Chỉ sau một ngày, hàng loạt những từ khóa “xanh 18k”, “nâu 11k”, “dọn sạch kho”,... trở nên viral, gây ra làn sóng tranh cãi lớn trên MXH. Theo đó, dân tình được phen bàn tán rôm rả sau phiên livestream bán dầu gội giá sốc của “chiến thần review” Võ Hà Linh.
Người thích thú vì mua được deal rẻ, người bất bình vì bị “phá giá” thị trường đều có đủ. Chưa kể, những đồn đoán hay thuyết âm mưu xoay quanh drama này cũng được dân mạng bàn tới bàn lui với đa dạng góc nhìn, ý kiến trái chiều.
Chưa kể, đối với những người trong giới chuyên môn, họ còn nhìn thấy đây là một bài học thú vị trong việc làm truyền thông, quảng cáo hay các chiến dịch marketing cho sản phẩm. Ai nấy đều ra sức “mổ xẻ”, nhận định đúng sai trong cách làm việc giữa nhãn hàng với các KOC, KOL.
Phiên livestream gây chấn động cõi mạng của Võ Hà Linh
Để có những cái nhìn khách quan nhất, chúng tôi đã liên hệ với những người trong nghề, từng có kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực này để cùng chia sẻ về drama hot nhất hiện nay:
- Tác giả Phùng Thái Học: Founder group “Tâm sự con sen” nổi tiếng, CEO của một agency và có 12 năm kinh nghiệm Digital Marketing và Content Marketing.
- Bùi Quốc Anh (SN 1996) hay còn được biết là cựu trưởng nhóm Welax, có 6 năm kinh nghiệm trong lĩnh truyền thông, từng được biết đến với vai trò sản xuất nội dung, KOL trên MXH. Hiện, anh chàng đang làm trong ngành sản xuất và kinh doanh kim loại.
Nhãn hàng - KOC thay nhau lên tiếng, TikTok Shop ngồi im hưởng lợi
Theo anh Phùng Thái Học nhận định, có 4 đối tượng liên quan đến drama lần này và sẽ nhận những được, mất khác nhau bao gồm: Khách hàng, “chiến thần review” Võ Hà Linh, sàn thương mại điện tử TikTok Shop và công ty dược phẩm.
Hẳn ai cũng nhìn thấy rõ, khách hàng là những người được hưởng lợi nhiều nhất. Còn Võ Hà Linh, dù lập được nhiều kỷ lục livestream, nhận hoa hồng từ doanh số nhưng cô vẫn bị một nhóm người hâm mộ quay lưng vì "lập lờ", không rõ ràng câu chữ.
Về phía công ty dược phẩm, anh Phùng Thái Học cho hay: "Về ngắn hạn, công ty đang phải hứng chịu một làn sóng giận dữ mạnh mẽ từ hệ thống phân phối của họ (quầy thuốc và tạp hóa). Mặc dù đã có những lời xin lỗi công khai chính thức, nhưng chắc chắn công ty sẽ còn phải làm thêm rất nhiều điều mới có thể xoa dịu được. Về dài hạn, công ty vẫn có thể thúc đẩy bán hàng nhờ vào việc nhận diện sản phẩm được tăng mạnh mẽ sau vụ ồn ào".
Phùng Thái Học
Đáng chú ý hơn, người ngồi im hưởng lợi trong drama này lại là sàn thương mại điện tử TikTok Shop. "Bình thường các sàn TMĐT phải cạnh tranh nhau rất gay gắt trong những ngày siêu sale. Việc các sàn chi hàng chục tỷ để làm sân khấu âm nhạc hoặc thuê người nổi tiếng quảng cáo là chuyện rất bình thường. Nhưng lần này chỉ một drama 'từ trên trời rơi xuống' đã kéo rất nhiều traffic cho nền tảng này. Tất cả view và doanh số của Hà Linh cũng chính là view và doanh số của TikTok Shop", anh Phùng Thái Học phân tích.
Còn đối với Quốc Anh - một người đã trải qua nhiều vị trí từ KOL, người làm truyền thông đến quản trị doanh nghiệp, anh đánh giá sự việc xảy ra do 2 vấn đề quan trọng.
Thứ nhất, chương trình khuyến mại, giá bán hàng hay cách bán hàng của doanh nghiệp chưa thực sự chỉn chu. Thứ hai, việc chuẩn bị cho chương trình PR của doanh nghiệp chưa thực sự kỹ lưỡng và đầy đủ. Do vậy, khi có vấn đề xảy ra, Quốc Anh cho rằng trách nhiệm sẽ hướng về phía doanh nghiệp nhiều hơn là KOC hay KOL họ chọn.
Theo Quốc Anh, phía nhãn hàng vốn sẽ là người kiểm duyệt các nội dung trước khi lên sóng livestream nên luồng thông tin gây tranh cãi do Võ Hà Linh đưa ra phía công ty phải là người nắm rõ. Chính vì vậy, khâu chuẩn bị của công ty không thực sự kỹ càng, để xảy ra những rủi ro không đáng có.
Bên cạnh đó, Quốc Anh cho rằng: "Người ngoài không thể rõ được thỏa thuận, hợp đồng cụ thể giữa công ty và KOC. Tuy nhiên, dù đúng hay sai, nhãn hàng vẫn là người phải chịu trách nhiệm lớn nhất khi để xảy ra ồn ào này".
Bùi Quốc Anh
Cũng có phần đồng tình với quan điểm này, anh Phùng Thái Học cho biết các chiến dịch lớn như này thường do các Agency lớn (thường là Partner của Tik Tok Shop) triển khai, họ đứng ra kết nối nhãn hàng với KOC để tạo ra những phiên bán hàng lớn. Tức là, Agency sẽ đưa ra danh sách các nhãn hàng, KOC sẽ lựa chọn những sản phẩm mình từng sử dụng để quảng bá chứ không phải công ty dược phẩm booking riêng KOC để giới thiệu sản phẩm. Do vậy, về phía Hà Linh, có thể nói đây là một hoạt động giới thiệu sản phẩm công tâm, không phải kiểu nhận tiền nói tốt.
"Như vậy, chúng ta sẽ có quy trình làm việc giữa công ty dược phẩm và Agency, giữa Agency và KOC Võ Hà Linh, thậm chí còn có thể có thêm 1 số đơn vị liên quan khác tham gia. Mọi thứ khá phức tạp nên chỉ có người trong cuộc mới có thể rạch ròi về quyền lợi trách nhiệm", Phùng Thái Học chia sẻ.
Nghề livestream nhiều biến cố, hãy học cách đặt câu hỏi ngược để tự bảo vệ mình
Có thể nói, thế hệ KOC đang ngày càng phát triển và trở thành xu hướng tất yếu trong nhiều lĩnh vực. So với những KOL, KOC bắt buộc là người phải trải nghiệm sản phẩm, có các kênh quảng bá, bán hàng riêng qua các sàn thương mại điện tử. Tuy nhiên, đây là một nghề mới, nên chắc chắn vẫn sẽ xảy ra rất nhiều rủi ro khó lường trước.
Phùng Thái Học bày tỏ: "Đến thời điểm này, Võ Hà Linh vẫn là một trong những người định hình cho cả một thế hệ KOC. Cô ấy đi theo con đường đứng về phía khách hàng, làm việc công khai minh bạch, là một nhân vật truyền cảm hứng mạnh mẽ cho các bạn trẻ muốn theo nghề.
Với một nghề mới như KOC, sẽ luôn có những biến cố phát sinh như drama lần này. Đây cũng sẽ là một bài học vô cùng lớn cho tất cả các nhãn hàng và KOC khác. Với những hoạt động quảng cáo thông thường, chúng ta đã có những chế tài và quy định rõ ràng để quản lý. Trong tương lai chắc chắn sẽ có thêm những điều chỉnh về chính sách để kiểm soát hình thức giới thiệu sản phẩm rất mạnh mẽ này".
TikTok Shop ngồi im hưởng lợi trong khi nhãn hàng và KOC đều nhận chỉ trích
Bùi Quốc Anh cho rằng, sau ồn ào này, các bạn KOC, KOL cần phải lưu ý nhiều về mặt sản phẩm, hiểu rõ sản phẩm sẽ ảnh hưởng đến ai và phải có kế hoạch thật tốt khi tung ra chiến dịch quảng cáo nào đó. Bên cạnh đó Quốc Anh cũng đưa ra lời khuyên cho các KOC rằng cần năng động hơn, chủ động đặt câu hỏi ngược lại cho đối tác hay thậm chí là cố vấn, gợi ý cho những đơn vị booking mình làm thế nào cho thật sự hợp lý.
"KOL, KOC không chỉ nên phát triển vào khả năng diễn xuất mà phải tìm hiểu thêm về pháp luật, truyền thông hay về kinh tế, nói chung những điều liên quan đến sản phẩm mình PR. Mình từng làm việc với những KOL lớn, họ hoặc team của họ sẽ đặt câu hỏi ngược lại cho mình để đưa ra hướng làm việc hợp lý nhất. KOL, KOC cũng phải hiểu được mình đang có vấn đề gì, chiến dịch nhãn hàng book mình phù hợp đến đâu. Bởi một khi đã ký hợp đồng thì đó sẽ là trách nhiệm của cả 2 bên", Bùi Quốc Anh chia sẻ.