Jackie Bezos: Từ bà mẹ 17 tuổi đến hậu phương của tỷ phú Amazon

Sinh con khi mới 17 tuổi, bà Jackie đã nuôi dưỡng Jeff Bezos từ một cậu bé tò mò thành nhà sáng lập Amazon với tầm nhìn thay đổi thế giới.

Jacklyn "Jackie" Gise Bezos, mẹ của nhà sáng lập Amazon Jeff Bezos, qua đời tại nhà riêng ở Miami ngày 14/8, hưởng thọ 78 tuổi, sau 5 năm chiến đấu với chứng rối loạn thần kinh tiến triển Lewy Body Dementia. Thông tin được Bezos Family Foundation, quỹ từ thiện giáo dục mà bà đồng sáng lập cùng chồng, công bố. Trên Instagram, tỷ phú viết: "Tôi sẽ mãi mãi giữ mẹ an toàn trong trái tim mình. Chúng tôi đều rất may mắn khi được ở bên mẹ đến những giây phút cuối cùng".

Jacklyn

Jacklyn "Jackie" Gise Bezos qua đời hôm 14/8, hưởng thọ 78 tuổi. Ảnh: People

Làm mẹ ở tuổi 17

Jackie sinh con năm 1964 tại Albuquerque, New Mexico, khi bà mới 17 tuổi và đang học trung học. Cha của Jeff, Ted Jorgensen, khi đó 18 tuổi, làm nghề biểu diễn xiếc. Trong bài phát biểu khai giảng tại Cambridge College năm 2019, Jackie kể nhà trường từng tìm cách ngăn bà tốt nghiệp vì mang thai, nhưng nhờ sự can thiệp của cha, bà được phép học tiếp với điều kiện không giao lưu với các bạn và không ăn trưa trong căng tin. Để hoàn thành chương trình, bà học vào buổi tối và mang theo Jeff tới lớp. "Tôi luôn mang một túi vải đựng sách vở và một túi khác đựng tã, bình sữa cùng vài món đồ để giữ Jeff bận rộn trong vài phút", Jackie kể trong bài phát biểu.

Khi Jeff mới 18 tháng tuổi, Jackie và chồng ly hôn. Năm 1968, bà gặp Miguel "Mike "Bezos, sinh viên di cư từ Cuba trong lớp học buổi tối. Họ kết hôn và Mike nhận nuôi Jeff khi cậu bé 4 tuổi, cho Jeff mang họ Bezos. Tỷ phú Amazon sau này gọi Mike là "người cha tuyệt vời" và xem ông như cha ruột.

Trong mắt bạn bè của Jeff, Jackie là bà mẹ uy quyền và luôn tôn trọng con. Jeff cũng từng nói mình có "phụ huynh trẻ nhất" so với bạn bè.

Bà Jackie thời trẻ bên ba người con. Ảnh: Instagram

Bà Jackie thời trẻ bên ba người con. Ảnh: Instagram

Dạy con nuôi dưỡng trí tò mò và sự bền bỉ

Trong cuốn The Everything Store: Jeff Bezos and the Age of Amazon (năm 2013), tác giả dẫn lại lời kể của gia đình Bezos rằng ngay từ nhỏ Jeff đã bộc lộ sự tò mò mạnh mẽ. Cậu từng tháo giường trong phòng, chế tạo bếp năng lượng mặt trời, làm robot tự chế, lắp thiết bị báo động để ngăn em vào phòng.

Jackie không hề ngăn cản mà kiên nhẫn khuyến khích. Cũng trong cuốn sách này, Jackie kể bà thường xuyên chở Jeff đến cửa hàng điện tử RadioShack để mua linh kiện cho các dự án của con, có ngày tới 4 lần. Bà đùa rằng mình "giữ cho nhiều cửa hàng RadioShack sống được" vì tần suất lui tới.

Năm Jeff 12 tuổi, cậu được thầy cô mô tả là "thân thiện nhưng nghiêm túc, không có năng khiếu lãnh đạo". Nhận thấy con cần thêm kỹ năng xã hội, Jackie khuyến khích Jeff tham gia đội bóng bầu dục thiếu niên. Ban đầu cậu bé suýt không được nhận vì thiếu cân nhưng chỉ sau hai tuần, Jeff được bổ nhiệm làm đội trưởng phòng ngự nhờ khả năng ghi nhớ toàn bộ chiến thuật của cả đội. Sự kết hợp giữa khuyến khích trí tuệ và rèn luyện tinh thần đồng đội trở thành nền tảng cho khả năng lãnh đạo cùng tư duy hệ thống sau này của Jeff.

Thời trung học tại Miami Palmetto, Jeff tập trung vào du hành vũ trụ. Không chỉ mơ thành phi hành gia, ông còn muốn trở thành "doanh nhân vũ trụ". Giáo viên khoa học Bill McCreary kể lại: "Jeff nghiêm túc với ý tưởng xây trạm vũ trụ, tin rằng tương lai nhân loại không nên phụ thuộc hoàn toàn vào Trái đất".

Jackie và Mike ủng hộ những ước mơ táo bạo này. Trong một cuộc phỏng vấn với People, Jackie cho biết bà để Jeff tham gia các sáng kiến không gian ở trung tâm NASA Huntsville, Alabama và tạo môi trường cho con theo đuổi khoa học viễn tưởng.

Là nhà đầu tư đầu tiên của tỷ phú Jeff Bezos

Năm 1995, khi đang làm việc ổn định tại quỹ đầu tư D. E. Shaw ở Wall Street, Jeff quyết định từ bỏ sự nghiệp tài chính để theo đuổi ý tưởng bán sách trực tuyến, một lĩnh vực lúc bấy giờ gần như chưa ai hình dung sẽ thành công. Anh trở về Seattle, bắt đầu xây dựng Amazon từ gara nhà thuê.

Ngay từ giai đoạn đầu, Jackie và Mike là những người đầu tiên Jeff tìm đến để gọi vốn. Trong cuốn The Everything Store (năm 2013), Jeff kể đã thẳng thắn nói với cha mẹ: "Có 70% khả năng mất trắng, con chỉ muốn bố mẹ hiểu để Lễ Tạ ơn này con vẫn được về nhà".

Bất chấp rủi ro, họ vẫn rót 245.573 USD, khoản đầu tư mang tính tin tưởng tuyệt đối hơn là tính toán lợi nhuận. Bloomberg ước tính nếu giữ nguyên cổ phần từ thời điểm đó, giá trị khoản đầu tư này ngày nay có thể lên tới khoảng 30 tỷ USD.

Với Jackie, đây không chỉ là một quyết định tài chính. Đó là sự tiếp nối cách bà đã nuôi dạy con từ thuở nhỏ: Tạo cho con một không gian an toàn để mạo hiểm, tin tưởng vào khả năng của con và ủng hộ hết mình dù con đường phía trước chưa ai nhìn thấy rõ.

Năm 2000, Jackie và Mike sáng lập Bezos Family Foundation, tập trung vào giáo dục sớm và phát triển lãnh đạo trẻ. Bà dẫn dắt các sáng kiến như Vroom và Bezos Scholars Program, hỗ trợ học sinh ở Mỹ và châu Phi. Jackie từng nói: "Cùng nhau, chúng ta có thể thay đổi quỹ đạo của cả một thế hệ. Chúng ta không chỉ xây dựng trí tuệ, chúng ta đang xây dựng tương lai".

Jeff Bezos ôm mẹ sau chuyến bay vào vũ trụ năm 2021. Ảnh: Dailybeast

Jeff Bezos ôm mẹ sau chuyến bay vào vũ trụ năm 2021. Ảnh: Dailybeast

Jeff nhiều lần công khai biết ơn mẹ. Trong các sự kiện của quỹ gia đình, ông từng nói: "Tôi đã trúng số khi có mẹ mình", đồng thời nhấn mạnh chính tình yêu thương và niềm tin của Jackie đã giúp ông dám theo đuổi những điều tưởng như bất khả thi.

Trong cáo phó, Jeff viết: "Bà luôn cho đi nhiều hơn những gì bà mong muốn. Danh sách những người bà yêu thương không bao giờ ngừng dài ra".