Mới đây, TS. BS Nguyễn Quang Bảy - Trưởng khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ về trường hợp một cô gái 23 tuổi (ở Hà Nội) nhập viện do lạm dụng thuốc xịt mũi chứa corticoid.
Được biết thời gian gần đây, người bệnh có dấu hiệu tăng cân, mặt trò, bụng tọ, phần da đùi, bụng xuất hiện vết rạn đỏ. Cơ thể cô luôn trong trạng thái mệt nhiều nên được mẹ đưa đến khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện viện Bạch Mai thăm khám.
Chân cô gái xuất hiện vết rạn đỏ sau khi dùng thuốc.
Tại đây, các bác sĩ kết luận bệnh nhân bị suy tuyến thượng thận do lạm dụng thuốc chứa corticoid trong thời gian dài.
Khai thác bệnh sử, cô gái cho biết bản thân bị viêm mũi từ lâu, cứ ngạt mũi là sử dụng thuốc xịt mũi, trung bình xịt ngày 3-4 lần.
Sau khi xem thành phần của lọ xịt mũi người bệnh mang đến, bác sĩ phát hiện có chứa chất Dexamethasone là loại corticoid rất mạnh, nếu dùng kéo dài dễ gây ra nhiều biến chứng như suy thượng thận, đái tháo đường, tăng huyết áp, loãng xương, loét dạ dày, rối loạn tâm thần... Riêng với trường hợp của cô gái này thì thuốc còn gây lùn và lão hóa sớm.
Sau khi nghe bác sĩ phân tích, mẹ cô gái thú nhận là bà cũng thường xuyên dùng loại thuốc xịt mũi này.
Suy tuyến thượng thận là gì?
Tuyến thượng thận là tuyến nội tiết nhỏ, có dạng hình tam giác, nằm trên đỉnh đầu của cả hai quả thận. Suy tuyến thượng thận là một rối loạn hiếm gặp, nguyên nhân có thể do bệnh của tuyến thượng thận (suy tuyến thượng thận nguyên phát – bệnh Addison) hoặc do các bệnh ở vùng dưới đồi hoặc tuyến yên, sử dụng thuốc corticoides kéo dài (suy tuyến thượng thận thứ phát).
Bệnh suy tuyến thượng thận rất nguy hiểm. Nếu không được chữa trị kịp thời, người bệnh bị suy tuyến thượng thận cấp với các biểu hiện: sốc, co giật, hôn mê, thậm chí tử vong. Do đó, việc hiện tình trạng suy tuyến thượng thận sớm đóng vai trò rất quan trọng, giúp người bệnh điều trị kịp thời, duy trì sức khỏe, cải thiện chất lượng cuộc sống.
Suy tuyến thượng thận thường gặp ở bệnh nhân dùng corticoid kéo dài.
Triệu chứng bệnh suy tuyến thượng thận
Có rất nhiều các triệu chứng để chẩn đoán bệnh nhân bị suy tuyến thượng thận, thông thường có các triệu chứng sau:
- Cơ thể cảm thấy mệt mỏi, cảm giác chán ăn, rất yếu;
- Bị rối loạn tâm thần, thường xuyên chóng mặt, buồn nôn, ói mửa;
- Những cơn sốt xuất hiện thường xuyên gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe;
- Có cơn đau đột ngột ở lưng hoặc ở dưới chân;
- Huyết áp rất thấp, nhịp tim cao;
- Cảm giác đổ mồ hôi, cơ thể bị lạnh;
Khi có bất kỳ các dấu hiệu và triệu chứng trên, cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để chẩn đoán chính xác bệnh và tình trạng bệnh nhằm có phương pháp điều trị kịp thời tránh những biến chứng đáng tiếc xảy ra.
Cách phòng ngừa bệnh suy tuyến thượng thận
Bác sĩ khuyến cáo người bệnh không nên tự ý sử dụng thuốc corticoid. Ảnh minh họa
Suy tuyến thượng thận thường gặp ở Việt Nam với nguyên nhân dùng corticoid kéo dài, thường gặp trên bệnh nhân hen suyễn, viêm khớp dạng thấp...
Bác sĩ khuyến cáo người bệnh không nên tự ý sử dụng thuốc corticoid hoặc trong khi điều trị các bệnh hen suyễn, viêm khớp dạng thấp cần đi khám bác sĩ Nội tiết – Đái tháo đường để kiểm soát tình trạng bệnh, không để xảy ra suy tuyến thượng thận.
Trường hợp bị các tình trạng phải sử dụng corticoid lâu dài, người bệnh cần đi khám bệnh định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ hoặc bất cứ khi nào thấy cơ thể có những biểu hiện khác thường để được điều chỉnh thuốc, phác đồ điều trị phù hợp.
Chăm sóc người bị suy tuyến thượng thận
Suy tuyến thượng thận khiến cho lượng hormone thấp. Vì vậy, người bệnh cần cung cấp một chế độ ăn giàu natri để giúp cơ thể hoạt động hiệu quả hơn. Một chế độ ăn giàu muối thường được các bác sĩ khuyến cáo với bệnh nhân suy tuyến thượng thận.
Ngoài ra, việc sử dụng nhiều corticoid trong điều trị cũng dễ dẫn tới các tác dụng phụ như loãng xương. Vì vậy, người bệnh nên bổ sung đầy đủ các thực phẩm chức nhiều canxi và vitamin D để giúp xương chắc khỏe.