Một trong những món đồ kỳ bí vừa mới được đưa vào nghiên cứu là chiếc "gương thần" làm bằng đá hắc diện thạch (một dạng đá gương tự nhiên, được tạo ra khi núi lửa phun trào) từng được John Dee, thân tín của nữ hoàng Elizabeth I, sử dụng vào thế kỷ 16 để liên lạc với thế giới khác.
Có thể bạn chưa biết, John Dee sinh sống tại thời kỳ Phục hưng (khoảng thế kỷ thứ 15), có niềm đam mê thiên văn học, thuật giả kim và toán học. Sau đó, ông dần "lún sâu" vào những điều huyền bí, và chiếc "gương thần" chế tác từ đá hắc diện thạch là một trong những vật dụng John Dee dùng để "nói chuyện với các thiên thần".
Theo phân tích, chiếc "gương" này có nguồn gốc từ nền văn hóa Aztec (một nền văn minh ở khu vực Nam Mỹ, tồn tại từ khoảng thế kỷ thứ 14 đến thế kỷ 16). Chiếc "gương thần" hiện được lưu giữ trong Bảo tàng Anh quốc ở London. Từ trước đến nay, người ta cho rằng gương hắc diện thạch là do đế chế Nam Mỹ cổ đại làm ra. Tuy nhiên nghiên cứu mới đã chỉ ra sự thật hoàn toàn khác.
Giáo sư Stuart Campbell và các chuyên gia quốc tế đã có cơ hội nghiên cứu chi tiết hơn về chiếc gương với hy vọng xác nhận giả thuyết chiếc gương này nằm trong số những vật phẩm bị cướp phá từ đế chế Aztec vào thế kỷ 16.
Chiếc gương được John Dee mua lại (Ảnh: Antiquity)
Nhóm chuyên gia đã nghiên cứu bốn mẫu vật tại Bảo tàng Anh quốc bao gồm chiếc gương của John Dee, hai chiếc gương Aztec khác và một phiến đá hắc diện hình chữ nhật được đánh bóng. Tất cả bốn đồ tạo tác đều được làm từ đá hắc diện thạch của Mexico do người Aztec khai thác ở khu vực gần Pachuca.
Nhóm nhà nghiên cứu đã sử dụng tia X để tìm nguồn gốc của chiếc gương, và đúng là nó tới từ nền văn minh Aztec. Khi so sánh kết quả phân tích địa hóa của gương thần với các vật thể hắc diện thạch khác do Bảo tàng Anh quốc lưu giữ, người ta thấy rằng chúng đều có chung nguồn gốc từ Pachuca ở Mexico.
Theo các nhà nghiên cứu, đá hắc diện thạch đã được khai thác rất nhiều bởi người Aztec. Lý do có thể là bởi đối với người Aztec, loại đá này có ý nghĩa tâm linh . Người Aztec được cho là sử dụng loại đá này trong các hoạt động chữa trị với mục đích chống lại ma quỷ hay bắt giữ linh hồn người trên ngay bề mặt của chiếc gương.
Thêm vào đó, trong tín ngưỡng của người Aztec còn xuất hiện một vị thần có tên Tezcatlipoca, thường được miêu tả đeo gương hắc diện thạch hình tròn như biểu tượng của điềm báo và sức mạnh.
Tezcatlipoca với những chiếc gương hắc diện thạch hình tròn trên thái dương, ngực và bàn chân (Ảnh: Daily Mail)
Ý nghĩa tâm linh của những chiếc gương đã thu hút các nhà sưu tầm châu Âu, trong đó có John Dee. Ông đã mua lại gương thần có nguồn gốc từ đế chế Aztec.
Trên thực tế, các loại gương cũng thường được coi là món đồ tâm linh ở châu Âu, và rất có thể ý nghĩa này cũng đã góp phần thúc đẩy các nhà sưu tầm tìm các loại gương như này.
Giáo sư Campbell cho biết: "Thế kỷ 16 là thời kỳ các vật thể kỳ lạ mới được đưa đến châu Âu từ Tân Thế giới và mở ra những khả năng mới trong thế giới trí tuệ của thời kỳ đó". Nhà nghiên cứu giải thích, những chiếc gương Aztec này là những món đồ được tìm thấy trong nhiều bộ sưu tập thời kỳ đầu tại châu Âu.
Các phát hiện trên đã được công bố trên tạp chí Antiquity.