Bách Diệp trăm cánh có hương thơm ngát rất phù hợp để ướp trà.
Để có được trà sen Tây Hồ ngon còn phụ thuộc vào giống trà, giống hoa sen, ướp loại trà nào, nghệ nhân và kỹ thuật ướp trà để cho ra một phẩm trà ngon nhất.
Trà sen Tây Hồ truyền thống thường là trà ướp gạo sen, trà sen ướp xổi tươi hoặc sấy.
Loại trà thích hợp ướp gạo sen Tây Hồ là trà Tân Cương (Thái Nguyên), có thể là trà móc câu hoặc nõn tôm Thái Nguyên, được thu hái 1 tôm 1 lá hay 2 lá non liền kề. Ngoài ra có trà Shan Tuyết ướp gạo sen cũng khá ngon.
Trà Sen ướp xổi thơm ngào ngạt: Ướp trong bông sen để ủ qua một đêm cho trà ngấm hết hương thơm của sen rồi thưởng thức luôn. Dòng trà này rất dễ làm nhưng lại khó bảo quản, khi thưởng thức, người sành trà có thể cảm nhận thấy vị tanh của hoa sen. Tuy nhiên ngoại hình của dòng trà ướp xổi rất đẹp.
Ông Chu Đức Trọng (phường Quảng An, Tây Hồ) chia sẻ: “Để thu được 100g gạo sen sẽ cần khoảng 900 - 1000 bông hoa. Việc tách gạo sen là công đoạn khó nhất đòi hỏi phải nhanh tay, khéo léo để gạo sen trắng, không nát và lưu giữ được mùi hương”. Gạo sen và nhụy sen sau khi được ủ đủ lâu và sấy khô sẽ được bỏ vào bông sen cùng với trà Tân Cương cánh nhỏ, thẩm hương vừa độ, sau đó dùng lá sen bọc chặt bên ngoài. Bông sen sau khi bọc chè sẽ được cắm một đêm để hương sen thấm đều vào chè, từng vốc chè sực mùi thơm hòa quyện với sen. Loại trà sen này được làm nhiều vào chính vụ sen, giá bán dao động 40.000 đồng/bông.
Nói về bí quyết để tạo ra những tách trà sen mang hương vị đặc biệt của người Quảng An - Tây Hồ, ông Trọng bộc bạch: “Để làm ra thức uống này không quá khó nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên trì. Hương vị tinh túy của chén trà sen thực chất đã qua 7 lần ủ gạo và sấy, càng ướp nhiều lần thì hương sen càng quyện, trà càng thơm lâu. Một mẻ trà sen đạt chuẩn thì nước trà phải xanh, uống ban đầu có vị chát, sau có vị ngọt đượm và hương sen thơm dịu, thoang thoảng trong miệng".
Cách ướp Trà sen Tây Hồ
Hoa sen được hái từ sáng sớm đến trưa, loài hoa vừa thuần khiết vừa thanh tao nên khi mang về phải rửa sạch sẽ. Sau đó sẽ tách riêng phần gạo sen ra để lấy nguyên liệu ướp trà. Ướp trà sen là công đoạn vô cùng tỉ mỉ và công phu, đòi hỏi người thợ trà phải có đủ tình yêu cùng cái tâm khao khát làm trà sẽ cho ra một mẻ trà ngon.
Cách pha một ấm trà ngon Tây Hồ đúng kiểu
Bước 1: Lấy nước sôi tráng qua ấm và chén trà, mục đích là để loại bỏ những tạp chất còn sót lại trong ấm chén
Bước 2: Cho một lượng chè vừa phải, tùy bạn muốn uống đậm hay nhạt
Bước 3: Đổ nước sôi có nhiệt độ khoảng 80 - 90 độ, lắc đều tay rồi đổ nước ra
Bước 4: Rót nước sôi 80 độ vào ấm, hãm chè trong vòng 15 - 20 giây để chè ngấm. Sau đó rót ra chén và thưởng thức là xong.
Nhấp ngụm trà, nhắm mắt lại và tận hưởng hương vị đắng chát trên đầu lưỡi, sau cùng là ngọt thanh bất tận với hương thơm tuyệt diệu của trà sen.
Một ấm trà ngon sẽ có màu nước xanh trong xen lẫn vàng cốm sóng sánh. Hương sen thơm mát kết hợp hương cốm non dịu nhẹ. Vị trà mới uống sẽ có vị chan chát nhẹ, sau đó là vị ngọt thơm lan tỏa nơi đầu lưỡi và cổ họng.
Để giữ được trà sen luôn thơm ngon thì cần lưu ý những cách bảo quản sau:
- Trà sen Tây Hồ được ướp theo phương thức truyền thống, cần hút chân không gói trà, bảo quản nơi khô ráo mát mẻ, tránh ánh nắng mặt trời chiếu vào;
- Trà đã cắt ra uống hãy đổ tối đa 100gr cho ra hũ thủy tinh, nếu vẫn còn trong túi thì buộc chặt miệng túi hoặc dùng kẹp chuyên dụng dành riêng cho trà.
- Còn riêng với trà sen ướp xổi trong bông sen tươi cần được bảo quản trong tủ đông hoặc ngăn đá tủ lạnh để bảo quản. Loại trà này nên dùng càng sớm càng tốt.
Nhấp ngụm trà, nhắm mắt lại và tận hưởng hương vị đắng chát trên đầu lưỡi, sau cùng là ngọt thanh bất tận với hương thơm tuyệt diệu của trà sen...