Người trẻ hiện đại ngày càng chú ý hơn đến sức khỏe của mình bằng cách cải thiện chế độ ăn uống, môi trường sống và thường xuyên thăm khám định kỳ. Tuy nhiên, có 1 loại chất quen thuộc giúp phòng ngừa đáng kể bệnh tật nhưng tại Việt Nam, 46% nữ giới và 20% nam giới lại đang thiếu. Vậy đó là chất gì?
Thiếu vitamin D là một vấn đề sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới. Ước tính rằng khoảng 30 - 50% trẻ em và người lớn trên toàn thế giới bị thiếu vitamin D. Tại Việt Nam, theo thông tin được đăng tải trên trang Bệnh viện Nhi đồng TP. Cần Thơ, số người thiếu vitamin D chiếm đến 46% (đối với nữ giới) và 20% (đối với nam giới). Ở quốc gia láng giềng Trung Quốc, người ta ước tính 60% người lớn thiếu chất này.
Một số nghiên cứu cho thấy thiếu vitamin D có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn, gãy xương, ung thư và bệnh tim mạch, bệnh Parkinson. Các cuộc kiểm tra sức khỏe và dinh dưỡng quốc gia của Hoa Kỳ (NHANES) cho thấy mối liên quan chặt chẽ giữa nồng độ vitamin D thấp và tỷ lệ tử vong cao do mọi nguyên nhân.
Thiếu vitamin D có liên quan chặt chẽ đến tỷ lệ tử vong cao do mọi nguyên nhân
Vitamin D có vai trò quan trọng với cơ thể, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển toàn diện về cấu trúc xương, răng thông qua cơ chế phân phối canxi và phốt pho, đồng thời điều phối và cân bằng 2 chất này trong cơ thể.
Bên cạnh đó, loại chất này cũng tham gia vào quá trình phân chia tế bào, bài tiết và chuyển hoá các hormone như hormone tuyến cận giáp và insulin; biệt hóa tế bào, ngăn ngừa hoặc làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư, trong đó có ung thư da, ung thư xương, ung thư vú, ung thư đại tràng và ung thư tuyến tiền liệt…
Ngoài ra, vitamin D có tác dụng điều hòa miễn dịch và là một chất điều hòa miễn dịch chọn lọc tốt. Khi chức năng miễn dịch của cơ thể bị ức chế, calcitriol được chuyển hóa từ vitamin D giúp tăng cường chức năng của bạch cầu đơn nhân và đại thực bào. Từ đó, nó giúp tăng cường khả năng miễn dịch và hỗ trợ chống lại các vi sinh vật gây bệnh lạ. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng vitamin D có tác dụng ức chế nhất định đối với vi rút herpes, vi rút Epstein-Barr, vi rút viêm gan C, vi rút quai bị…
Làm thế nào để bổ sung vitamin D?
Việc thiếu vitamin D ở người ít được chú trọng, chỉ khi có bệnh do sự thiếu hụt nghiêm trọng vitamin D người ta mới bắt đầu bổ sung và điều trị. Đó là 1 sai lầm nghiêm trọng, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và tuổi thọ.
Vitamin D được tổng hợp bằng 2 cách chính là từ thực phẩm và ánh nắng mặt trời. Thông thường là 2 loại: vitamin D2 và Vitamin D3. Trên 80% nguồn vitamin ở người được hấp thụ từ ánh nắng mặt trời, vitamin D2 thường có trong thực vật (các loại nấm), vitamin D3 có nhiều trong động vật (cá, trứng, sữa…).
Tiếp xúc vừa phải với ánh nắng mặt trời không chỉ là cách bổ sung vitamin D rẻ nhất mà còn nhanh nhất
Vì vậy, tiếp xúc vừa phải với ánh nắng mặt trời không chỉ là cách bổ sung vitamin D rẻ nhất mà còn nhanh nhất. Bạn nên để cơ thể tiếp xúc với ánh nắng ít nhất 3 lần mỗi tuần, mỗi lần ít nhất 10 phút. Thời gian để tiếp xúc ánh sáng tốt nhất là khi ánh nắng chưa quá gay gắt, khoảng từ 7 - 9 giờ sáng tùy thuộc vào thời tiết và mùa.
Nấm tươi cung cấp rất nhiều vitamin D2 và cũng tốt cho dạ dày, tăng sức đề kháng. Hãy bổ sung khẩu phần ăn với lòng đỏ trứng, hay sữa tươi, các loại cá và hải sản béo như cá hồi, cá ngừ, cá thu, hàu, tôm, cá mòi, cá cơm… Đây không chỉ là cách hấp thụ vitamin D hiệu quả nhất mà các thực phẩm này còn rất giàu omega-3 tốt cho tim mạch.
Cá hồi chứa nhiều vitamin D3
Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng các loại viên nén, thực phẩm chức năng để bổ sung vitamin D. Nhưng nên nhớ, chế độ ăn cần có đủ chất đạm và khoáng chất để hấp thụ và chuyển hóa vitamin D 1 cách tối đa.
Nguồn và ảnh: Aboluowang, WHO, Healthline, BV Nhi đồng TP. Cần Thơ
CÙNG CHUYÊN MỤC
