Mới đây tại Hà Nội, một triển lãm thú vị về nghề kiến trúc lại thu hút sự chú ý của nhiều người khi chọn trưng bày những dự án, ý tưởng thiết kế bị khách hàng, chủ đầu tư từ chối.
Triển lãm mang tên Kẻ Lữ Hành Kỳ Dị Hay Là Câu Chuyện Của Những Dự Án Bị Từ Chối là một trưng bày kiến trúc của KTS. Nguyễn Hà và các cộng sự. Triển lãm bao gồm 24 mô hình là những đồ án đã dựng lên hoàn chỉnh nhưng bị bỏ ngỏ, những ý tưởng vừa mới thành hình đã bị dập tắt. Tuy nhiên nếu nhìn ở góc độ tích cực, nghệ thuật, đây là triển lãm của những thử nghiệm thuần túy, không bị tác động bởi vấn đề "cơm áo gạo tiền" mà mang đậm sự sáng tạo, gu thẩm mỹ đặc biệt của kiến trúc sư.
Điều thú vị của buổi triển lãm này có lẽ phải kể đến 24 lý do bị khách hàng, chủ đầu tư từ chối khác nhau như: "Giám đốc điều hành tập đoàn từ chức", "Không chịu thiết kế đường đủ to cho ô tô vào tận cửa", "Chủ đầu tư im lặng", "Có người hỏi mua đất, được giá, khách bán luôn đất",... Với nhiều người đến xem, những lý do này vừa hài hước, "lãng xẹt" nhưng đôi khi lại rất sâu cay khiến họ suy nghĩ về những vấn đề thực tế.
"Chẳng ai dám trưng bày sự thất bại của mình và đây là một sự dũng cảm"
Gần 20 năm hoạt động trong lĩnh vực kiến trúc, KTS. Nguyễn Hà là một người cực giản dị, chỉ muốn được làm nghề thuần túy. Chia sẻ về dự án độc lạ này, nữ kiến trúc sư cho hay đây chỉ là một trong số ít những mô hình dang dở trong suốt hành trình làm nghề của mình. Đã có rất nhiều bản vẽ, mô hình và ý tưởng sau khi đưa ra thuyết trình lại thỏa hiệp bất thành. Tuy nhiên, KTS. Nguyễn Hà cho rằng đây là điều rất đỗi bình thường trong nghề nghiệp, chị chỉ khác những kiến trúc sư khác ở việc lưu lại toàn bộ mô hình và dám mang chúng ra trưng bày.
"Mỗi sự việc đều có 2 mặt vấn đề, muốn thành công thì phải có thất bại, muốn có cái đẹp phải có cái xấu để đem ra so sánh. Tôi không nghĩ đây là một sự "cà khịa" đến chủ đầu tư hay bất cứ khách hàng nào. Tôi chỉ muốn truyền tải một thông điệp rằng tất cả những thứ mọi người làm, mọi người sáng tạo bằng cả tâm huyết đều đáng được trân trọng, không có gì đáng để bỏ đi.
Chẳng ai dám trưng bày sự thất bại của mình, tôi nghĩ đây là một sự dũng cảm và có thể sẽ nhận về hiệu ứng ngược. Ví dụ chủ đầu tư của những dự án mà tôi đang thực hiện nhìn vào sẽ thấy sao kiến trúc sư toàn thất bại thế này thì mình thành con chuột bạch để thử nghiệm à? Nhưng tôi cũng không ngại điều đó bởi thực tế, họ phải tìm hiểu rất kĩ về tôi và làm việc đủ lâu mới quyết định hợp tác. Tôi cho rằng những khách hàng của tôi cũng là những người rất hay", KTS chia sẻ.
Bên cạnh mỗi mô hình sẽ đính kèm những lý do... khó đỡ
Bên cạnh đó, KTS. Nguyễn Hà còn bật mí nhiều khách hàng, nhà đầu tư là chủ nhân của những lý do "lãng xẹt" kia cũng đã đến tham dự triển lãm và đều cảm thấy vui vẻ, thú vị. Trong số đó phải kể đến chị Huyền Bùi đang làm trong ngành bất động sản, là khách hàng thân quen của nữ kiến trúc sư sinh năm 1980.
Chị Huyền Bùi chia sẻ: "Mình biết đến KTS. Nguyễn Hà trong một lần đi ngang qua công trình và rất ấn tượng với thiết kế đó. Mình đã tìm mọi cách vào hỏi, xin chủ đầu tư xem người thiết kế ra dự án này là ai và từ đó biết đến chị Hà. Cũng thông qua lần đó, mình trở thành chủ đầu tư và làm việc với chị Hà. Trong suốt khoảng thời gian làm việc, cũng có những ý tưởng, quan điểm trái ngược nhau nhưng cuối cùng vẫn có sự thống nhất cao để có thể hiện thực hóa tất cả bản vẽ vào thực tế từ chi phí đầu tư đến ý tưởng. Bởi độc đáo mà không có tính khả thi thì cũng rất khó trở thành công trình hoàn thiện.
Trong các tác phẩm ngày hôm nay, có một dự án của mình và chị Hà, là ngôi nhà ven sông với lý do tạm ngừng "kiến trúc sư tự thấy quá phức tạp". Tuy nhiên đề án được làm ra 3 mô hình, tuy nhiên mô hình trưng bày tại đây thì không được lựa chọn mà đã chọn một mô hình khác".
Chị Huyền Bùi - một trong những chủ đầu tư của dự án kiến trúc bị từ chối cũng góp mặt và bày tỏ sự thích thú với triển lãm
Có mặt trong buổi triển lãm, KTS. Hồ Mộng Long - người cũng từng thử sức với nhiều dự án táo bạo dành lời khen ngợi cho đồng nghiệp của mình. Anh cũng cho rằng, triển lãm mang đến nhiều sự sáng tạo, thú vị và có thể nhìn nhận được cách làm việc nghiêm túc, tỉ mỉ đến từ người làm nghề tâm huyết.
"Mình cũng gặp nhiều trường hợp bị từ chối trong gần 20 năm làm nghề. Điều này cũng hết sức bình thường. Nhưng qua triển lãm, mình nghĩ đây cũng là dịp để các kiến trúc sư nhìn lại và có thêm động lực để mình theo đuổi công việc này. Có thể nhiều người cho rằng, kiến trúc sư không hiểu khách hàng, làm sai hướng của chủ đầu tư nên mới thất bại. Tuy nhiên thực chất, công việc này không dừng lại ở tư duy đáp ứng. Thông thường, cách làm việc của mình là xem đề bài khách đưa có phù hợp không, sau đó, mình đưa rõ quan điểm là chúng ta làm cùng nhau, chứ không phải ai làm việc cho ai. Như vậy sẽ hạn chế được rủi ro và cũng khiến nhà đầu tư hiểu rõ hơn về sản phẩm thiết kế của mình", KTS. Hồ Mộng Long chia sẻ.
Giới trẻ thích thú vì tìm thấy câu chuyện của chính mình qua những lời từ chối
Bên cạnh những kiến trúc sư nổi tiếng, có rất nhiều bạn trẻ chỉ là "ma mới" trong nghề, có cả những người không làm trong lĩnh vực này cũng đến tham quan và bày tỏ sự thích với triển lãm "có 1-0-2" này.
Đang làm việc trong nghề truyền thông, cũng thường xuyên phải làm việc với khách hàng, Châu Anh cho biết: "Mình cực kì ấn tượng với triển lãm bởi những lý do vô cùng hài hước, mình cảm thấy sự đồng cảm trong đó. Mình hiểu cảm giác khi một dự án bị hủy hay từ chối đều rất là buồn. Thế nhưng ở đây, các kiến trúc sư đã biến nỗi buồn đó thành một điều gây cười, mình nghĩ đó là điều khiến các bạn trẻ thích thú và dù mới khai mạc đã có rất đông người đến xem".
Châu Anh mê mẩn với những thiết kế tỉ mỉ, sáng tạo nghiêm túc của kiến trúc sư
Cùng ý kiến với Châu Anh, Phương Dung cho hay bình thường đi triển lãm, cô luôn mong muốn có thể mang về những bức ảnh "sống ảo" nhưng khi đến đây, cô còn có được nhiều hơn thế. "Mình biết đến triển lãm vì sáng nay mọi người chia sẻ rầm rộ trên MXH. Đến đây, mình không chỉ thưởng lãm nghệ thuật, chụp ảnh mà còn đọng lại nhiều cảm xúc. Bởi ngoài sự hài hước, mình hiểu được tâm huyết của kiến trúc sư để vào trong tác phẩm của mình. Dù bị từ chối nhưng đây lại là những ý tưởng nguyên bản và mình thích điều này", Phương Dung nói.
Chỉ mới bắt đầu làm việc trong ngành kiến trúc 2 năm nay nhưng Đậu Được cũng ngậm ngùi cho hay anh đã nhiều lần trải qua cảm giác buồn bã khi bị khách hàng "chê" sản phẩm của mình. "Điều đầu tiên mình phải dành lời khen là ý tưởng của triển lãm thực sự rất hay và mới mẻ. Cách mọi người quảng bá đơn giản nhưng lại thu hút rất đông bạn trẻ kể cả những người không trong ngành bởi câu chuyện với khách hàng, ai mà chẳng có. Còn về góc độ chuyên môn, triển lãm như trở thành một động lực để cho những bạn trẻ đang làm nghề như mình thêm yêu và kiên nhẫn hơn trên con đường này. Bởi tại đây, những mô hình quá hoành tráng, những dự án quá lớn còn đổ bể thì mình hiểu bản thân phải cố gắng hơn thế nào", Đậu Được nói.
Còn Nguyệt Minh, cô nàng đến triển lãm với tâm thế "dạo chơi" nhưng lại bị hút hồn ngay từ những mô hình đầu tiên. Cô chia sẻ, dù bản thân không quá hiểu về kiến trúc nhưng cũng rất ấn tượng bởi những dự án được tạo dựng tỉ mỉ, chi tiết, thấy rõ cái tâm của người sáng tạo. Đặc biệt, Nguyệt Minh rất thích cách mà KTS. Nguyễn Hà kể câu chuyện "thất bại" của mình một cách dửng dưng, thực tế, có sao nói vậy nhưng lại "trúng tim đen" của phần đông người xem.
Một số hình ảnh khác tại triển lãm: