Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể người với nhiều vai trò quan trọng để duy trì sức khỏe, bao gồm cả chức năng nội tiết và ngoại tiết. Nhưng gan cũng lại là cơ quan rất dễ tổn thương bởi những thói quen nhỏ nhặt hàng ngày, từ ăn uống cho đến sinh hoạt.
Đặc biệt, gan có khả năng tái tạo và dự trữ mạnh mẽ, chỉ cần 1/3 tế bào gan hoạt động bình thường thì sẽ không ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của cơ thể. Đặc điểm này lợi nhiều nhưng cũng hại nhiều. Tiêu biểu như việc khiến chúng ta rất khó phát hiện ra các bệnh về gan, kể cả là ung thư gan ở giai đoạn đầu. Dẫn tới bỏ lỡ thời gian điều trị tốt nhất.
Bởi vậy, với cơ quan này thì dưỡng gan, phòng bệnh là quan trọng nhất. Trong tự nhiên có rất nhiều thực phẩm tốt cho gan, nhưng trong đó có 4 loại rau củ quen thuộc, giá lại rẻ và chẳng “hiếm có khó tìm” mà bất cứ ai cũng có thể tận dụng để dưỡng gan sau đây:
1. Cà chua
Cà chua từ lâu đã nổi tiếng là thực phẩm tốt cho sức khỏe, bao gồm cả lá gan. Các chất flavonoid trong cà chua không chỉ làm giảm tính thẩm thấu của mao mạch mà còn có thể ngăn ngừa các bệnh ung thư, phòng bệnh tim mạch, tiểu đường. Cà chua còn rất giàu vitamin C, có tác dụng bổ gan, cải thiện thị lực, là thực phẩm thanh lọc gan rất tốt.
Cà chua tốt cho gan nhưng lưu ý không ăn cà chua chưa chín hẳn, bị dập nát, thối hỏng hay có đốm đen (Ảnh minh họa)
Nghiên cứu của Đại học Tufts (Mỹ) trên chuột đã chỉ ra chất lycopene trong cà chua có thể giảm đáng kể nguy cơ gan nhiễm mỡ, viêm gan và cả ung thư gan.
Các nhà khoa học đã cho chuột nhiễm một chất sinh ung thư gan và sau đó nuôi chúng bằng chế độ ăn nhiều chất béo không lành mạnh, trong đó có cho ăn hoặc không cho ăn bột cà chua có chứa lycopene. Nhờ vào tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm của chất này mà những con chuột được ăn bột cà chua chứa lycopene ít bị bệnh về gan hơn. Điều này cũng tương tự với con người.
Một số nghiên cứu khác tại Mỹ và Anh cũng cho thấy các chất trong cà chua có thể ngăn chặn, giảm thiểu hiện tượng tắc nghẽn của gan. Vì vậy, cà chua giúp phòng tránh bệnh xơ gan. Thành phần hóa học có trong nước ép cà chua là liều thuốc tự nhiên giúp hòa tan sỏi mật từ gan, một căn bệnh khá phổ biến hiện nay.
Tuy nhiên, hãy nhớ lưu ý trong việc lựa chọn cà chua để không gây phản tác dụng. Đó là chỉ ăn cà chua đã chín hẳn, không bị nấm mốc, dập nát hay có đốm đen. Không nên ăn cà chua khi đói, cố gắng chọn cà chua tươi và ít thuốc bảo vệ thực vật nhất có thể.
2. Hành tây
Khi nói tới lợi ích sức khỏe của hành tây, đa số mọi người sẽ nghĩ ngay tới bảo vệ mạch máu và phòng bệnh tim mạch. Đó là vì nó rất giàu chất chống oxy hóa, các hợp chất chống viêm, giảm triglyceride và giảm mức cholesterol. Tuy nhiên, các chất này cũng có tác dụng trong tăng cường hoạt động, thải độc và giảm mỡ gan.
Hành tây không chỉ tốt cho tim mạch mà còn dưỡng gan rất tốt (Ảnh minh họa)
Một nghiên cứu năm 2020 được công bố trên tạp chí Nutrients (Mỹ) đã xem xét liệu thường xuyên ăn hành tây có thể cải thiện chức năng gan hay không. Kết quả là hành tây thực sự có thể hỗ trợ phòng tránh các bệnh về gan, tiêu biểu nhất là gan nhiễm mỡ không do rượu.
Bởi hành tây có chứa một loại flavonoid gọi là quercetin. Lợi ích chính của quercetin là chất chống oxy hóa mạnh, hỗ trợ chống lại các tế bào gốc tự do. Quercetin cũng có tác dụng chống oxy hóa để giảm viêm trong cơ thể, nguyên nhân gây tích mỡ, tăng cân và béo phì.
3. Bông cải xanh
Nhắc đến các loại rau củ tốt cho sức khỏe thì không thể bỏ qua bông cải xanh. Loại rau này giàu chất xơ, vitamin (đặc biệt là vitamin C), các chất chống oxy hóa, hợp chất Sulforaphane (được chứng minh là có khả năng chống ung thư), magie và canxi… Các chất này không chỉ tăng cường miễn dịch mà còn tốt cho tiêu hóa, hỗ trợ tốt cũng như góp phần vào việc phòng ngừa các bệnh về gan.
Đặc biệt, hoạt tính chống ung thư trong bông cải xanh nhờ Sulforaphane và chất chống oxy hóa được chứng minh là có thể giúp giảm lượng mỡ thừa và tăng quá trình đào thải chất béo. Nhờ đó có thể cải thiện được tình trạng gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) và hạn chế được khả năng dẫn đến xơ gan và ung thư gan. Nghiên cứu này được thực hiện bởi nhóm nhà khoa học đứng đầu là Giáo sư Elizabeth Jeffery của Đại học Illinois (Mỹ).
4. Củ cải đường
Dù phổ biến trong ẩm thực và làm đẹp nhưng ít người biết rằng củ cải đường tốt cho gan nhưng thực tế thì nó có rất nhiều chất dinh dưỡng hỗ trợ sức khỏe gan của bạn. Từng có một vài nghiên cứu tại Mỹ, Đức và Trung Quốc xem xét tác động của củ cải đường đối với sức khỏe của gan. Kết quả cho thấy rằng nước ép củ cải đường có thể giúp bảo vệ gan chống lại một số loại chất gây ung thư, hỗ trợ phục hồi chức năng gan.
Nước ép củ cải đường không chỉ tốt cho gan mà còn có nhiều lợi ích trong làm đẹp, giảm cân (Ảnh minh họa)
Nghiên cứu của Đại học Northumbria (Anh) chỉ ra, nước ép củ cải đường và củ dền là thức uống tăng cường sức khỏe, góp phần ngăn ngừa bệnh tật và tốt cho gan. Bởi chúng chứa các chất chống oxy hóa, kháng viêm, đặc biệt là betaine.
Betaine trong củ cải là một loại axit amin có thể ngăn ngừa và làm giảm sự tích tụ mỡ trong gan, cải thiện chức năng gan, giảm nhẹ cholesterol. Thậm chí còn có tác dụng không nhỏ trong kháng viêm, ngăn ngừa hình thành tế bào ung thư. Trong củ cải trắng hay củ cải vàng cũng tồn tại các chất này nhưng lượng rất thấp so với củ cải đường.
Nguồn và ảnh: Kknews, Nutrients, Eat This Not That
CÙNG CHUYÊN MỤC
