Trong những ngày hè oi bức như hiện tại, có lẽ không gì trân quý hơn một bóng râm mát lành. Anh Trường Tùng (sinh năm 1983) - một kỹ sư xây dựng lành nghề ở Huế đã dành nhiều năm nghiên cứu, vài tháng liền để "bê" vườn lên mái nhà.
Ý tưởng làm vườn sân thượng hay trên mái không mới. Tuy nhiên công trình này đã đặt ra nhiều thách thức cho ông bố 8X, bởi lẽ thành phố Huế nơi gia đình anh sinh sống nổi tiếng là xứ mưa nhiều nhất nhì cả nước. Quá trình làm vườn của anh Tùng là con đường đi tìm lời giải cho bài toán chống thấm, thích ứng với điều kiện thời tiết quê nhà và cả những đắn đo.
Khu vườn xanh mướt từ trong ra ngoài, đẹp mỹ mãn và trong lành giữa lòng đô thị nhộn nhịp có lẽ là kết quả ngọt ngào nhất mà ông bố 8X tìm kiếm bấy lâu.
Ngôi nhà của anh Tùng ngập tràn không gian xanh.
Khu vườn trên mái rộng 400m2 chống nóng ngày hè
Từ trên cao nhìn xuống, ngôi nhà của anh Tùng nổi bần bật với thảm cây xanh phủ gần kín mái, khác hẳn hàng xóm xung quanh. Ông bố Huế chia sẻ, anh từng vấp phải nhiều ý kiến trái chiều khi quyết định mang vườn lên mái.
“Khi mình chia sẻ ý tưởng làm vườn trên mái thì vấp phải rất nhiều ý kiến cho rằng mình hâm. Vì tư duy người Huế luôn cho rằng Huế là xứ mưa nhiều gần như nhất nước, người ta chống thấm không hết mình lại đưa cây lên mái cho mà thấm thêm à? Nhưng mình có suy nghĩ hoàn toàn ngược lại. Từ khi ra trường thời gian mình làm ở Sài Gòn mình làm những công trình đưa hẳn bể bơi trên mái vẫn không gặp vấn đề gì”, anh Tùng tâm sự.
Khu vườn trên mái giúp ngôi nhà trở nên nổi bật, khác hẳn những căn hộ khác trong khu vực.
Chàng kỹ sư xây dựng dựa vào kinh nghiệm làm công trình nhiều năm qua và thực tế quê hương mình để từng bước gỡ rối bài toán đưa vườn lên mái. Theo anh Tùng, việc chống thấm ở Huế còn nhiều hạn chế là do mọi người phụ thuộc vào thói quen, chưa tuân thủ nghiêm ngặt quy trình và và bản chất của vật liệu. Do đó, cần sử dụng đúng vật liệu và quy trình theo chuẩn khoa học.
Hơn hết, anh Tùng muốn giải quyết triệt để bài toán khí hậu khắc nghiệt ở miền Trung. Anh cho biết: “Bề dày đất và nước tưới giúp triệt tiêu cái nóng từ trên mái. Buổi sáng mình tưới cây thì lượng nước ngậm trong đất vừa nuôi cây vừa bốc hơi giữ cho nhà mình luôn mát mẻ, hay một trận gió Lào trước khi bước vào nhà mình cũng ngấm hơi ẩm từ đất và cây cối nên dịu đi muôn phần so với việc chạy qua mái nhà khô và nóng sẵn”.
Sau khi suy nghĩ chu toàn mọi việc, anh Tùng bắt tay vào việc hiện thực hoá khu vườn trong mơ. Anh tự mày mò nghiên cứu, tìm hiểu nguồn cung vật liệu trong và ngoài nước và đứng ra tự chỉ huy toàn bộ về mặt kỹ thuật thực hiện.
Theo anh Tùng: “Để đổ đất trồng thì cần một chuỗi liên hoàn chuẩn về kỹ thuật trong đó chống thấm chỉ là 30% vấn đề cần giải quyết thôi. Còn lại là vấn đề về chống lún lệch, việc đổ dốc thoát nước, hệ thống thu nước mặt, hệ thống thu nước thẩm thấu, biện pháp thi công, vật liệu chống nước tiếp xúc, quy trình kiểm tra nước, lớp chống rễ đâm, hệ giằng neo chống gió và những loại cây có thể đưa lên mái nữa.
Cả một loạt vấn đề nếu bạn không làm tốt khâu nào sẽ có vấn đề ngay khâu đó, mà rất khó sửa sau khi đất đổ xong hoặc đội kinh phí cực kỳ lớn. Ngoài sự am hiểu sâu về nghề xây dựng bạn còn phải có tình yêu thiên nhiên đủ lớn”.
Khu vườn trên mái rộng 400m2, được anh Tùng vừa làm vừa chỉnh trong suốt 5 tháng xây nhà. Đến nay, khu vườn đã phần nào hoàn chỉnh, không chỉ tạo khoảng không gian xanh mà còn có vai trò như một máy điều hoà từ thiên nhiên, giúp chống nóng cho ngôi nhà vào những ngày oi bức.
Phủ xanh mái giúp anh Tùng giảm thiếu nắng nóng, không cần dùng điều hoà vào mùa hè.
“Mùa hè nhà mình không cần dùng điều hoà, chỉ bật quạt là đã mát lạnh, dù nhà bố mẹ mình cách đó 2 căn dùng điều hoà vẫn thấy nóng. Hướng nam mình thiết kế 1 hồ nước, nên gió thổi qua rất mát. Chỉ có những hôm giữa hè đứng gió thì tầng 2 có nóng 1 chút nhưng tầng 1 thì hoàn toàn mát”, ông bố Huế chia sẻ.
Chăm vườn bằng sự đồng cảm với cỏ cây
Anh Tùng có một cậu con trai nay đã 8 tuổi. Bố đảm Huế kết hợp không gian trồng cây với không gian sinh hoạt của gia đình để con được gần gũi với thiên nhiên. Chẳng hạn khi anh chăm cây thì vợ chơi với con và ngược lại. Hiện tại bé Pooh con trai anh đã có kỹ năng trồng cây và bón phân rất thành thục.
Với diện tích 400m2, anh Tùng chú ý trong việc phối và phân chia không gian, tạo cảm giác vườn rộng, có nhiều góc đa dạng. Trong vườn, có vị trí trồng cây cổ thụ, cây ăn quả, có khu vực trồng rau và nhiều loại cây khác. Tiêu chí chọn cây trồng của anh Tùng là ưu tiên những loại vừa làm cảnh quan, vừa có thể sử dụng làm thuốc hoặc thực phẩm, dễ chăm sóc.
Anh kể: “Vườn mình là sự xen canh giữa cây to và cây thân thảo, cây cổ thụ thì mình trồng cây ăn trái như roi, sapoche, khế, nhót, chùm ruột, sơ ri,… Cây phủ lan can che mát thì kết hợp giữa các loại hoa trong đó mình dùng hoa có sắc và hương kết hợp giữa đuôi công xanh, bạch tuyết hoa, và đặc biệt là cây kim ngân hoa là cây ướp trà chống ho. Nó làm cảnh quan khá tốt vì là cây thường xanh
Để tạo độ sang trọng cho khu vườn mình dùng các loại tùng nho, tùng đuôi chồn hoa hồng, cẩm tú cầu. Quan trọng nhất là vườn rau xanh mình trồng rất nhiều loại cải kale. Hiện tại mình trồng đủ sản lượng cấp cho mỗi thành viên gia đình 3 cốc nước ép mỗi ngày”.
Đặc biệt, bố đảm ở Huế chăm vườn bằng sự đồng cảm với cỏ cây. Theo anh, muốn cây xanh tốt khoẻ mạnh thì gia chủ phải đủ nhạy cảm để cảm nhận được từng sự thương tổn của cây cỏ, dành thời gian xem xét từng cái cây nếu có vấn để để xử lý, đặt toàn bộ yêu thương vào việc chăm sóc.
Từ khi có khu vườn, các thành viên trong gia đình anh Tùng càng thêm gắn kết. Anh bộc bạch: “Khi bén duyên với việc làm vườn là vợ chồng mình bắt đầu có em Pooh nhỏ. Mình chỉ suy nghĩ đơn giản là làm sao có một khu vườn xanh mát, có thể hái bất kỳ cái gì cho vào miệng như tuổi thơ thế hệ 7X - đầu 8X. Làm một khu vườn nhỏ xinh ngay giữa trung tâm thành phố, mình luôn duy trì một không gian xanh mát rộn ràng tiếng chim với những vật liệu chăm sóc hữu cơ an toàn.
Vườn từ đầu mình làm là dành cho con và bây giờ nó vẫn đi đúng con đường đó - là nơi mình dạy con các kỹ năng sống, là nơi cả gia đình quây quần sau giờ làm việc. Sản lượng trồng ra đủ để cung cấp phục vụ mỗi thành viên gia đình, phải nói là từ khi siêng uống nước ép tươi sức khoẻ bản thân mình cải thiện hẳn. Quan trọng nhất là thằng cu rất thích thú với khu vườn, biết chăm cây chăm cối. 8 tuổi con xa rời thiết bị điện tử chứ không bị lệ thuộc”.
Khu vườn là nơi con trai anh Tùng có bài học vỡ lòng về thiên nhiên.
CÙNG CHUYÊN MỤC
