1. Kinh nguyệt màu đen
Theo BSCK II Trần Thị Mai Hương, bác sĩ sản phụ khoa Bệnh viện ĐKQT Vinmec, đối với chị em phụ nữ, kinh nguyệt chính là hình ảnh phản chiếu hoạt động của các cơ quan sinh dục và cơ quan sinh sản.
Hiện tượng kinh nguyệt đều đặn sẽ giúp cho quá trình tái tạo lên các lớp niêm mạc tại thành tử cung diễn ra một cách thuận lợi. Đồng thời nó sẽ kích thích sản sinh ra các tiết tố và các hoocmon sinh dục nữ giúp cho buồng trứng phát triển và phóng noãn một cách bình thường.
Kinh nguyệt màu đen là một hiện tượng được cho là bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt của chị em. Đây chính là dấu hiệu cảnh báo cơ thể của chị em đang gặp phải một vài vấn đề có ảnh hưởng tới sức khỏe. Nguyên nhân chủ yếu là do tình trạng rong kinh, máu kinh bị ứ đọng nhiều ngày trong tử cung trước khi ra ngoài. Ngoài ra, còn các nguyên nhân khác như:
- Do rối loạn nội tiết tố: Tình trạng căng thẳng, hay mệt mỏi, thường xuyên gặp phải áp lực trong công việc đều là nguyên nhân có thể gây rối loạn kinh nguyệt, kinh kéo dài dẫn tới máu trong tử cung bị dồn ứ đồng thời tích tụ lại làm kinh nguyệt có sự thay đổi về màu sắc.
- Do bệnh phụ khoa cụ thể như bệnh u xơ tử cung , polype buồng tử cung hoặc là bệnh viêm nội mạc tử cung ... những căn bệnh này đều là nguyên nhân làm niêm mạc tử cung bong không đều, chảy máu kéo dài dẫn đến sự biến đổi về màu sắc kinh nguyệt.
- Cấu tạo tử cung của một số chị em bị gập hơn bình thường: Có một vài chị em phụ nữ có phần cấu tạo của tử cung gập hơn so với những người bình thường và đây cũng là nguyên nhân làm cho kinh nguyệt không thể lưu thông ổn định, kinh nguyệt đen và chu kỳ kinh nguyệt thường sẽ kéo dài hơn bình thường (còn gọi là rong kinh).
- Tiền sử mổ đẻ cũ: Ở một số chị em có tiền căn mổ đẻ cũ, tại sẹo mổ hình thành kênh ( rãnh) vết mổ, máu hành kinh ra đọng lại tại kênh vết mổ làm máu kinh ra không đều, kéo dài và thay đổi màu sắc.
Kinh nguyệt màu đen sẽ khiến bạn giảm ham muốn tình dục, ngăn chặn quá trình thụ thai của chị em phụ nữ do các nang trứng không được phát triển đầy đủ và có thể phóng noãn đúng chu kỳ hoặc do các bệnh lý phụ khoa như: u xơ tử cung, viêm nội mạc tử cung.
Kinh nguyệt là tấm gương phản chiếu sức khỏe của chị em. Ảnh minh họa
2. Kinh nguyệt kéo dài trên 1 tuần
Chu kỳ kinh nguyệt kéo dài hơn 1 tuần, máu kinh không đông, lượng máu ra nhiều vào giữa đợt có kinh là hiện tượng rong kinh. Nguyên nhân do lượng estrogen tăng cao nhưng lại không có hiện tượng phóng noãn. Progesterone tiết ra không cân đối với estrogen. Nội mạc tử cung dày lên mãi nhưng mạch máu không tăng trưởng kịp, không đủ máu nuôi dưỡng, bị hoại tử, bong ra từng mảng nhỏ, gây chảy máu dài ngày gọi là rong kinh do hormone.
Rong kinh có thể kèm theo đau bụng dưới, mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt do mất máu. Ngoài ra, một số trường hợp gây sốt, ra khí hư trong viêm nhiễm sinh dục, chảy máu cam, chảy máu chân răng... có nguy cơ gây vô sinh.
3. Thống kinh
Thống kinh là triệu chứng đau quặn thắt ở vùng bụng dưới (đôi khi còn kèm đau lưng, nhức đầu, tiêu chảy) khi hành kinh, ngoài ra còn có đau lưng, kèm theo tức ngực, căng vú, buồn nôn, dễ xúc động. Tình trạng này có thể xảy ra trước, trong hoặc sau khi hành kinh vài ngày.
Nguyên nhân của hiện tượng này là do trong chu kỳ kinh nguyệt, niêm mạc tử cung tiết ra nhiều prostaglandin (từ giai đoạn tăng sinh đến giai đoạn chế tiết cuối vòng kinh) càng tăng cao hơn nữa trong ngày hành kinh, đặc biệt là trong hai ngày đầu. Đây được gọi là thống kinh nguyên phát. Cũng có trường hợp do thiếu vi chất (thiếu canxi) hoặc do các bệnh lý khác, được gọi là thống kinh thứ phát.
Để khắc phục tình trạng này có thể sử dụng hormone sinh dục nữ progesteron, estrogen làm cho sự phát triển của niêm mạc tử cung kém đi, ức chế sự tổng hợp prostaglandin dẫn đến làm giảm đau. Có thể dùng các thuốc tránh thai chứa hai hormone này và uống thuốc trước khi có kinh 2 - 3 ngày hoặc uống ngay sau khi thấy có giọt kinh đầu tiên. Ngoài ra, có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau chống co thắt, các kháng viêm không steroid (thuốc ức chế sản sinh ra prostaglandin) làm giảm đau.
4. Nhiều kinh hoặc thiếu kinh
Nhiều kinh (còn gọi là cường kinh) là tình trạng lượng máu kinh vừa ra nhiều và vừa kéo dài nhiều ngày. Triệu chứng xảy ra do có tổn thương thực thể ở tử cung như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung tại cơ tử cung là tử cung không co bóp tốt và chậm cầm máu... Một số bệnh như tăng huyết áp, rối loạn đông máu, bệnh thận... cũng có thể là nguyên nhân gây cường kinh . Cường kinh ảnh hưởng đến sức khỏe của phụ nữ vì gây mất nhiều máu. Khi bị cường kinh, chị em phụ nữ cần tới cơ sở y tế để được thăm khám, phát hiện nguyên nhân cũng như có biện pháp điều trị kịp thời.
Thiếu kinh là tình trạng số lượng máu kinh ra ít với thời gian ngắn (từ hai ngày trở xuống). Triệu chứng có thể xảy ra do bệnh ở tử cung như tử cung nhi tính, dính buồng tử cung sau nạo hút thai, sau sinh... bệnh ở buồng trứng như suy sớm buồng trứng, ung thư buồng trứng... cũng gây hiện tượng này.
Nhiều kinh hay ít kinh cũng đều là bất thường. Ảnh minh họa
5. Kinh nguyệt thưa
Kinh nguyệt thưa là tình trạng vòng kinh dài hơn 35 ngày, thậm chí vài tháng (chu kỳ kinh nguyệt bình thường nằm trong khoảng 21 đến 35 ngày). Trái ngược với kinh thưa là kinh mau với vòng kinh chỉ từ 21 ngày trở xuống.
Kinh thưa là do những bất thường ở trực tuyến dưới đồi và tuyến yên ở trong não, vì đây là những hormone chi phối sự bài tiết oestrogen và progesterone của buồng trứng. Chúng làm cho niêm mạc tử cung xảy ra những biến đổi để tạo ra kinh nguyệt hay để đón trứng đã thụ tinh đến làm tổ và phát triển thành thai. Kinh nguyệt thưa còn do rụng trứng ít, noãn bào chậm phát dục nên kéo dài giai đoạn noãn chín. Một số người có chu kỳ rụng trứng kéo dài hơn 40 ngày đến ba tháng dù lượng máu và thời gian hành kinh vẫn bình thường.
Bên cạnh đó, hiện tượng buồng trứng đa nang cũng có thể dẫn đến tình trạng kinh nguyệt thưa. Đây là trường hợp buồng trứng có rất nhiều nang cùng phát triển, nhưng chẳng có nang nào chín và thường không phóng noãn (không có trứng rụng). Nếu không điều trị buồng trứng đa nang thì có khả năng dẫn đến vô sinh.
Kinh thưa tuy không gây nguy hiểm cho sức khỏe nhưng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh con, vì ít rụng trứng nên tỷ lệ mang thai giảm chính vì vậy cần đến bệnh viện kiểm tra càng sớm càng tốt.