Nước mắm là linh hồn của ẩm thực Việt, chúng giúp các món ăn trở nên đậm đà, tròn vị hơn. Nước mắm được sản xuất sau quá trình thuỷ phân cá trong môi trường có độ mặn và yếm khí, chính vì thế chúng có mùi hương rất đặc trưng. Ngoài làm gia vị trong nấu ăn, nước mắm còn được dùng để trực tiếp chấm thực phẩm mà không qua xử lý nhiệt, vì thế nhiều người không khỏi thắc mắc bên trong nước mắm thực sự có gì, có đảm bảo tính an toàn thực phẩm hay không.
Mới đây, tài khoản TikTok mang tên Kính Hiển Vi tiếp tục thực hiện clip soi nước mắm truyền thống. Kết quả đem về thật bất ngờ: Ở mức phóng đại 1000 lần có thể phát hiện có khá nhiều vi khuẩn, thậm chí cả giòi bên trong nước mắm, với các hình dạng và kích thước khác nhau.
Theo chủ clip: "Giòi là ấu trùng của ruồi nhặng do không vệ sinh hay vô ý để lọt vào nước mắm, nhưng lại không có vai trò gì trong cả quá trình làm nước mắm cả. Nếu nó có rơi xuống nước mắm thì cũng không ảnh hưởng gì vì độ mặn của nước mắm đủ để ức chế gây thối hầu hết các loại vi khuẩn".
Chủ tài khoản này cũng khẳng định mọi người vẫn có thể yên tâm khi sử dụng nước mắm truyền thống.
Hình ảnh soi nước mắm truyền thống dưới kính hiển vi
PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh (nguyên cán bộ Viện Công nghệ sinh học, Công nghệ thực phẩm ĐH Bách Khoa Hà Nội) cho biết, trong một vài trường hợp giòi vô tình bị rơi vào nước mắm khi chúng ta sử dụng, điều này không đáng ngại. Thứ nhất, giòi không có khả năng bay, do đó cũng không có khả năng kéo theo sinh vật gây hại, gây các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như ruồi nhặng. Thứ hai, ở môi trường có độ mặn cao như nước mắm thì hoàn toàn có khả năng ức chế, tiêu diệt vi khuẩn gây hại.
Tuy nhiên, vị chuyên gia này cảnh báo những cơ sở sản xuất nước mắm kém an toàn, để sinh giòi thì rất đáng lên án. Người sản xuất nước mắm, mắm tôm phải giữ gìn vệ sinh trong sản xuất, diệt bỏ giòi, ruồi, nhặng, hạn chế môi trường sống của loài côn trùng gây hại này để đảm bảo an toàn cho người dùng. PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh cũng cảnh báo người dùng nên tránh mua những sản phẩm trôi nổi bởi ngoài nguy cơ chứa giòi, nước mắm kém chất lượng còn có thể có hóa chất, phụ gia.
4 lưu ý khi ăn nước mắm, những ai không nên ăn nước mắm để tránh gây họa cho cơ thể
1. Không sử dụng nước mắm bán trôi nổi
Nước mắm dù là sản phẩm được bày bán phổ biến nhưng không phải loại nào cũng an toàn. Thậm chí, cơ quan chức năng từng phát hiện ra không ít lô nước mắm bị làm giả hoặc pha trộn hóa chất, có cơ sở còn pha soda công nghiệp để sản xuất nước mắm. Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nếu sử dụng loại nước mắm bị pha soda công nghiệp, người dùng có thể bị nhiễm độc hoặc mắc các bệnh về tim, gan, thận...
Vì vậy, điều cần lưu ý đó là chỉ sử dụng loại nước mắm lên men tự nhiên và không có hóa chất bổ sung, có nguồn gốc và xuất xứ rõ ràng. Khi mua, nên chọn mắm có vị mặn gắt nhưng thơm nồng, ăn có vị ngọt ở cuống lưỡi.
2. Tránh dùng quá nhiều nước mắm
Trong nước mắm có chứa hàm lượng muối rất cao, vì vậy các gia đình nên tránh lạm dụng nước mắm để kiểm soát lượng muối tiêu thụ. WHO khuyến cáo chỉ nên dùng 5g muối/người/ngày. Chế độ ăn thừa muối làm tăng nguy cơ tăng huyết áp và các bệnh tim mạch có liên quan, đặc biệt là đột quỵ và nhồi máu cơ tim.
Viện Dinh dưỡng Quốc gia hướng dẫn 5g muối tương đương 26g nước mắm (khoảng hơn 5 thìa canh nước mắm).
3. Ai không nên ăn nước mắm
Nước mắm có chứa hàm lượng muối rất cao, cực kỳ nguy hiểm với sức khỏe của bệnh nhân tim mạch, cao huyết áp, suy thận… và sẽ khiến sức khỏe của nhóm người này trở nên trầm trọng hơn. Những người mắc bệnh bắt buộc phải có chế độ ăn kiêng muối, nước tương, nước mắm... Tốt nhất, người bệnh nên hạn chế dùng nước mắm hoặc ăn theo khuyến nghị từ bác sĩ.
4. Không nên đun nước mắm quá lâu
Nếu nấu canh, xào, kho... cần phải sử dụng nước mắm để làm gia vị, các chuyên gia khuyên nên cho mắm khi gần tắt bếp rồi bắc ra luôn. Không nên đun nước mắm quá lâu vì mùi vị của mắm sẽ bị bay mất, đồng thời vitamin có trong nước mắm bị bốc hơi, làm lãng phí dinh dưỡng.