Gan nhiễm mỡ là một tình trạng rất phổ biến xảy ra khi lượng mỡ tích tụ trong gan quá nhiều. Bệnh có 2 dạng: Gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu. Gan nhiễm mỡ do rượu có nguyên nhân do sử dụng nhiều rượu bia, đồ uống có cồn. Dạng bệnh còn lại không liên quan tới việc tiêu thụ các đồ uống này.
Theo Cổng thông tin Sức khỏe Quốc gia Ấn Độ, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh gan mạn tính trên toàn thế giới. Theo đó, căn bệnh này ảnh hưởng đến khoảng 25% dân số trưởng thành toàn cầu. Đây là một con số đáng báo động.
Gan nhiễm mỡ không do rượu tiếp tục được chia thành 2 dạng riêng biệt:
- Gan thoái hóa mỡ đơn thuần: Là tình trạng mỡ tích tụ trong gan nhưng không đi kèm tình trạng viêm, tổn thương gan hoặc viêm rất ít.
- Viêm gan thoái hóa mỡ: Là tình trạng nguy hiểm hơn vì không chỉ liên quan tới sự lắng đọng chất béo trong gan mà còn đi kèm với viêm tế bào gan, xơ hóa, sẹo gan và có thể dẫn tới xơ gan, ung thư gan.
Chính vì thế, việc hiểu biết về gan nhiễm mỡ, nguyên nhân, các triệu chứng là rất quan trọng để có cách phòng ngừa, phát hiện sớm bệnh để có những can thiệp kịp thời.
Mô phỏng tình trạng gan nhiễm mỡ (Ảnh: Getty)
Gan nhiễm mỡ và triệu chứng có thể xuất hiện vào buổi sáng
Các triệu chứng của gan nhiễm mỡ không do rượu thường khó nhận biết và dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe không nghiêm trọng. Tuy nhiên, một triệu chứng cụ thể của bệnh có thể xuất hiện vào buổi sáng khi bạn thức dậy, đó là mệt mỏi.
Cảm thấy mệt mỏi hoặc kiệt sức là điều mà hầu hết chúng ta đều đã từng trải qua cho dù nguyên nhân không tới từ các bệnh mạn tính. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo không nên xem nhẹ triệu chứng này, đặc biệt là khi nó diễn ra thường xuyên.
Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi sau khi thức dậy, cảm giác như chưa ngủ chút nào, đặc biệt nếu triệu chứng liên tục xuất hiện, hãy đi khám ngay lập tức.
Các triệu chứng khác của gan nhiễm mỡ
Ngoài mệt mỏi, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu còn có nhiều triệu chứng khác như:
- Cảm giác khó chịu hoặc đau ở vùng bụng trên bên phải
- Chướng bụng
- Lá lách to
- Vàng da
- Giãn mạch máu dưới da
- Giảm cân không rõ nguyên nhân hoặc không chủ ý
- Lòng bàn tay đỏ
- Ngứa
Giãn mạch máu dưới da có thể liên quan tới gan nhiễm mỡ (Ảnh: iStock)
Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương quốc Anh, ở giai đoạn đầu, bệnh gan nhiễm mỡ có thể gây ra các triệu chứng:
- Đau bụng
- Ăn không ngon
- Mệt mỏi
- Tiêu chảy
Ai có nguy cơ cao mắc gan nhiễm mỡ?
Đối với gan nhiễm mỡ do rượu, nguyên nhân là do tiêu thụ quá mức và thường xuyên rượu bia, các loại đồ uống có cồn.
Đối với gan nhiễm mỡ không do rượu, nguyên nhân chính xác của bệnh chưa được xác định. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, dạng bệnh này sẽ phổ biến hơn ở những người mắc bệnh đái tháo đường, thừa cân, béo phì, mỡ máu cao, huyết áp cao hoặc những người đang dùng một số loại thuốc có chứa corticosteroid.
Chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa và đảo ngược được bệnh gan nhiễm mỡ nếu thực hiện những thay đổi trong lối sống và chế độ ăn uống hàng ngày.
Hãy tiêu thụ rượu bia ở mức vừa phải để ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ do rượu.
Chế độ ăn Địa Trung Hải giúp phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ (Ảnh: Shutterstock)
Đối với gan nhiễm mỡ không do rượu, chế độ ăn đóng vai trò rất lớn. Vì gan nhiễm mỡ không do rượu gắn liền với quá trình trao đổi chất nên thói quen ăn uống lành mạnh hơn có thể giúp ngăn ngừa hoặc thậm chí đảo ngược tình trạng này. Một ví dụ điển hình về chế độ ăn uống lành mạnh là chế độ ăn Địa Trung Hải. Trong chế độ ăn Địa Trung Hải, khẩu phần ăn sẽ tăng các loại thực phẩm có lợi cho sức khỏe như cá, rau củ, trái cây, các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt; giảm tiêu thụ thịt đỏ, các sản phẩm từ sữa và thực phẩm chứa nhiều đường.
Nguồn: Times of India, Harvard Health