Dinh dưỡng khi mang thai đóng vai trò rất quan trọng, tạo điều kiện để thai nhi phát triển tốt và em bé sau khi ra đời phát triển hoàn toàn khỏe mạnh. Tuy nhiên, thời điểm khi mới có thai, đặc biệt là trong giai đoạn 3 tháng đầu, mẹ bầu cần phải chú ý đến các loại thực phẩm không nên ăn và hạn chế ăn.
Có thai không nên ăn gì trong 3 tháng đầu?
Trong 3 tháng đầu, mẹ bầu nên hạn chế ăn những loại thực phẩm không tốt cho sức khỏe sau đây:
Hải sản sống
Tiêu thụ hải sản sống, như sushi hoặc hàu sống, làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn salmonella, một bệnh lây truyền qua thực phẩm có thể gây sốt và buồn nôn, nôn mửa, co thắt dạ dày và tiêu chảy cho phụ nữ mang thai, cũng như nhiễm trùng huyết trong tử cung có thể ảnh hưởng đến em bé.
Hải sản sống không tốt cho phụ nữ mang thai 3 tháng đầu. (Ảnh minh họa)
Cá có hàm lượng thủy ngân cao
Các loại cá có hàm lượng thủy ngân cao, chẳng hạn như cá kiếm, cá mập, cá nhám,cá thu...có thể gây tổn thương hệ thần kinh của người mẹ và tổn thương não hoặc các vấn đề về thính giác và thị lực của em bé.
Các sản phẩm từ sữa chưa được tiệt trùng
Mẹ bầu nên tránh xa các sản phẩm sữa chưa được tiệt trùng (pho mát mềm và sữa) và các loại thịt chế biến sẵn để ăn liền trong tủ lạnh như thịt nguội. Những thực phẩm này có thể có vi khuẩn gây bệnh do vi khuẩn listeriosis truyền qua thực phẩm, có thể gây ra các triệu chứng giống như cúm, buồn nôn, tiêu chảy và sảy thai cũng như sinh non.
Sữa chưa tiệt trùng có thể làm tăng nguy cơ sảy thai khi mang thai 3 tháng đầu. (Ảnh minh họa)
Thức ăn đường phố
Ăn thức ăn đường phố làm tăng khả năng bị nhiễm trùng do vi khuẩn như viêm dạ dày ruột. Nhiễm trùng như vậy sẽ gây hại cho thai nhi đang phát triển. Do đó, tốt nhất là nên tránh nó. Nếu mẹ bầu vô tình thèm đồ ăn đường phố, hãy thử làm món này tại nhà bằng nguyên liệu tươi.
Đồ hộp
Thực phẩm đóng hộp chứa nhiều chất bảo quản có thể gây hại cho sự phát triển của thai nhi. Chúng cũng chứa một chất hóa học gọi là bisphenol-A (BPA) có liên quan đến việc tăng nguy cơ sẩy thai. Do đó, tránh thực phẩm đóng hộp hoặc đóng hộp và ăn thức ăn tự chế biến từ sản phẩm tươi sống.
Vitamin A
Quá nhiều vitamin A có liên quan đến dị tật bẩm sinh. Vitamin A được tìm thấy trong thực phẩm tự nhiên như trái cây, rau, trứng và sữa không có hại. Tuy nhiên, thịt gà, thịt bò và gan bê chứa nhiều vitamin A. Tốt hơn hết là mẹ nên tránh những loại này để đảm bảo không nhận được quá nhiều vitamin A cùng một lúc. Ngoài ra, tránh uống bổ sung vitamin A.
Rau ngót
Là loại rau có chứa thành phần papaverin - một loại chất làm mềm cổ tử cung và gây kích thích co bóp tử cung. Do vậy, khi mang thai 3 tháng đầu, mẹ tuyệt đối không nên ăn rau ngót, loại rau này có thể sẽ khiến mẹ bầu bị đau bụng dưới dữ dội.
Rau ngót là loại rau làm tăng nguy cơ sảy thai cho mẹ bầu. (Ảnh minh họa)
Đu đủ xanh
Bà bầu không nên ăn đu đủ xanh do loại trái cây này có tác dụng kích thích cơ trơn, làm co thắt tử cung mạnh gây nên hiện tượng sảy thai, động thai. Mẹ chỉ nên dùng đu đủ sau sinh để giúp lợi sữa và bổ sung vitamin cần thiết.
Rau răm
Đây là loại thực phẩm có khả năng gây co bóp cổ tử cung mạnh và gây nên những cơn đau dữ dội, dẫn đến tình trạng sảy thai ở mẹ bầu mang thai 3 tháng đầu.
Măng
Măng tươi/măng khô vốn là loại thực phẩm có chứa độc tính cao, không tốt đối với bà bầu. Loại thực phẩm này có chứa hàm lượng Cyanide rất cao (khoảng 230mg/kg), hợp chất này sau khi đi vào cơ thể, dưới tác động mạnh của các enzyme sẽ chuyển hóa thành acid cyanhydric (HCN) gây hại cho cơ thể. Bà bầu ăn măng sẽ dẫn đến tình trạng bị thiếu oxy tế bào khiến thai nhi có nguy cơ bị nghẹt thai, chết lưu.
Ngải cứu
Mang thai 3 tháng đầu không nên ăn ngải cứu bởi loại rau này sẽ khiến làm co thắt tử cung mạnh, làm chảy máu, dẫn đến sinh non, sảy thai. Mang thai ở 3 tháng đầu mẹ nên kiêng tuyệt đối loại rau này.
Rau mầm, giá đỗ
Bà bầu không nên ăn các loại rau mầm, giá độ hoặc các loại khoai lang, khoai tây đã mọc mầm vì có thể có chứa vi khuẩn có thể xâm nhập vào các loại thực phẩm này trước khi nảy mầm và phát triển. Những loại vi khuẩn, vi trùng này rất khó để rửa sạch, kể cả khi đã được ngâm cùng nước muối.
Củ dền
Loại củ này có thể gây oxy hóa máu thành methemoglobin khiến hồng cầu giảm khả năng vận chuyển oxy, làm thiếu máu và gây ngộ độc cho thai nhi.
Củ dền có khả năng làm ngộ độc thai nhi. (Ảnh minh họa)
Mướp đắng (Khổ qua)
Mướp đắng có chứa hàm lượng quinine, medicine gây co bóp tử cung mạnh làm động thai, sảy thai. Vì thế, mang thai 3 tháng đầu mẹ bầu nên tránh ăn mướp đắng để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và con.
Quả dứa
Trong dứa có thành phần Bromelain khiến làm mềm tử cung, tử cung bị co thắt mạnh và gây động thai, ra máu, sảy thai ở mẹ bầu mới có thai. Do vậy, khi mới có thai, dứa là loại quả mà bà bầu nên tránh, không nên ăn dưới dạng trực tiếp, nước ép mà nên nấu kèm đồ ăn.
Quả nhãn
Nhãn là loại quả có nhiều glucose và có tính nóng. Mẹ bầu ăn nhiều nhãn sẽ gây táo bón, nổi mụn, tiểu đường thai kỳ, sạm da. Vì thế, nếu không quá thèm thì mẹ bầu có thể bỏ qua loại quả này.
Quả nhãn là loại quả có thể gây nóng trong. (Ảnh minh họa)
Phụ nữ có thai nên ăn gì trong 3 tháng đầu?
Tháng thứ ba của thai kỳ (9-12 tuần) có thể là một thời gian khó khăn đối với người mẹ, vì tình trạng ốm nghén, mệt mỏi và thay đổi tâm trạng tăng lên rất nhiều. Đây cũng là thời điểm có nhiều ca sảy thai nhất.
Do đó, điều rất quan trọng đối với người mẹ sắp sinh là không bị căng thẳng. Mẹ cũng nên ăn những thực phẩm giàu dinh dưỡng để đảm bảo sự phát triển và tăng trưởng lành mạnh của em bé. Chế độ ăn uống của mẹ bầu khi mang thai tháng thứ 3 đóng vai trò vô cùng quan trọng quyết định đến sức khỏe của thai nhi.
Thực phẩm giàu vitamin B6
Vào tháng thứ ba, tình trạng ốm nghén có thể đạt đỉnh điểm ở tuần thứ 9 và có thể bắt đầu giảm vào cuối tuần thứ 12. Vitamin B6 giúp chống lại cảm giác buồn nôn và nôn. Một số loại thực phẩm giàu vitamin B6 bao gồm thịt nạc, thịt gia cầm, trứng, trái cây họ cam quýt, các loại đậu, đậu nành, quả hạch, hạt và quả.
Thực phẩm giàu Folate
Folate hoặc axit folic rất quan trọng cho sự phát triển thích hợp của não và tủy sống của em bé. Ngay cả khi mẹ bầu đang bổ sung axit folic, tốt hơn hết là mẹ nên bổ sung các nguồn thực phẩm giàu folate tự nhiên trong chế độ ăn uống của mình.
Folate hoặc axit folic rất quan trọng cho sự phát triển thích hợp của não và tủy sống của em bé. (Ảnh minh họa)
Một số loại thực phẩm giàu folate là bông cải xanh, trái cây họ cam quýt, đậu, đậu Hà Lan, đậu lăng, bơ, cải Brussels, đậu bắp, măng tây và các loại rau lá xanh đậm như rau bina và cải xoăn.
Thực phẩm giàu Omega-3
Axit béo Omega-3 là chất dinh dưỡng thiết yếu cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh của mắt và não của thai nhi. Thực phẩm giàu axit béo Omega-3 là đậu nành, dầu hạt cải, quả óc chó, hạt chia , hạt lanh , cá hồi, cá thu, cá mòi...
Trái cây tươi
Trái cây chứa nhiều chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa cần thiết cho sự phát triển và tăng trưởng lành mạnh của thai nhi. Trái cây tươi là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng tốt hơn nước ép trái cây và trái cây đóng hộp hoặc đông lạnh. Mẹ nên bổ sung một số loại trái cây như bơ, lựu, chuối, ổi, cam, chanh, dâu tây và táo trong chế độ ăn uống của mẹ.
Rau xanh
Bà bầu 3 tháng nên bổ sung ít nhất 3 bát rau mỗi ngày. Các loại rau rất phổ biến cho bà bầu như cải xoăn, rau bina, bông cải xanh, khoai lang , cà chua , cà rốt, bí đỏ , ớt chuông, ngô, cà tím , bắp cải,...
Carbohydrate
Carbohydrate là nguồn năng lượng cần thiết cho cơ thể chúng ta. Carbohydrate phức hợp được tìm thấy trong các loại thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu, và các loại rau giàu tinh bột như khoai tây và khoai lang rất tốt cho cơ thể và cung cấp một lượng năng lượng ổn định.
Các loại thực phẩm có chứa carbohydrate. (Ảnh minh họa)
Carbohydrate đơn giản từ các nguồn tự nhiên như trái cây và rau quả có chứa chất xơ cũng rất tốt cho thai nhi đang phát triển. Tránh các loại carbs đơn giản như bột mì tinh chế và thực phẩm chế biến sẵn như bánh quy và bánh ngọt. Đây chỉ là những calo rỗng có hại cho em bé.
Protein
Protein là thành phần cấu tạo của DNA, mô và cơ. Chúng cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc kích hoạt các enzym trong cơ thể. Do đó, protein rất cần thiết cho sự phát triển thích hợp của thai nhi. Một số thực phẩm giàu protein bao gồm các loại đậu, hạt quinoa, hạt, đậu lăng, thịt gà , các loại hạt, bơ hạt, thịt và đậu nành.
Sữa
Sản phẩm từ sữa là nguồn cung cấp canxi tuyệt vời, rất quan trọng cho sự phát triển của hệ xương chắc khỏe. Ví dụ như sữa, sữa chua và pho mát. Nếu mẹ bị dị ứng với sữa, các nguồn thực phẩm giàu canxi khác là cải xoăn, cải xoong và cá mòi...
Vitamin D
Vitamin D đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của hệ thống miễn dịch, phát triển răng và xương khỏe mạnh, và phân chia tế bào khỏe mạnh ở trẻ. Các loại thực phẩm giàu vitamin D là cá béo như cá hồi, cá thu và cá ngừ, lòng đỏ trứng, dầu gan cá và sữa hoặc ngũ cốc tăng cường vitamin D.
Kẽm
Kẽm là một khoáng chất thiết yếu quan trọng đối với sự phát triển của hệ thống miễn dịch và hệ thần kinh khỏe mạnh. Thực phẩm giàu kẽm bao gồm thịt bò, rau bina, mầm lúa mì, nấm, hàu, thịt cừu, bí ngô và hạt bí, thịt gà, các loại hạt và đậu...