Các biện pháp an toàn khi bắt đầu phát hiện dấu hiệu từ khói
– Kiểm tra xem có lửa hay khói vào nhà qua các khe trên cửa hay không.
– Nếu nhìn thấy khói bốc lên từ phía dưới cửa thì không được mở cửa.
– Nếu không nhìn thấy khói, hãy đặt mu bàn tay vào cánh cửa. Nếu cánh cửa nóng hay rất ấm, không được mở cửa.
– Nếu không nhìn thấy khói và cánh cửa không nóng, dùng mu bàn tay nhẹ nhàng chạm vào quả đấm cửa. Nếu quả đấm cửa nóng hoặc rất ấm, không mở cửa!
– Nếu quả đấm cửa mát, và bạn không nhìn thấy khói quanh cửa, bạn có thể mở cửa rất chậm và cẩn thận. Khi mở cửa, nếu bạn thấy lửa bùng lên, hay có khói xông vào phòng, hãy đóng cửa thật nhanh và đảm bảo chắc chẳn rằng nó đã được đóng chặt.
– Nếu không có khói hay lửa khi bạn mở cửa, hãy tiến thẳng đến cửa thoát hiểm của bạn.
Trong tình huống phát hiện lửa:
1. Bình tĩnh tìm nơi ngọn lửa khởi phát
Nếu đám cháy nhỏ, bạn tìm cách chữa cháy bằng nước, bình chữa cháy, cát, chăn ướt. Nếu cháy quá lớn không thể dập lửa, bạn phải lập tức tìm cách thoát hiểm, hô hoán cho mọi người biết cùng chạy và gọi điện thoại đến số 114 để báo cháy.
2. Nhanh chóng xác định lối thoát hiểm hoặc trú ẩn an toàn
Khi cháy ngọn lửa bùng lên mạnh, bạn phải tìm để xác định lối ra an toàn khỏi căn nhà đang cháy. Thông thường, các lối thoát cháy ở nhà độc lập hoặc liền kề là lối ra cửa chính của căn nhà, lối ra cầu thang thoát nạn ngoài nhà từ các tầng, lối ra ban công, lối lên trên sân thượng hoặc mái nhà để thoát sang nhà liền kề. Với các căn hộ độc lập thì lối thoát nạn an toàn là qua cửa sổ, ban công khi có các thiết bị hỗ trợ như thang, cây, dây tự cứu hạ chậm,...
Khi lửa cháy bén quần áo hãy nằm xuống, lăn người vòng quanh để dập lửa. Ảnh:
3. Nằm sát mặt đất và lăn
Nếu không có bất kỳ lối thoát nào khác, mà tình thế bắt buộc phải rời khỏi phòng, tốt nhất bạn nên cúi thấp người xuống khi di chuyển. Trong tình huống này, mỗi giây đều có giá trị và bạn sẽ hít ít khói hơn khi cúi thấp xuống mặt đất. Khói có đặc tính là bay lên. Bạn sẽ có thêm thời gian bằng cách giữ mình sát mặt đất khi tìm đường thoát hiểm. Hãy bò bằng tay và đầu gối để di chuyển nhanh hơn! Hoả hoạn là lúc bạn cần phải đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác.
Trong trường hợp quần áo của bạn bắt lửa, đừng hoảng sợ. Hãy dừng việc đang làm lại, nằm xuống đất và lăn qua lăn lại để dập lửa. Bạn nên che miệng và mặt khi thực hiện việc này. Ngoài ra, hãy đảm bảo rằng đầu và tóc của bạn không bắt lửa. Sau đó, hãy tiếp tục tìm cách thoát hiểm.
Làm gì khi không thể ra ngoài ngay lập tức?
Nếu không thể thoát ra ngoài nhanh được vì lửa hay khói đã chặn mất lối thoát, nếu lối thoát hiểm của bạn bị chặn:
– Nếu bạn ở tầng trệt, ra ngoài bằng cửa sổ: ném chăn, gối, đệm xuống đất ở bên ngoài để đỡ bạn
– Nếu bạn không thể mở cửa sổ, hãy dùng một vật nặng để đập vỡ nó ở góc cuối, khi chạm vào các mép sắc cần dùng vải, khăn mặt hay chăn.
– Hạ trẻ xuống càng thấp càng tốt trước khi thả bé xuống để người lớn đỡ trẻ nếu có thể.
– Hạ thấp cơ thể bạn bằng cách đặt tay lên bậc cửa sổ trước khi thả mình xuống.
Kỹ năng xác định đường và lối thoát nạn an toàn khi có cháy xảy ra
1. Đối với nhà độc lập, liền kề
- Trong trường hợp lối thoát qua cửa chính tại tầng 1 đã bị lửa, khói bao trùm thì bình tĩnh và cùng các thành viên trong gia đình suy tính, tìm lối thoát khác như:
+ Di chuyển ra ngoài ban công và sử dụng các phương tiện như thang dây nếu có (Hình 27), hoặc trong trường hợp cấp thiết có thể sử dụng dây thừng hoặc các dây tự nối bằng các vật dụng như rèm, ga giường, quần, để thoát xuống dưới và ra nơi an toàn. Tuy nhiên, trước khi dùng dây để tụt xuống cần phải đảm bảo dây chắc chắn và dây phải buộc vào các cấu kiện vững chắc;
+ Di chuyển ra ban công hoặc qua cửa sổ và tìm cách thoát qua các nhà, công trình lân cận;
+ Di chuyển lên tầng thượng hoặc lên mái và thoát sang các công trình lân cận nếu có thể. Trong quá trình di chuyển cần sử dụng khăn, áo thấm ướt bịt vào mũi, miệng nhằm hạn chế hít phải khói, khí độc;
- Đối với các nhà, công trình có lồng sắt bao bọc phía ngoài nhà, thì có thể thoát qua ô cửa trên các lồng sắt đó để sang các công trình liền kề. Nếu trên các lồng sắt đó không có sẵn các cửa thoát hiểm (Hình 28) thì hãy bình tĩnh tìm kiếm các vật dụng như búa, rìu hoặc các vật dụng khác nhằm bẻ gãy hoặc banh rộng các ô trên lồng sắt để mọi người có thể chui qua và sang công trình liền kề hoặc xuống nơi an toàn với sự hỗ trợ của những người xung quanh;
- Tuyệt đối không chạy vào nhà vệ sinh để trốn tránh, bởi vì rất dễ bị ngạt khói và lửa thiêu khi đám cháy lan ra toàn bộ căn hộ. Trong một số tình huống cấp thiết, để ngăn đám cháy từ các tầng dưới lan lên tầng trên, mọi người có thể xả nước từ nhà tắm để nước tràn ra sàn nhà và chảy xuống các tầng dưới, khi đó có thể ngăn đám cháy lan lên các tầng trên. Tuy nhiên, khi xả nước trong căn hộ cần lưu ý phải cắt cầu dao tổng để tránh bị điện giật do nước tràn làm chập các thiết bị điện;
2. Đối với căn hộ ở các chung cư nhiều tầng, cao tầng
Ở các nhà chung cư nhiều tầng, cao tầng thì các lối thoát nạn an toàn là các cầu thang bộ bên trong tòa nhà (lối vào buồng thang có cửa tự động đóng kín) hoặc các cầu thang bộ hở đặt phía ngoài tòa nhà (thường là cầu thang sắt). Khi xảy ra sự cố cháy trong các công trình cao tầng, để thoát nạn an toàn mọi người cần chú ý đến một số vấn đề sau:
- Trên hành lang của tòa nhà dẫn từ các căn hộ đến các lối thoát nạn thường có các biển chỉ dẫn, người bị nạn di chuyển theo hướng mũi tên chỉ dẫn để đến buồng thang thoát nạn (Hình 29a). Tại lối vào buồng thang (bên trong nhà) hoặc cầu thang hở (bên ngoài) sẽ có đèn chỉ dẫn ký hiệu “EXIT” (Hình 29b), khi vào buồng thang mọi người sẽ di chuyển xuống dưới và ra nơi an toàn;
- Để thoát nạn an toàn mọi người chỉ được dùng thang bộ (Hình 30a), tuyệt đối không được dùng thang máy để thoát nạn (Hình 30b), bởi vì hệ thống điện cung cấp cho thang máy có thể bị mất và thang sẽ dừng lại đột ngột ở vị trí bất kỳ, người bị nạn sẽ kẹt trong thang và có nguy cơ bị ngọn lửa tác động, hít phải khói, khí độc dẫn đến tử vong trong thời gian ngắn.
- Trên đường di chuyển thoát nạn cần thông báo cho mọi người ở các căn hộ liền kề và nhấn nút báo cháy khẩn cấp để mọi người trong tòa nhà biết có sự cố cháy, kịp thời thoát nạn (Hình 31).
- Trong quá trình thoát nạn mọi người hãy hỗ trợ lẫn nhau, đặc biệt chú ý giúp đỡ người già, trẻ em và phụ nữ đang mang thai (Hình 32). Tuyệt đối không được chen lấn, xô đẩy có thể dẫn đến chấn thương và nguy hiểm đến tính mạng nhiều người.
- Trường hợp nếu cửa chính ra vào căn hộ và hành lang dẫn đến buồng thang thoát nạn đều bị khói lửa bao trùm, mọi người không thể thoát ra khỏi phòng, thì nhanh chóng đóng cửa và có các biện pháp ngăn khói, lửa lan truyền vào căn hộ. Sử dụng điện thoại nhanh chóng gọi cho lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ theo số 114 để kịp thời đến cứu nạn; di chuyển ra vị trí cửa sổ, ban công hô to và dùng áo, khăn hoặc vật sáng màu để vẫy gọi mọi người biết vị trí mình đang bị nạn (Hình 33);
- Trong tất cả các trường hợp tuyệt đối không vội vàng nhảy từ trên cao xuống dưới để thoát nạn khi chưa đảm bảo các điều kiện an toàn như đệm hơi hoặc một số phương tiện bảo hộ khác đã được lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ triển khai phía dưới (Hình 34).
Lưu ý: Biện pháp nhảy từ trên cao xuống để thoát nạn là giải pháp cuối cùng và chỉ thực hiện khi đã suy xét kỹ và thấy rằng không còn phương án thoát nạn nào khác.
Người trả lời: Bộ Công an
CÙNG CHUYÊN MỤC
