Chúng ta cần bát để ăn cơm mỗi ngày, chúng có tác dụng đựng thức ăn nên có tác động trực tiếp tới sức khỏe của chúng ta. Nếu không chọn đúng bát, không những sẽ gây khó chịu khi sử dụng mà thậm chí có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn và các thành viên trong gia đình.
Sau 5 lần thay bát, tôi nhận ra khi mua bát nên tuân theo quy tắc “4 không mua” này. Và nếu trong nhà đang có 4 loại bát này thì bạn nên vứt đi ngay cả khi vẫn còn dùng được. Đó không phải là mê tín mà có cơ sở cả.
1. Không nên mua bát inox kém chất lượng
Bát inox chắc chắn, bền bỉ, không bị rỉ sét hay bể vỡ và dễ dàng vệ sinh. Đặc điểm này khiến nhiều người yêu thích và mua một số chiếc bát inox về nhà.
Để tiết kiệm tiền, nhiều người mua những chiếc bát inox chất lượng thấp ở các quầy hàng ven đường. Giá thực sự rất rẻ, nhưng thép kém chất lượng lại chứa nhiều nguyên tố kim loại nặng . Nếu sử dụng lâu dài sẽ gây tác hại lớn cho sức khỏe.
Khi mua bát inox, bạn nên chọn loại bát được làm từ inox 304 – loại inox đạt tiêu chuẩn về an toàn cho sức khỏe. Việc nhận biết cũng rất đơn giản. Trên bát thường sẽ có dấu 304, nhìn thoáng qua là có thể nhìn thấy được.
2. Không nên mua bát tráng men nổi
Khi mua bát, nhiều người thích chọn kiểu dáng có hoa văn trên đó vì cho rằng chúng rất đẹp. Tuy nhiên, khi mua loại bát này, bạn cần lưu ý không nên mua bát tráng men với màu men nổi.
Có 2 kỹ thuật tráng men hiện nay, một là vẽ trên men (Over glazed enamel) chỉ lớp phủ ở bề mặt gốm và một là vẽ dưới men (Under glazed enamel) - những hoa văn chìm dưới lớp tráng men.
Những màu men nổi có thể gây hại cho sức khỏe người dùng, bởi khi gặp ma sát hoặc nhiệt độ cao, các chất tạo màu rất dễ thôi nhiễm ra thực phẩm.
Nhiều nhà sản xuất có thể còn chọn bột màu hóa học giá rẻ có chứa kim loại nặng tương đối cao như chì, thủy ngân, cadmium. Một khi ăn phải thực phẩm bị nhiễm những kim loại nặng này sẽ gây sụt cân, buồn nôn, đau bụng, tăng nguy cơ cao huyết áp, về lâu về dài sẽ gây ra các bệnh về thận và não.
Vì vậy, khi mua bát đừng nên chọn loại có quá nhiều màu sắc. Nếu dùng tay chạm vào mẫu và cảm nhận được độ nhám rõ ràng thì đó là tráng men màu nổi, không nên mua. Nếu không phân biệt được bát tráng men chìm và tráng men nổi, tốt hơn hết nên mua bát trắng.
Một mẹo nhỏ khi mua bát tráng men là dùng tay búng nhẹ miệng bát. Nếu âm thanh phát ra rất giòn thì đó chính là sứ chịu nhiệt cao, còn âm thanh đục là sứ có nhiệt độ thấp. Độ cứng của sứ nhiệt độ cao mạnh hơn, màu sắc tinh tế và sứ mịn đẹp hơn.
3. Đừng mua bát nhựa
Bát nhựa rẻ tiền, khó vỡ nhưng lại không tốt cho sức khỏe. Bởi vì bát nhựa thường làm từ chất liệu nhựa như PVC, polypropylene hoặc polyethylene… Khi tiếp xúc với nhiệt, các chất có hại như benzen, formaldehyde, xylene dễ dàng thoát ra ngoài.
Những chất độc hại này sẽ xâm nhập vào thực phẩm của chúng ta thông qua thức ăn và nước uống. Ăn vào bụng sẽ gây hại cho sức khỏe.
Ngoài ra, không dùng bát nhựa để đựng thức ăn nóng, chua. Nếu nhà bạn có bát nhựa thì có thể dùng để đựng trái cây, salad,… nhưng đừng bao giờ dùng nó để đựng thức ăn nóng, nếu không khả năng chịu nhiệt độ cao của bát nhựa rất kém và khi nóng sẽ sinh ra các chất có hại.
Hơn nữa, khả năng kháng axit không tốt. Nếu dùng để đựng các thực phẩm có tính axit như nước chanh, giấm cũng sẽ gây ra những tác hại nhất định.
4. Không mua bát có tác dụng cách nhiệt kém
Bát là thứ dùng để đựng cơm và canh, súp,… Chúng ta phải chú trọng đến tác dụng cách nhiệt và chống bỏng của nó.
Nếu khả năng cách nhiệt, chống bỏng của bát quá kém sẽ không thể cầm giữ được. Nếu không cẩn thận, bạn có thể bị bỏng hoặc làm rơi bát.
Loại hiệu ứng cách nhiệt kém này thường xảy ra do vật liệu cách nhiệt được bổ sung không đủ trong quá trình sản xuất hoặc tay nghề không đạt.
Vậy làm thế nào để chọn được chiếc bát có khả năng cách nhiệt, chống bỏng tốt? Chúng ta cần chọn loại bát có vòng cách nhiệt ở phía dưới để đảm bảo không bị bỏng tay khi nhiệt độ cao.
Nếu không có giá đỡ ở đáy bát thì khả năng cách nhiệt của toàn bộ đáy bát sẽ rất kém. Khi dọn cơm hoặc canh nóng, chúng ta không thể cầm nổi và rất dễ bị bỏng.