Ít nhất thì các nhà bán hàng đều nói inox 316 tốt hơn inox 304 và giá cả cũng cho thấy điều đó. Sản phẩm làm từ inox 316 thường đắt hơn 20% đến 40% so với sản phẩm cùng loại làm từ inox 304.
Theo nguyên tắc “tiền nào của nấy”, có vẻ như inox 316 thật sự tốt hơn inox 304. Nhưng thực ra, cái gì phù hợp với bản thân mới thực sự là "tốt". Inox 316 tuy tốt, nhưng nếu dùng cho đồ gia dụng thì hoàn toàn là một loại “cạm bẫy”.
Sự khác biệt giữa inox 304 và inox 316
Inox là một loại hợp kim, tức là kim loại được tạo ra bằng cách kết hợp nhiều nguyên tố khác nhau. Nó không phải là kim loại thuần như sắt, đồng hay nhôm, mà là kim loại do con người "pha chế" theo công thức riêng để đạt được tính chất mong muốn.
Inox 304 chủ yếu bao gồm các thành phần sắt, crôm (chromium) và niken. Inox 316 cũng có các thành phần đó, nhưng có thêm một nguyên tố đặc biệt là molypden (Mo).
Chính nguyên tố molypden này là điểm khác biệt lớn nhất giữa inox 304 và inox 316. Molypden là kim loại quý, có giá thành cao, và nhờ có nó mà inox 316 mang lại hai lợi ích quan trọng, cũng là lý do khiến giá của inox 316 cao hơn nhiều so với inox 304.
Ưu điểm của inox 316
- Tính tương thích sinh học (ít gây dị ứng)
Cho phép tôi lấy chính mình làm ví dụ. Tôi là người có làn da rất dễ bị dị ứng. Khi đeo đồng hồ, tôi luôn phải kiểm tra chất liệu mặt sau của đồng hồ. Nếu là inox 304 thì xong rồi, đeo nhiều nhất nửa ngày là cổ tay bắt đầu đỏ lên, ngứa ngáy, nổi mẩn. Đó là vì tôi bị dị ứng với inox 304.
Khả năng tương thích sinh học (hay nói đơn giản là ít gây dị ứng) chính là điểm mạnh đầu tiên của inox 316. Vì vậy, tôi bắt buộc phải chọn đồng hồ có mặt sau làm từ inox 316 thì mới đeo được, hoàn toàn không gặp vấn đề gì.
Không chỉ vậy, trong y học, những vật liệu như dao mổ, đinh vít cố định xương sau gãy... cũng phải sử dụng inox 316, chính vì nó không gây phản ứng với cơ thể người.
- Khả năng chống ăn mòn vượt trội
Hầu hết các nhà bán hàng đều nói rằng inox 316 chống ăn mòn tốt hơn inox 304. Điều này không sai, nhưng cần hiểu rõ điều kiện áp dụng. Inox 316 chỉ thật sự vượt trội hơn inox 304 về độ bền trong 2 trường hợp.
Thứ nhất, ở môi trường nhiệt độ cao (trên 300°C). Trong ngành hóa chất, inox thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ cao nên người ta thường chọn inox 316. Ngành thực phẩm đôi khi cũng dùng inox 316 để tránh ăn mòn do hơi nước nóng, tiệt trùng nhiệt độ cao hoặc quá trình lên men ở nhiệt độ cao.
Thứ hai, ở môi trường có hàm lượng clo cao (trên 1.9%). Vì vậy, các thiết bị dùng trong ngành hàng hải hoặc môi trường biển đều ưu tiên sử dụng inox 316. Nước biển chứa rất nhiều ion clo – một trong những “kẻ thù” lớn của inox, gây ăn mòn cực mạnh nếu không dùng loại inox phù hợp.
Sự thật đằng sau inox 316
Inox 316 đúng là tốt thật, và cũng… đắt thật. Vậy tại sao mình lại nói inox 316 là "cạm bẫy"? Bởi vì những điểm “tốt” đó, thực tế hoàn toàn không cần thiết trong các sản phẩm gia dụng hay trong sinh hoạt hàng ngày của chúng ta.
- Ít gây dị ứng, chúng ta có cần không?
Trừ trường hợp như mình đã nói ở phần trước, người dị ứng với kim loại khi đeo đồng hồ, thì có mấy ai tiếp xúc trực tiếp và liên tục với inox suốt ngày đâu?
Trong đời sống bình thường, gần như không có tình huống nào mà inox chạm trực tiếp vào da lâu dài cả.
- Chịu nhiệt cao, dùng làm gì trong bếp?
Trong gia đình, chúng ta không bao giờ gặp môi trường trên 300°C như trong ngành công nghiệp.
Nước sôi cao nhất cũng chỉ khoảng 100°C, dầu chiên nóng lắm thì 240°C, mà cũng không ai lấy bình inox bỏ vào chảo dầu nóng để chiên cả. Vậy thì khả năng chịu nhiệt cao của inox 316 để làm gì?
- Chống ăn mòn trong môi trường clo cao, có ai ngâm inox trong nước biển đâu?
Chúng ta đâu có sống ngoài khơi hay làm tàu biển. Ai lại đi ngâm đồ inox vào nước muối mặn cả ngày?
Thậm chí, nếu có tiếp xúc muối, thì chỉ là thoáng qua. Mà riêng muối không thôi thì không đủ gây ăn mòn inox. Muốn bị ăn mòn thì phải có muối + axit cùng lúc, điều kiện này gần như không xảy ra trong sinh hoạt hàng ngày.
Vậy chúng ta thực sự cần gì ở inox?
Ví dụ như bỏ sữa hay nước có ga vào bình giữ nhiệt. Sử dụng inox để đựng thức ăn có vị chua như canh chua, nước mắm, chanh... Trong những trường hợp này, cả inox 304 và inox 316 đều ổn, không bị ăn mòn và không gây hại.
Tóm lại, inox 316 có thể là lựa chọn “cao cấp”, nhưng trong cuộc sống hàng ngày, nó chẳng mang lại khác biệt rõ rệt nào so với inox 304. Vậy nên bỏ thêm tiền mua inox 316 cho các sản phẩm gia dụng, đôi khi chỉ là chi tiền vì niềm tin chứ không phải vì nhu cầu thực tế.
Inox 304 và inox 316 có thật sự là "inox dùng cho thực phẩm" không? Thực ra, không phải cứ là inox 304 hay inox 316 thì mặc định là "inox thực phẩm".
Để được dùng trong lĩnh vực thực phẩm, inox đó phải có khả năng chống ăn mòn (inox 304 và 316 đều ổn), đảm bảo thành phần an toàn, sạch, không chứa chất độc hại, phải tuân thủ tiêu chuẩn quốc gia.
CÙNG CHUYÊN MỤC
