Gan là một trong những cơ quan quan trọng của cơ thể, gan chịu trách nhiệm cho một số các chức năng bao gồm đào thải độc tố, lưu trữ các chất dinh dưỡng, chuyển hóa và tổng hợp các yếu tố đông máu. Bên cạnh đó, gan tiết ra dịch mật giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa và trao đổi chất. Do đó, việc chăm sóc sức khỏe gan đúng cách là rất quan trọng để duy trì sức khỏe tổng thể của chúng ta.
Tuy nhiên, vào ngày hè nóng bức, nhiều người lại có thói quen uống nhiều đồ uống có đường, bia lạnh để giải nhiệt, giải khát cho cơ thể. Việc sử dụng quá nhiều các loại đồ uống này có thể gây hại cho gan.
Thói quen uống nhiều đồ uống có đường, bia lạnh để giải nhiệt, giải khát cho cơ thể có thể gây hại cho gan.
Bia, đồ uống chứa cồn và nguy cơ mắc bệnh gan
Vào mùa hè nóng bức, không ít người vẫn có quan niệm uống bia để giải khát, giải nhiệt mùa hè. Tuy nhiên, đây là một quan niệm sai lầm. Bia là một loại đồ uống chứa cồn, hầu hết các loại bia hơi đều có nồng độ cồn từ 4-6%.
Sau khi sử dụng các loại đồ uống chứa cồn (rượu, bia), chỉ có khoảng 10% lượng cồn từ rượu bia được đào thải qua nước tiểu, mồ hôi và khí thở ra. 90% lượng cồn còn lại sẽ tiến thẳng đến gan. Tại đây, cồn sẽ được các tế bào gan xử lý và tiến hành quá trình khử độc trước khi đào thải ra ngoài.
Tuy nhiên, khả năng khử độc của gan không phải là vô hạn, các tế bào gan khỏe mạnh chỉ có thể lọc được một lượng cồn hạn định trong mỗi giờ, nếu nồng độ cồn nạp vào cơ thể quá cao sẽ đòi hỏi gan phải mất nhiều thời gian hơn nữa để xử lý chúng.
Tại gan, dưới tác dụng của enzyme ADH, ethanol (cồn) có trong bia, rượu sẽ chuyển hóa thành acetaldehyde, đây chính là chất chuyển hóa trung gian gây độc cho cơ thể. Tiếp theo đó, dưới tác dụng của các enzym khác tại gan, quá trình oxy hóa sẽ diễn ra giúp acetaldehyde biến đổi thành acid acetic, sau đó phân hủy thành CO2 và nước đào thải ra ngoài.
Nếu tế bào gan hoạt động quá tải, cồn chuyển hóa thành acetaldehyde nhưng lại không tiếp tục chuyển thành acid acetic, khi đó acetaldehyde tích tụ sẽ là chất độc gây hại cho gan, hệ thần kinh, thị giác, dạ dày, hệ tiêu hóa...
Các nghiên cứu chỉ ra rằng uống nhiều hơn 30g cồn, tương đương với 2-3 lon bia 355ml mỗi ngày có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về gan như gan nhiễm mỡ do rượu, suy gan, xơ gan.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng uống nhiều hơn 30g cồn, tương đương với 2-3 lon bia 355ml mỗi ngày có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về gan.
Đồ uống có đường và nguy cơ mắc bệnh gan
Các loại đồ uống có đường chẳng hạn như nước ngọt có ga, nước trái cây,... được nhiều người ưa chuộng và sử dụng để giải khát vào mùa hè. Tuy nhiên, việc uống các loại nước này thường xuyên có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của gan.
Theo đó, nước ngọt chứa nhiều đường nếu tiêu thụ quá nhiều sẽ góp phần làm suy giảm phản ứng với insulin và tích tụ chất béo trong gan, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe của gan, gan của bạn sẽ trở nên quá tải và biến fructose thành chất béo. Tình trạng này kéo dài còn có thể góp phần gây ra bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Một nghiên cứu do PGS.TS Longgang Zhao, Khoa Dinh dưỡng, Trường Y tế Công cộng Harvard T.H.Chan thực hiện trên 90.504 phụ nữ từ độ tuổi từ 50 - 79 trong vòng 19 năm đã tìm hiểu về mối liên hệ giữa nguy cơ ung thư gan và việc tiêu thụ đồ uống có đường.
Kết quả nghiên cứu cho thấy những phụ nữ uống ít nhất một ly (355ml) đồ uống có đường mỗi ngày có nguy cơ phát triển ung thư gan cao hơn 73% so với những phụ nữ không uống hoặc uống ít hơn 3 ly đồ uống có đường mỗi tháng. Những phụ nữ uống nhiều hơn 1 ly đồ uống có đường mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn 78%.
Bác sĩ y khoa Waqas Mahmood tại Bệnh viện Đại học Pennsylvania, Mỹ cho biết: “Các loại đồ uống có đường có liên quan mật thiết đến các vấn đề sức khỏe khác nhau chẳng hạn như có thể làm tăng lượng đường trong máu, tăng nguy cơ béo phì, tim mạch, tiểu đường, bệnh gan,...".
Thường xuyên sử dụng các loại đồ uống có đường có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của gan.
Duy trì lá gan khỏe mạnh
Hai loại đồ uống kể trên là thức uống được nhiều người sử dụng để giải nhiệt, giải khát vào những ngày hè nóng bức. Tuy nhiên, việc lạm dụng chúng có thể gây hại cho sức khỏe của gan. Do đó, mọi người nên hạn chế sử dụng hai loại đồ uống kể trên.
Ngoài ra, để duy trì một lá gan khỏe mạnh, mọi người cũng nên xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh (ăn đa dạng rau củ, trái cây, các loại hạt, đậu; ăn ít thịt đỏ và thịt chế biến sẵn) và thường xuyên tập thể dục, duy trì cân nặng hợp lý giúp phòng ngừa béo phì, gan nhiễm mỡ.