Loại cá được nhắc đến là cá lúi. Đây được biết đến như một món đặc sản vô cùng nổi tiếng tại vùng sông Côn của Bình Định và sông Ba của Gia Lai.
Thoạt nhìn, những con cá lúi tuy nhỏ bé nhưng thân hình tròn lẳn, thịt khá dày, vảy sáng, bóng và trên lưng có sọc đen rất dễ nhận biết. Trước đây rất ít người biết ăn cá lúi. Một số người nhận xét rằng khi ăn con cá này họ cảm nhận được vị hơi nhâm nhẩm đắng. Những ai ăn được thì lại khen không tiếc lời.
Mùa hè là thời điểm thích hợp nhất để ăn cá lúi (Ảnh: Internet)
Cá lúi được chế biến theo nhiều cách khác nhau nhưng ngon và phổ biến nhất vẫn là kho. Tùy vào mỗi gia đình mà cách kho cá lúi sẽ có sự khác biệt. Người thích cho rau răm, người lại kho cùng nghệ, có nơi kho với gừng để tạo vị cay nồng kích thích vị giác.
Món cá này sau khi kho đủ lửa ăn rất ngon. Thịt cá thơm ngon, dai dai không bị bở, xương mềm khi ăn còn cảm nhận được độ ngọt của thịt.
Cá lúi nướng là món ăn ngon được nhiều người yêu thích (Ảnh: Internet)
Mùa hè là thời điểm thịt cá lúi ngon nhất. Cứ tầm từ tháng 4 tháng 5 trở đi là người dân sống gần sông Ba và sông Cồn lại đi bắt loại cá này đem bán. Vài năm trở lại đây, cá lúi trở thành món đặc sản được nhiều người săn lùng. Giá của loại cá này lên tới 90.000đ/kg, đôi khi còn không có mà mua.
Tham khảo cách kho cá lúi với nghệ đơn giản sau đây.
Nguyên liệu
- Cá lúi: 1kg
- Nghệ tươi: 2 - 3 củ
- Nước dừa: 500ml
- Hành tím băm nhỏ
- Nước mắm, bột canh, mì chính
Hướng dẫn chọn cá lúi ngon
Những con cá lúi thân hình tròn lẳn, vảy sáng bóng (Ảnh: Internet)
Vào mùa, cá lúi con nào cũng tròn lẳn nhìn vô cùng thích mắt. Khi mua về ăn, bạn nên lưu ý một số điểm sau:
- Vảy cá sáng, bóng, không bị trầy xước hoặc có màu lạ.
- Mình cá dày, tròn. Những con cá này thường dày thịt, xương nhỏ.
- Những con cá có phần bụng căng tròn thường có trứng.
- Cá còn bơi khỏe, mắt sáng trong không bị đục hay lờ đờ.
- Nên mua cá mới đánh bắt để đảm bảo độ tươi ngon.
Cách kho cá lúi với nghệ tươi
Bước 1: Sơ chế cá
Cá lúi mua về đem rửa thật sạch. Vì cá khá nhỏ do đó bạn chỉ cần bỏ mang và bỏ đầu đi rồi rửa lại một lần nữa là được.
Lưu ý, loại cá này bạn không cần phải mổ lấy ruột hoặc đánh vảy như cá chép hay cá trắm, cá trôi thông thường.
Bước 2: Giã nghệ tươi
Nguyên liệu làm nên hồn cốt của món ăn này chính là nghệ tươi. Bạn đem nghệ cạo sạch vỏ, rửa hết đất bẩn rồi cho vào cối giã cho thật nhuyễn.
Bước 3: Ướp cá lúi
Cá lúi được sơ chế rồi ướp cùng nghệ tươi (Ảnh: Internet)
Để cá thơm ngon, đậm đà hơn sau khi kho bạn nên tẩm ướp cá khoảng 30 phút trước khi nấu. Thêm vào bát cá phần nghệ tươi vừa giã nát ở bước 2, hành khô băm nhỏ, nước mắm, muối, đường cùng chút hạt tiêu.
Dùng đũa đảo thật đều cho thịt cá ngấm gia vị.
Bước 4: Kho cá
Cho dầu ăn vào nồi đun nóng, bỏ hành tím băm vào phi cho thơm sau đó lần lượt xếp cá đã ướp vào.
Bạn đổ nước dừa sao cho xâm xấp mặt cá là được. Nếu thiếu có thể cho nước sôi. Vặn lửa to đến khi nồi cá sôi thì bạn vặn nhỏ liu riu để cá chín từ trong ra ngoài, thịt thấm đẫm gia vị.
Bước 5: Hoàn thành
Kiểm tra thấy cá đã cạn nước thì bạn tắt bếp và đậy vung kín. Đây là phương pháp của các bà nội trợ miền Trung áp dụng để giúp cho thịt cá thêm mềm và nhừ hơn. Thường cá để nóng càng lâu thì hương vị sẽ càng thơm ngon.
Cá lúi kho nghệ với thịt xương mềm rục, ăn rất hao cơm (Ảnh: Internet).
Bước 6: Thưởng thức
Gắp cá lúi kho nghệ ra bát rồi thưởng thức cùng với cơm nóng. Cá kho kiểu này có mùi thơm nức mũi. Phần thịt cá ngọt, thấm đẫm gia vị, thơm lừng mùi nghệ tươi. Phần xương cá được kho rục nên bạn hoàn toàn có thể ăn chung và cảm nhận được vị bùi bùi, béo béo.
Những con cá lúi tròn lẳn bên trong có trứng thì vị ngon nhân lên gấp bội. Cái bùi bùi, thơm ngon của trứng cá quyện cùng với nước kho khiến người ăn khó lòng ngừng đũa.
Một số lưu ý để làm món cá lúi kho ngon
- Chọn mua cá tươi, để tránh món cá kho bị tanh, thịt cá bở.
- Không dùng quá nhiều loại cây gia vị dễ làm ảnh hưởng đến mùi vị đặc trưng của món ăn. Bạn có thể dùng gừng hoặc rau răm thay thế cho nghệ.
Cá lúi kho bếp củi cho hương vị ngon nhất (Ảnh: Internet)
- Điều chỉnh lửa phù hợp để cá chín mềm thơm mà không bị cháy. Nếu có thể hãy kho bằng bếp lửa thì cá sẽ ngon hơn rất nhiều so với bếp ga hay bếp điện.