Ảnh minh họa: Internet
Theo BS. Nguyễn Việt Cường - Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, bệnh lý lành tính liên quan đến tuyến giáp đang trở nên phổ biến, đặc biệt là ở phụ nữ. Trong thời gian gần đây, ngày càng có nhiều người bệnh đến thăm khám và được chẩn đoán mắc những bệnh như u tuyến giáp lành tính, viêm tuyến giáp, suy tuyến giáp...
Những triệu chứng của bệnh có thể rất mờ nhạt, thậm chí tiến triển âm thầm không có triệu chứng. Một bộ phận người bệnh xuất hiện cảm giác nuốt vướng không rõ ràng, đau tức nhẹ ở vùng cổ, tự thăm khám thấy khối u vùng cổ trước, hoặc chỉ phát hiện tình cờ qua khám sức khỏe định kỳ. Ngoài các thông tin về tình trạng bệnh của mình, một trong những khía cạnh nhiều người bệnh rất quan tâm đó chính là chế độ ăn khi mắc bệnh tuyến giáp lành tính.
Người đi khám bệnh thường “truyền miệng” nhau những thông tin không chính thống về việc phải kiêng các loại rau họ cải và đậu phụ nếu bị mắc tuyến giáp.
Vậy điều này là đúng hay sai, có cần kiêng tuyệt đối hai loại rau kể trên không?
Rau họ cải
Rau họ cải ở đây được định nghĩa là những thực vật thuộc chi Cải, không chỉ rau cải xoăn mà còn bao gồm một số rau xanh hay gặp trong bữa ăn hằng ngày của người Việt như súp lơ, cải bắp, bông cải trắng, cải búp, cải chíp...
Những loại rau này chứa nhiều glucosinate, chất sản sinh ra sunforaphane, phenethyl và isothiocyanate có đặc tính chống ung thư. Glucosinate cũng có tác động đến quá trình tổng hợp chức năng tuyến giáp, nói cách khác ăn quá nhiều rau cải có thể giảm hormone tuyến giáp hay giảm chức năng tuyến giáp.
Tuy vậy, chưa có nghiên cứu nào chỉ rõ ăn bao nhiêu rau cải thì chức năng tuyến giáp sẽ thay đổi, hay khuyến cáo rằng không người bệnh không nên ăn loại rau này. Trong khi đó không thể phủ nhận những tác dụng tốt rau cải mang lại cho sức khỏe, do vậy người bệnh nên giữ một chế độ ăn hợp lý, cân đối và không cần kiêng tuyệt đối thực phẩm này.
Đậu nành
Đậu nành hay đỗ tương, đậu tương là loại cây họ đậu có chứa nhiều protein, được trồng làm thức ăn cho người và gia súc. Sản phẩm từ cây đậu nành được sử dụng rất đa dạng, dùng trực tiếp hạt thô hoặc sản phẩm đã qua chế biến. Những sản phẩm từ đậu nành rất đa dạng và quen thuộc trong cuộc sống của người Việt như sữa đậu nành, đậu phụ, nước tương, bánh kẹo v.v. đáp ứng nhu cầu đạm trong khẩu phần ăn hàng ngày. Trong đậu nành có chứa isoflavones, chất này có thể ức chế hoạt động của peroxidase tuyến giáp, vốn cần để tổng hợp hormone tuyến giáp.
Người ta cho rằng ăn đậu nành có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh suy giáp, hoặc những người đang phải điều trị hormone tuyến giáp tổng hợp sẽ phải dùng liều cao hơn bình thường. Tuy vậy một số nghiên cứu chỉ ra rằng trên những người vốn có chức năng tuyến giáp bình thường và không bị thiếu I-ốt, isoflavones không làm ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp.
Các tài liệu còn cho rằng thực phẩm từ đậu nành còn làm tăng liều hormone cần thiết trên bệnh nhân suy giáp. Chính vì vậy, khẩu phần ăn chứa một hàm lượng đậu thông thường được coi là an toàn. Người bệnh bị suy giáp cũng không cần thiết phải kiêng đậu, điều quan trọng là phải đảm bảo cơ thể không bị thiếu i-ốt.
Ngoài ra, người mắc bệnh tuyến giáp nên tham khảo một số thực phẩm cần kiêng sau đây:
Đồ ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp được chế biến sẵn
Đây là nhóm thực phẩm đầu tiên mà người bị u tuyến giáp nên kiêng bời đồ ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp thường có chất phụ gia, chất bảo quản,.. Khi dùng quá nhiều chúng sẽ làm cho phần u phát triển nhanh hơn, mạnh hơn. Điều này không tốt cho sức khỏe và quá trình điều trị bệnh.
Thực phẩm có chứa nhiều chất xơ
Cũng giống như đậu nành, chất xơ rất tốt cho sức khỏe. Chúng ta luôn cần phải bổ sung chất xơ mỗi ngày để đảm bảo hoạt động của hệ tiêu hóa. Thế nhưng, chất xơ lại ngăn cản cơ thể người bệnh hấp thụ các loại thuốc điều trị bệnh u tuyến giáp. Điều này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quá trình điều trị bệnh.
Vì thế, lời khuyên từ các chuyên gia đó là người bị u tuyến giáp dù là lành tính cũng chỉ nên bổ sung lượng nhỏ chất xơ trong mỗi bữa ăn để việc điều trị u tuyến giáp đạt hiệu quả tốt nhất.
Đường và các chất tạo ngọt
Các chất tạo ngọt luôn làm suy giảm chức năng của tuyến giáp. Khi cơ thể dung nạp quá nhiều đường hay các chất tạo ngọt thì cơ thể không thể chuyển hóa đường thành năng lượng. Hệ quả mà nó đưa đến đó là thừa đường, tăng cân và gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động của tuyến giáp.
Nội tạng động vật
Nội tạng động vật chứa nhiều Axit alpha lipoic gây ảnh hưởng xấu đến tuyến giáp. Chưa kể, axit lipoic còn làm mất tác dụng của thuốc điều trị u tuyến giáp. Điều này khiến quá trình điều trị bệnh bị ảnh hưởng rất lớn, thời gian điều trị phải kéo dài hơn rất nhiều.
Thực phẩm chứa Gluten
Các loại thực phẩm có chứa nhiều Gluten như lúa mạch, lúa mì,… là tác nhân ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của cơ thể khiến nguy cơ mắc bệnh suy giáp, cường giáp tăng cao. Chúng là chất xúc tác khiến bệnh u tuyến giáp phát triển mạnh mẽ. Vì vậy, thực phẩm chứa Gluten là câu trả lời cho câu hỏi “U tuyến giáp lành tính kiêng ăn gì”.
Các loại chất kích thích, bia, rượu
Có một sự thật hiển nhiên đó là dù bạn là một người khỏe mạnh thì việc sử dụng chất kích thích, rượu bia cũng ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe. Khi bạn đang có bệnh trong người thì dù có là lành tính thì chúng đều có những tác động tiêu cực.
Cho nên khi đã bị u tuyến giáp hay đang trong quá trình điều trị bệnh, mức độ nghiêm trọng của bệnh là nặng hay nhẹ thì cũng nên tránh xa những thứ này. Bởi lẽ, chúng sẽ gây rối loạn hoạt động của tuyến giáp, kích thích hệ tiêu hóa, làm giảm khả năng hấp thụ thuốc điều trị bệnh.
Để hỗ trợ điều trị hiệu quả bệnh u tuyến giáp lành tính thì việc chú ý u tuyến giáp lành tính kiêng ăn gì là vô cùng quan trọng. Vì thế, bên cạnh việc sử dụng thuốc điều trị thì người bệnh cần hết sức chú ý đến chế độ ăn. Có nhiều loại thực phẩm chúng ta ăn vào có thể vô tình khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn hoặc kéo dài đợt điều trị gây tốn kém và mệt mỏi.