Mỗi năm công ty tôi cho đi nghỉ mát một lần vào dịp hè. Đó là cơ hội để “xõa” ở biển, chụp ảnh check-in và hưởng thụ cuộc sống sang chảnh ở khách sạn 5 sao nên ai cũng mong đợi. Có điều, hoạt động team building lại là điều khiến tôi ngán ngại. Tôi biết team building là hữu ích, nhưng trải nghiệm của bản thân những năm đi làm cho thấy các hoạt động được triển khai không phù hợp với tất cả mọi người, mọi lứa tuổi nên có thể với người này nó là vui, với người khác lại là nỗi khổ.
Team building là dùng các hình thức sinh hoạt tập thể làm cầu nối để gắn kết mọi người, mục đích là tạo ra một đội ngũ vững mạnh. Các hoạt động team building giúp các thành viên kết nối để hiểu nhau hơn, nâng cao tinh thần đồng đội và văn hóa công ty, để sau đó mọi người sẽ giao tiếp và làm việc nhóm hiệu quả hơn.
Về lý thuyết là như vậy, nhưng hiệu quả thực tế nhiều khi chỉ dừng lại ở việc tạo ra một cuộc hoạt náo, sau đó là một bộ ảnh đẹp để đăng ở trang/nhóm của công ty trên mạng xã hội. Ở công ty tôi, rất nhiều nhân viên muốn trốn team building vì không thích, không thấy hợp, và sếp chấn chỉnh bằng cách ra quy định ai không tham gia sẽ phải tự đóng toàn bộ chi phí chuyến đi. Thế là ai cũng đủ mặt, nhưng số người miễn cưỡng không chỉ có tôi.
Các hoạt động team building nhằm mục đich giúp các thành viên kết nối để hiểu nhau hơn, nâng cao tinh thần đồng đội và văn hóa công ty.
Vì sao một hoạt động có mục đích, ý nghĩa rất hay và công ty cũng phải chịu tốn kém để tổ chức lại thành ra như vậy? Đó là vì để cho tiện, các công ty thường giao khoán việc thiết kế chương trình team building cho đơn vị cung cấp tour du lịch, và họ sẽ "xào nấu" vài kịch bản có sẵn, thảo luận qua loa với khách hàng rồi cứ thế "áp" vào. Quanh đi quẩn lại cũng mấy trò chơi vận động, mấy trò chơi gây cười, những trò "troll" nhau mà người thì thấy vui vẻ, sôi nổi, kẻ lại thấy nhạt và gượng gạo. Đương nhiên thôi, kết nối những con người khác nhau về tuổi tác, cá tính, xuất thân, hoàn cảnh, trải nghiệm... đâu phải đơn giản, và đâu thể bằng vài trò nhàm chán rập khuôn.
Thế nên tôi cảm thấy rất khổ. Để không bị đánh giá là thiếu hòa đồng, thiếu tinh thần tập thể, gần 50 tuổi đầu, tôi vẫn phải nhảy nhót, chạy huỳnh huỵch theo hiệu lệnh của MC thuộc công ty du lịch, người luôn nói ra rả liên tu bất tận, hơi một tí thì gào tướng lên khiến tôi váng hết cả đầu. Chơi những trò nhí nhố đúng kiểu "trẻ trâu" đã thấy oải rồi, lại còn xếp hàng chụp ảnh tập thể trên bãi biển dưới cái nắng gay gắt nữa, xếp đi xếp lại mới thành hình mong muốn, đến khi chụp xong thì da cháy khét, đi toi công giữ gìn, dưỡng trắng bấy lâu. Tối dự tiệc, tôi luôn mệt lử, cảm thấy ghét team building!
Tôi nghĩ, kết nối và gia tăng tinh thần đoàn kết thì thiếu gì cách, đâu cần phải lôi nhau ra nắng hành xác như vậy. Đồng ý là team building có tác dụng gắn kết, nhưng để mang lại hiệu quả đó, cần sự tinh tế, hiểu biết và tầm văn hóa trong việc lập chương trình để phù hợp với từng tập thể - vốn rất khác nhau không chỉ về ngành nghề. Vài bạn trẻ tôi quen cho biết, hoạt động team building của họ rất thú vị, mọi người đều hào hứng tham gia vì chương trình được chính anh chị em trong công ty thiết kế, dựa trên sự hiểu biết lẫn nhau và sự thấm nhuần văn hóa công ty.
Điều đó, không phải tập thể nào cũng làm được. Như công ty tôi chẳng hạn, gần như toàn bộ thời gian, tất cả mọi người vắt chân lên cổ "cày" hợp đồng, doanh số, chạy deadline, dồn hết sức lực và tâm trí vào đó. Vì thế, nếu sếp yêu cầu tự xây dựng một chương trình team building riêng, có lẽ không ai có đủ thời gian và nhiệt huyết để làm thật tốt, còn phó mặc cho công ty du lịch với vài lời trao đổi hời hợt thì tình hình lại vẫn như cũ.
Với điều kiện hiện tại, tôi chỉ mong bộ phận tổ chức team building thấu hiểu mong muốn của nhân viên, đừng quá câu nệ việc phải chơi đủ các hoạt động hay buộc tất cả mọi người tham gia. Team building là để kết nối, nên đặt sự thoải mái, vui vẻ lên hàng đầu. Đâu nhất thiết bắt nhân viên hao tổn sức lực và thời gian, được "xõa" cùng nhau trong kỳ nghỉ hạnh phúc do công ty tài trợ cũng chính là kết nối.