(Ảnh minh họa)
Dầu oliu được thu từ cây oliu, một loại cây truyền thống của vùng Địa Trung Hải. Bác sĩ dinh dưỡng Zeng Xinxin (Đài Loan, Trung Quốc) cho biết, thành phần của dầu oliu thay đổi theo giống cây trồng, độ cao, thời điểm thu hoạch và quy trình chiết xuất. Có ba loại dầu oliu chính bao gồm: dầu oliu thông thường, dầu oliu tinh luyện và dầu oliu nguyên chất. Trong đó, dầu oliu nguyên chất tốt cho sức khỏe nhất, đặc biệt là với tim mạch, não bộ, ngăn ngừa ung thư.
Dầu oliu nguyên chất (Extra virgin) giàu dinh dưỡng, các vitamin và nhiều axit béo có lợi. Một muỗng canh ( khoảng 13,5g) dầu oliu nguyên chất chứa:
- Chất béo bão hòa: 14%
- Chất béo không bão hòa đơn: 73% (chủ yếu là axit oleic)
- Vitamin E: 13% giá trị hàng ngày (DV)
- Vitamin K: 7% của DV
- Đáng chú ý, dầu oliu nguyên chất có tác dụng chống oxy hóa cao, bao gồm oleocanthal, oleuropein, một chất bảo vệ cholesterol LDL (có hại) khỏi quá trình oxy hóa.
Dầu oliu nguyên chất tốt cho sức khỏe tim mạch
Các bệnh lý tim mạch và những biến chứng là một trong những nguyên nhân gây tử vong phổ biến nhất trên thế giới. Nhưng nhiều người tìm kiếm quan sát cho thấy tử vong do những căn bệnh này nằm ở mức thấp nhất ở một số khu vực trên thế giới ở nước Địa Trung Hải. Người dân ở đây sử dụng dầu oliu như là một thực phẩm thường xuyên trong chế độ ăn.
Cách mà dầu oliu nguyên chất bảo vệ chúng ta khỏi các bệnh tim mạch như sau:
- Giảm viêm: Dầu oliu bảo vệ chống viêm, một động lực chính của bệnh tim.
- Dầu oliu có tác dụng hạ thấp lượng đường glucose trong máu và cholesterol nhằm giảm tác động tiêu cực lên hệ thống tim mạch.
- Giảm quá trình oxy hóa cholesterol LDL (có hại): Dầu bảo vệ các hạt LDL khỏi tổn thương oxy hóa, một yếu tố chính trong sự phát triển của bệnh tim.
- Cải thiện sức khỏe mạch máu: Dầu oliu cải thiện chức năng của lớp nội mạc, đó là lớp lót của các mạch máu.
- Giúp quản lý đông máu: Một số nghiên cứu cho thấy, dầu oliu có thể giúp ngăn ngừa đông máu không mong muốn, một tính năng chính của các cơn đau tim và đột quỵ.
- Giảm huyết áp: Một nghiên cứu ở những bệnh nhân bị tăng huyết áp cho thấy dầu oliu làm giảm huyết áp đáng kể và giảm 48% nhu cầu dùng thuốc huyết áp.
- Sử dụng dầu oliu giúp cơ thể ít tích lũy lipoprotein và cholesterol, có khả năng phòng ngừa các bệnh tim mạch khác như bệnh van tim, bệnh tim bẩm sinh, rối loạn nhịp tim, xơ vữa động mạch, huyết khối và các cơn đau tim… Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người sử dụng dầu oliu thường xuyên có nguy cơ đột quỵ thấp hơn đến 41% so với những người khác.
Dầu oliu nguyên chất giúp phòng ngừa ung thư
Bác sĩ Zeng Xinxin nhấn mạnh, tác dụng chống ung thư của dầu oliu đến từ các thành phần chống oxy hóa, giảm tổn thương - tái tạo tế bào và kháng viêm hiệu quả.
Cụ thể, các chất chống oxy hóa oleacein và oleocanthal trong dầu oliu có tác dụng ngăn chặn việc sản xuất ra các enzym COX-1 và COX-2 gây viêm giống như cách hoạt động của ibuprofen. Còn axit oleic, loại axit béo có nhiều trong dầu oliu đã được chứng minh là làm giảm hiệu ứng viêm như protein phản ứng C (CRP). Đặc biệt là các chất này có hàm lượng cao hơn ở dầu oliu nguyên chất so với 2 loại còn lại.
Loại dầu oliu tốt nhất cho sức khỏe tim mạch, não bộ, chống ung thư là dầu oliu nguyên chất (Ảnh minh họa)
Một số nghiên cứu tại Anh và Mỹ, Đức... đã phát hiện ra rằng việc tiêu thụ dầu oliu thường xuyên có thể làm giảm mức độ của một số dấu hiệu viêm, bao gồm CRP và interleukin-6 (là một loại protein được sản xuất bởi các tế bào khác nhau giúp điều chỉnh các phản ứng miễn dịch). Trong khi đó, phản ứng viêm là một trong những nguyên nhân chính hình thành căn bệnh ung thư.
Đồng thời, dầu oliu nguyên chất còn có khả năng làm chậm sự phát triển của tế bào đột biến. Các nghiên cứu chỉ ra rằng những người sống ở Địa Trung Hải có nguy cơ mắc bệnh ung thư khá thấp, một phần do hấp thụ các thành phần chống viêm, bao gồm cả dầu oliu. Ngoài khả năng chống oxy hóa, axit oleic trong dầu oliu cũng đã được chứng minh là làm chậm sự phát triển và lây lan của tế bào ung thư.
Dầu oliu tốt cho não bộ
Dầu oliu chứa các axit béo không bão hòa có lợi cho sức khỏe, hỗ trợ quá trình phát triển não bộ ở trẻ nhỏ và người lớn. Không ít nghiên cứu lâm, sàng cho thấy rằng chế độ ăn dầu oliu nguyên chất một cách thường xuyên có ích cho trí nhớ, cải thiện tâm trạng, giảm trầm cảm và giảm nguy cơ mắc các bệnh về thần kinh. Đặc biệt, bác sĩ Zeng Xinxin cho biết, các nghiên cứu gần đây đã chứng minh dầu oliu là "vũ khí" chống lại bệnh Alzheimer cực kỳ hiệu quả.
Chất dinh dưỡng quen thuộc nhất trong dầu oliu là chất béo không bão hòa đơn, một loại chất béo có lợi giúp thúc đẩy quá trình hình thành thần kinh, có thể có tác dụng có lợi đối với sức khỏe nhận thức. Dầu oliu cũng rất giàu vitamin E và nhiều loại polyphenol chống oxy hóa mạnh khác nhau, có tác dụng bổ sung dưỡng chất cho não bộ. Nghiên cứu cho thấy rằng một số chất chống oxy hóa polyphenolic cùng hợp chất oleocanthal trong dầu oliu có thể cải thiện tuần hoàn máu, giảm nguy cơ đột quỵ não và chống lại Alzheimer.
Bệnh Alzheimer là bệnh thoái hóa thần kinh phổ biến nhất trên thế giới và là nguyên nhân hàng đầu của chứng mất trí nhớ. Một đặc điểm của bệnh Alzheimer là sự tích tụ của các rối loạn protein gọi là các mảng beta-amyloid trong một số tế bào thần kinh nhất định trong não. Một nghiên cứu trên chuột đã quan sát thấy rằng một số chất trong dầu oliu có thể giúp làm sạch các mảng bám này.
Dùng dầu oliu thay thế cho các loại dầu ăn khác khi nấu nướng giúp bạn khỏe mạnh hơn (Ảnh minh họa)
Nghiên cứu được trình bày cách đây vài tuần tại cuộc họp thường niên của Học viện Dinh dưỡng Hoa Kỳ ở Boston cũng chỉ ra điều tương tự. Các nhà nghiên cứu Hoa Kỳ đã phân tích hơn 30 năm dữ liệu từ 90.000 người Mỹ, hơn 4.700 người trong số họ đã chết vì chứng mất trí nhớ. Những người tham gia ăn nửa thìa dầu oliu mỗi ngày có nguy cơ tử vong do chứng mất trí nhớ thấp hơn 28% so với những người không bao giờ hoặc hiếm khi ăn dầu oliu.
Ngoài ra, nếu bạn thay thế dầu thực vật hoặc sốt mayonnaise trộn salad bằng 1 thìa dầu oliu mỗi ngày, bạn cũng có thể giảm 8 - 14% nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ gây tử vong. Dầu oliu còn tốt cho tiêu hóa, hỗ trợ giảm cân, làm đẹp… Vì vậy, các chuyên gia dinh dưỡng và sức khỏe khuyên mỗi người nên tiêu thụ 1 - 5 muỗng canh dầu oliu mỗi ngày, tương đương với khẩu phần dầu oliu trong chế độ ăn Địa Trung Hải.
CÙNG CHUYÊN MỤC
