P.H.L (quê Sóc Trăng), chuyên viên tuyển dụng của một tập đoàn bất động sản tại quận 3, TP HCM, không nhớ đã bao lần mẹ thúc giục cô kết hôn. Ở tuổi 29, cô vẫn chưa có ý định lập gia đình sau cuộc tình để lại cho mình nhiều hụt hẫng.
Từ chối các mối quan hệ tình cảm
Bốn năm trước, P.H.L có tình yêu sâu đậm với một phó trưởng phòng truyền thông của một tập đoàn công nghệ tại TP Thủ Đức. Gia đình hai bên ủng hộ, họ dự định tiến đến hôn nhân. Bất ngờ, L. nhận ra có người thứ ba, dù đau khổ nhưng cô vẫn quyết định chấm dứt.
"Cuộc sống hiện tại của tôi khá vô tư, thích đi đâu thì đi, không cần đắn đo suy nghĩ như những bạn bè đã có gia đình. Hơn hết, tôi có nhiều thời gian dành cho bản thân, cho mẹ và bạn bè" - P.H.L nói. Theo L. hạnh phúc là do mỗi người cảm nhận, không do xã hội quy định hay "đóng khung" trong cái gọi là hạnh phúc hôn nhân.
31 tuổi, là nhân viên ngân hàng, kinh tế ổn định nhưng hiện N.T.T.K (quê Quảng Nam) chỉ muốn theo đuổi sự nghiệp hơn là tìm kiếm một tình yêu. Với cô, cuộc sống hiện tại rất dễ chịu vì mỗi quyết định đều được ba mẹ ủng hộ.
"Tôi không nói trước được trong tương lai mình có kết hôn hay không nhưng hiện tại, tôi chọn một mình và từ chối các mối quan hệ tình cảm. Việc mất thời gian cho những cảm xúc bất định khi hẹn hò không phải là điều tôi thật sự thích. Tôi sẽ nhận con nuôi vào thời điểm thích hợp và sống ở viện dưỡng lão khi lớn tuổi" - K. chia sẻ.
Hiện sống cùng con trai 9 tuổi, T.Q.V (36 tuổi, đang làm công việc văn phòng) cho biết anh bước vào cuộc sống hôn nhân khá sớm và nhận ra việc kết hôn hơn 10 năm trước là sai lầm. Theo anh V., không cần quan tâm đến cái nhìn của xã hội, nếu hiểu được ý nghĩa cuộc đời mình, có tư duy tích cực và đóng góp tốt cho xã hội thì việc kết hôn không còn quan trọng.
"Tại sao lại để bị áp đặt bởi lối suy nghĩ của người khác, hẹn hò rồi kết hôn trong khi hiểu rõ cuộc sống hôn nhân không hề dễ chịu. Việc sống như thế nào là do bạn quyết định và quan trọng nhất là bạn thấy hạnh phúc với lựa chọn đó" - anh V. nói.
Hôn nhân có giá trị thiêng liêng, cao quý
Theo báo cáo mới nhất của Tổng cục Thống kê, tỉ lệ người sống độc thân tại Việt Nam đang có xu hướng tăng, từ 6,23% năm 2004 lên 10,1% vào năm 2019, tức là gần gấp đôi sau 15 năm.
Lý giải cho việc nhiều người lựa chọn sống độc thân, thạc sĩ tâm lý Nguyễn Phượng Uyên cho rằng xã hội hiện đại giúp người trẻ có tư duy mở trong hôn nhân. Trong đó, áp lực và các biến cố có thể xảy ra đối với người bạn đời là nguyên nhân làm cho người trẻ chần chừ lập gia đình.
Bà Nguyễn Phượng Uyên cho biết xu hướng này đang phát triển tại các thành phố lớn, thường diễn ra ở người trẻ đã có tiềm lực về tài chính. Điều này không ảnh hưởng nhiều đến xã hội nhưng nếu lựa chọn sống độc thân trở thành xu hướng, trong tương lai điều đó có thể sẽ làm mất cân bằng lao động, ảnh hưởng đến sự phát triển của xã hội.
"Khi đưa ra quyết định, hãy tìm hiểu và nhìn nhận vấn đề trong đời sống hôn nhân, không nên gắn mác cho tình yêu là tiêu cực vì những cảm xúc không tốt mình từng trải qua. Lựa chọn sống độc thân sẽ làm mất tính tương tác, về lâu dài thường mang hệ quả xấu.
Trong hôn nhân, khi vợ chồng thật sự hiểu nhau thì không trải nghiệm nào của sống độc thân có thể mang lại. Đặc biệt, các nghiên cứu cũng đã chỉ ra mối quan hệ chặt chẽ cũng như tình cảm gia đình có khả năng cải thiện sức khỏe và tăng tuổi thọ của con người" - bà Phượng Uyên nêu ý kiến.
Còn theo chuyên gia tâm lý Nguyễn Hải An, sống độc thân hay kết hôn là lựa chọn riêng của mỗi cá nhân, không thể nói đúng hoặc sai.
"Người trẻ có quyền từ chối kết hôn nếu họ cảm thấy không hoặc chưa sẵn sàng. Tuy nhiên, xã hội được tạo dựng từ những mối quan hệ như vợ - chồng, cha mẹ - con cái, ông bà - con cháu và đã được xác lập từ ngàn đời nay. Việc càng nhiều người trẻ chọn sống độc thân ngoài ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, cũng có thể làm lung lay kết cấu xã hội" - ông Nguyễn Hải An lưu ý.
Theo chuyên gia này, ngoài những mặt tiêu cực mà chúng ta dễ dàng nhìn thấy trong đời sống hằng ngày, hôn nhân luôn mang giá trị thiêng liêng và cao quý. Cần nhìn nhận rằng khi trao đi tình yêu và sự chân thành đủ lớn đối với người mình chọn gắn bó cả cuộc đời thì phần nhiều sẽ không thất vọng.
Hơn hết, cần hiểu các giá trị mà hôn nhân mang lại và học cách sống hòa hợp với người khác nhằm giảm thiểu cái tôi, hướng đến một cuộc sống nhẹ nhàng, an vui.