Khoa Phẫu thuật Gan mật tuỵ, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Bệnh viện 108), vừa tiếp nhận nam thanh niên 20 tuổi mắc ung thư gan.
Bệnh nhân có tiền sử viêm gan virus B chưa điều trị. 1 tháng nay, anh này có biểu hiện đau tức hạ sườn phải, đi siêu âm phát hiện ra khối u kích thước rất lớn với đường kính trên 15 cm, các chỉ số ung thư như AFP và PIVKA II đều tăng rất cao.
Bệnh nhân đã được phẫu thuật nội soi cắt gan. Sau mổ, bệnh nhân phục hồi tốt, đã trở lại cuộc sống bình thường, tiếp tục được theo dõi định kỳ.
Tại Việt Nam, ung thư gan đã vượt qua ung thư phổi, trở thành bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới với khoảng gần 20.000 ca (theo điều tra mới nhất).
Đáng lưu ý đây cũng là loại ung thư có tỷ lệ tử vong hàng đầu cho cả hai giới. Dù bệnh không khó phát hiện nhưng đa số bệnh nhân do đi khám khi đã rất muộn, tỷ lệ tử vong rất cao, thời gian sống trung bình không quá một năm. 60% đến viện khi đã ở giai đoạn trung gian và tiến triển, tỷ lệ được phát hiện sớm rất thấp.
Theo BS. Lê Trung Hiếu, Khoa Phẫu thuật Gan Mật tụy, Bệnh viện 108, Việt Nam thuộc top những quốc gia có tỷ lệ ung thư gan cao nhất thế giới, trong 100.000 người thì có khoảng 23 - 24 người mắc bệnh.
2 nhóm người có khả năng mắc ung thư gan cao
Thông thường, có 2 nhóm người có khả năng mắc ung thư gan cao, gồm: Nhóm người đang nhiễm virus và các bệnh liên quan đến gan, trong đó, tiền sử gia đình có người bị ung thư gan; Virus viêm gan B và viêm gan C là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư tế bào gan nguyên phát; Viêm gan do nguyên nhân tự miễn, có thể đi kèm các bệnh tự miễn khác: như đái tháo đường typ 1, Basedow, viêm khớp dạng thấp, Lupus ban đỏ,....; Gan nhiễm mỡ không do rượu.
Nhóm thứ 2 có khả năng mắc ung thư gan cao là mắc các bệnh khác như: Béo phì, tiểu đường; Xơ gan do sử dụng rượu bia, các chất kích thích quá nhiều. Ngoài ra còn những nguyên nhân tự phát mà khoa học chưa thể nghiên cứu và giải thích.
Khi có những biểu hiện như thường xuyên mệt mỏi, nước tiểu có màu vàng đậm, đau âm ỉ vùng gan, xuất huyết dưới da thì cũng nên khám thường xuyên để nhận được lời khuyên của bác sĩ.
Các phương pháp tầm soát ung thư gan hiện nay
Hiện nay có 2 phương pháp tầm soát ung thư gan phổ biến nhất là: Xét nghiệm máu tìm dấu vết AFP trong máu và siêu âm gan.
AFP là một loại protein có trong thai nhi tuy nhiên sau khi trưởng thành thì tỷ lệ AFP trong máu rất thấp. Bệnh nhân mắc ung thư gan thì chỉ số AFP tăng lên bất thường. Tuy nhiên khi xét nghiệm bước đầu mà chỉ số AFP tăng, không có nghĩa là bạn mắc bệnh ung thư.
Việc chỉ số AFP tăng là biểu hiện nghi ngờ ung thư gan, bạn nên thực hiện các phương pháp tầm soát khác theo chỉ dẫn của bác sĩ để kết luận chắc chắn hơn tình trạng bệnh của mình.
Trong giai đoạn điều trị ung thư gan thì chỉ số AFP có tác dụng theo dõi tiến trình chữa bệnh, kiểm tra khả năng di căn của khối u.
Còn siêu âm gan có thể phát hiện được khối u nhỏ hơn 1cm với chi phí tiết kiệm và không ảnh hưởng đến cơ thể. Ngoài ra siêu âm gan còn giúp phát hiện xơ gan và một số bệnh khác về gan.
Dựa vào hình ảnh của siêu âm gan ta có thể xác định được các thương tổn của gan. Kết hợp siêu âm gan với xét nghiệm máu tìm dấu vết AFP sẽ cho ra kết quả chẩn đoán chính xác hơn việc thực hiện riêng lẻ từng phương pháp.