Thực chất sen đá là tên gọi để chỉ về một tập hợp những giống cây có kích cỡ nhỏ bé, thân hình mọng nước và có nhiều hình dạng lẫn màu sắc khác nhau. Trên thế giới hiện có khoảng 60 họ sen đá khác nhau cùng hơn 400 loài đã được biết đến. Loài thực vật này vốn có nguồn gốc từ các quốc gia khu vực Nam Mỹ, Mexico, châu Phi cho nên chúng đã quá quen thuộc với khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới.
Ở nước ta, phong trào trồng và chăm sóc các loài sen đá đã có mặt suốt nhiều năm. Chúng có thể thích nghi tốt với khí hậu của Việt Nam, số lượng loài khá lớn và rất được yêu thích. Mỗi loài có một vẻ đẹp và ý nghĩa riêng, thế nhưng cách trồng và chăm sóc thì gần như đều giống nhau, không hề gây ra quá nhiều khó khăn.
Ý nghĩa của sen đá
Sen đá được biết đến như một biểu tượng của tình yêu, một loài hoa minh chứng cho một tình yêu bền vững, trọn đời thủy chung và không bị thay đổi theo thời gian.
Cũng như vẻ đẹp mộc mạc thuần khiết cùng sức sống mãnh liệt của mình, sen đá ý chỉ về một tình yêu giản đơn, không cầu kỳ, sẵn sàng đối mặt với mọi khó khăn thử thách để một lòng một dạ đi bên cạnh nhau, vẫn trường tồn bất diệt.
Bên cạnh đó, còn có quan niệm là mọi việc trong cuộc sống đều có cách giải quyết riêng của nó, miễn là chúng ta dũng cảm, mạnh mẽ để đối diện với nó. Vì thế hãy luôn tin vào cuộc sống và sẵn sàng chiến đấu như chính sen đá vậy.
Ngoài ra, sen đá còn mang những ý nghĩa trong phong thủy. Nó giúp mang đến tài lộc, may mắn cho gia chủ. Việc trồng sen đá trong nhà, màu xanh của nó sẽ làm cho không gian tươi mát hơn, cũng cho gia chủ niềm tin vào sự thay đổi thịnh vượng, tài lộc.
Đặc điểm của sen đá
Sen đá là loài cây lâu năm, thuộc họ thuốc bỏng, thường xanh hoặc rụng lá. Đôi khi, sen đá trông khá giống với các loại thảo mộc và cây bụi. Sen đá không có thân, thân cây tiêu biến.
Lá sen đá nhỏ, mọng nước, xếp thành hoa thị, giống hoa sen. Lá thường rụng khỏi cây và có thể nảy chồi ở gốc làm thành cây mới. Cụm hoa mọc ở nách lá, có cuống chung dài.
Sen đá là loài cây ưa nắng, dễ trồng, có khả năng chịu hạn tốt, sống và sinh trưởng trong môi trường nắng nóng, khô hạn, ở những vùng đất thiếu chất dinh dưỡng. Hiện nay, sen đá được trồng trong những chậu nhỏ đặt nơi bàn làm việc để trang trí.
Cách trồng sen đá trong nước
Về bản chất cây sen đá là loại cây không cần nhiều nước. Do đó, cách trồng sen đá thủy sinh cần đáp ứng được một số tiêu chuẩn nhất định.
Đầu tiên, bạn cần chuẩn bị cây sen đá bằng cách cắt bớt rễ và làm sạch phần gốc, đặt vào nơi mát mẻ để cây bắt đầu nhú rễ. Về chậu trồng sen đá, bạn nên chọn chậu trong suốt để dễ theo dõi quá trình phát triển của rễ.
Để tiến hành trồng cây, bạn cho nước sạch vào chậu. Sau đó sử dụng tấm bìa nhựa hoặc xốp cắt theo kích cỡ miệng chậu, khoét lỗ để gắn phần thân cây sen đá vào nhằm giúp cây đứng vững và không bị ngập trong nước. Bạn chú ý sao cho phần rễ cây vừa chạm vào nước là được.
Đối với cách trồng sen đá này, bạn không cần phải bón phân cho cây. Tuy nhiên, cần thay nước sạch thường xuyên để đảm bảo cây phát triển tốt.
Cách trồng sen đá bằng đất
Đối với những người chưa từng trồng sen đá bao giờ, dưới đây là những hướng dẫn để giúp bạn có thể trồng loài cây này cực đơn giản và hiệu quả nhất.
1. Chọn lựa giống sen đá để trồng
Để đơn giản nhất, bạn có thể tìm mua các cá thể sen đá còn non đã được nuôi trồng và bày bán ở những tiệm cây cảnh. Còn nếu không thì bạn vẫn có thể sử dụng một số cành lá của cây sen đá khỏe mạnh để trồng từ đầu mà vẫn đảm bảo khả năng sinh trưởng tốt. Khi lựa chọn giống sen đá, bạn cần chọn những loại cây có lá mập mạp, khỏe mạnh, không bị mềm nhũn. Đặc biệt với những giống sen đá có phần thân đã hóa gỗ thì càng nên chọn, vì chúng có tuổi thọ cao, dễ dàng thích nghi tốt với nhiều điều kiện sống khác nhau.
2. Chọn loại giá thể trồng
Giá thể trồng sen đá không hề quá phức tạp, bạn có thể sử dụng các loại đất thông thường để trồng, miễn sao nó phải có độ tơi xốp cùng khả năng thoát nước tốt. Bên cạnh đó, bạn có thể sử dụng giá thể trồng sen đá được tạo nên từ những nguyên liệu như trấu hun, xỉ than nghiền nhỏ, xơ dừa cùng một ít phân hữu cơ. Tỷ lệ giữa các nguyên liệu này (chưa tính phân bón) lần lượt là 1:2:1, phân hữu cơ có thể là phân trùn quế, phân NPK được rải nhẹ nhàng lên bề mặt hỗn hợp giá thể là tốt nhất.
3. Chọn loại chậu phù hợp
Sau khi đã lựa chọn loại đất trồng hoặc giá thể phù hợp, tiếp theo bạn nên lựa chọn những loại chậu phù hợp để trồng sen đá. Hãy lựa chọn loại chậu sao cho có kích cỡ phù hợp với kích thước và khả năng phát triển của cây. Đồng thời chậu cây cần phải có lỗ thoát nước để ngăn đất trồng bị quá ẩm khiến ảnh hưởng tới sen đá.
4. Kỹ thuật trồng sen đá trong chậu
Đầu tiên, bạn hãy bỏ đất hoặc giá thể trồng sen đá vào bên trong chậu, sao cho chỉ ngập tối đa 70% thể tích của chậu mà thôi. Tiếp theo, bạn hãy cho cây sen đá vào trong chậu rồi đổ nốt đất hoặc giá thể vào ngập nốt cho đến miệng của chậu trồng. Dùng tay để ấn giữ và cố định cây sen đá vững chãi trong chậu, như thế thì chậu cây của bạn đã sẵn sàng để tiếp tục sinh trưởng rồi.
Cách nhân giống sen đá
Cách nhân giống cũng như cách trồng sen đá vô cùng đơn giản. Trước hết cần chọn lấy một chiếc lá cây sen đá. Tốt nhất nên chọn loại lá bánh tẻ hoặc lá hơi già một chút để có thể dễ mọc cây con hơn.
Sau khi đã chọn được lá cây, đặt lá ở nơi cát ẩm hoặc đất ẩm, cũng có thể là ở nơi có bóng mát và độ ẩm.Để trong khoảng 1 – 2 tuần thì từ cuống lá sẽ mọc lên những chồi non mới.
Người trồng có thể dùng chính những mầm lá này để trồng thành cây mới trong môi trường đất trồng thoát nước tốt đã nhắc đến ở trên đây.
Khi đem trồng phải hết sức cẩn thận bởi những mầm cây này rất dễ gãy. Nếu muốn an toàn và hiệu quả hơn thì có thể để trong 1 – 2 tháng, chờ cho đến khi mầm thành cây cứng rồi mới đem trồng.
Cách chăm sóc sen đá sau khi trồng để cây khỏe mạnh, mau lớn
Sau khi hoàn tất công đoạn trồng sen đá trong chậu, việc chăm sóc là điều tiếp theo cần thực hiện hàng ngày để giúp chậu sen đá của bạn luôn khỏe mạnh, mau lớn và xanh tốt.
1. Lượng nước tưới
Sen đá không cần quá nhiều nước tưới để tránh làm ảnh hưởng đến sự phát triển của cây. Bạn chỉ cần duy trì tưới đều đặn 2 ngày/lần nếu chậu cây được đặt ở ngoài trời, còn nếu đặt trong phòng điều hòa thì chỉ cần tưới 2 lần/tuần là đủ. Tuyệt đối không nên dùng bình xịt, bình phun sương để tưới nước vào lá cho cây sen đá, bởi vì như vậy sẽ có nước đọng trên lá, gây thối lá và bình xịt phun cũng không đủ để làm ẩm cho đất được.
Nên để tưới nước cho sen đá, người trồng có thể dùng bất kỳ thứ gì, có thể là cái bát hay cái cốc,… Có thể sử dụng các loại bình tưới nước dành cho cây cảnh những thay vì để chế độ phun sương thì nên vặn sang chế độ vòi tưới hoặc cũng có thể sử dụng vòi dài chuyên dụng dành cho sen đá, xương rồng.
2. Ánh sáng
Sen đá rất cần ánh sáng để quang hợp, giúp cây luôn xanh tốt và khỏe mạnh hơn. Nếu như bạn trồng sen đá trong phòng, hãy mang chúng ra ngoài tắm nắng thường xuyên nhé. Nếu thời tiết mùa hè có ánh sáng quá mạnh và gay gắt, bạn nên cất những chậu sen đá vào nơi râm mát để tránh bị mất nước và khô héo.
3. Bón phân
Thực chất sen đá không cần thêm dinh dưỡng từ phân bón nếu như đất trồng hoặc giá thể đã có đủ dinh dưỡng. Tốt nhất cứ mỗi 3-4 tháng thì bạn mới phải bón phân một lần để cải thiện dinh dưỡng trong đất. Bạn có thể sử dụng các loại phân hữu cơ rải đều trực tiếp trên bề mặt đất trồng, hoặc sử dụng các loại phân tan chậm đều được.
4. Thay đất trồng
Để giúp cây sen đá phát triển tốt nhất, cứ sau nửa năm thì bạn nên thay mới đất hoặc giá thể trồng một lần. Lưu ý rằng đất hoặc giá thể mới cần phải đáp ứng đủ lượng dinh dưỡng tương đương với đất trồng trước kia, sử dụng thêm phân bón để gia tăng thêm hàm lượng dinh dưỡng.
5. Phòng ngừa sâu bệnh cho sen đá
Sen đá được trồng ngoài trời hoàn toàn có khả năng bị các loài côn trùng tấn công. Dấu hiệu nhận biết rõ ràng nhất đó chính là việc các lá cây bỗng nhiên bị sứt mẻ, chuyển màu tím đen và có hiện tượng bị thối. Khi này bạn cần dùng dao để cắt bỏ hết những lá bị nhiễm bệnh, tránh chúng ảnh hưởng sang toàn bộ cây. Bên cạnh đó, bạn có thể sử dụng một số loại thuốc diệt sâu, rệp mà vẫn an toàn cho sen đá, tránh chúng bị côn trùng có hại tấn công.
Sai lầm thường gặp khi trồng và chăm sóc cây sen đá
Không đủ ánh sáng: Sen đá là loại cây có nguồn gốc từ những vùng khô hạn, nơi mặt trời chiếu sáng gần như quanh năm. Do đó, chúng cần khoảng 6-8 giờ chiếu sáng mỗi ngày. Nếu quá ít ánh sáng, cây có thể chậm phát triển hoặc không ra đúng màu sắc như mong đợi.
Tưới quá nhiều nước: Như bạn đã biết, sen đá không cần quá nhiều nước. Nếu tưới nước nhiều hơn mức cần thiết, cây rất dễ bị úng và hư hại.
Sử dụng loại đất trồng không phù hợp: Đất trồng sen đá phải có khả năng thoát nước tốt. Những loại đất quá màu mỡ và giàu độ ẩm sẽ không thích hợp để trồng sen đá.
Chậu không có lỗ thoát nước: Chậu trồng sen đá bắt buộc phải có lỗ thoát nước. Nếu không, cây sẽ không có đủ không khí để hô hấp cũng như nước đọng sẽ làm thối rễ.
CÙNG CHUYÊN MỤC
