Thuốc có chứa cyproheptadin
Là loại thuốc được truyền miệng và cho trẻ sử dụng nhiều nhất. Thực chất cyproheptadin là kháng histamin chống dị ứng nhưng có thêm tác dụng kích thích cảm giác đói, sự thèm ăn nếu dùng vào ban ngày và gây buồn ngủ khi dùng về đêm. Thuốc không làm tăng trọng mà tác dụng gián tiếp điều trị chứng chán ăn cho trẻ, làm cho trẻ dùng thuốc ăn ngon hơn.
Tác dụng gây thèm ăn của cyproheptadin chỉ xuất hiện tạm thời trong thời gian dùng thuốc nhưng khi ngưng thuốc trẻ sẽ chán ăn trở lại và bị sụt cân. Không được dùng cyproheptadin cho trẻ em dưới 2 tuổi. Ðối với trẻ nhỏ, thuốc có thể gây cơn co giật còn gọi là tác dụng phụ thần kinh ngoại tháp. Do lợi bất cập hại như vậy nên nhiều nước đã không còn dùng cyproheptadin để điều trị chứng chán ăn cho trẻ em nữa.
Cảnh giác với các loại thuốc kích thích ăn ngon tăng cân gia truyền như thế này. Các thuốc chống viêm glucocorticoid
Thường được gọi tắt là corticoid hay steroid. Đây là thuốc dùng để chống viêm, điều trị các bệnh thấp khớp, các bệnh dị ứng ngoài da và hệ hô hấp như hen phế quản, bệnh thận hư... dùng theo đơn, nhưng thuốc cũng hay bị lạm dụng cho mục đích tăng cân.
Các thuốc thuộc nhóm này gồm dexamethasone, prednison, pednisolon... Tác dụng phụ của thuốc corticoid là gây giữ muối, giữ nước trong cơ thể làm tăng cân, gây phù. Khi cho trẻ dùng thuốc này kéo dài sẽ có cảm giác béo ra, tăng cân với khuôn mặt tròn như mặt trăng. Một số người tưởng là tốt nhưng thực ra là biểu hiện của tác dụng phụ có hại của thuốc. Đây chỉ là sự tăng cân giả tạo. Mặt khác, khi dùng thuốc không theo chỉ định của bác sĩ, corticoid được dùng liên tục quá 15 ngày hoặc bị dừng đột ngột, có thể gây suy tuyến thượng thận cấp tính, một biến chứng hết sức nguy hiểm, với các biểu hiện như trụy tim mạch, rối loạn nước và điện giải... Ngoài tác dụng phụ gây béo phì, thuốc còn có một số tác dụng phụ nguy hiểm khác như làm loãng xương, tăng huyết áp, gây tắc mạch, có thể gây loét dạ dày - tá tràng, làm giảm sự đề kháng của cơ thể nên dễ mắc các bệnh nhiễm trùng.
Thuốc có dẫn chất là hormon sinh dục
Một thuốc khác có chứa hoạt chất là nandrolon phenylpropionat, một dẫn chất tổng hợp tương tự hormon sinh dục nam testosterone, nhưng có cấu trúc hóa học hơi khác testosterone, cũng bị lạm dụng cho mục đích tăng cân, nhất là trẻ ở lứa tuổi tiền dậy thì (tầm 10-14 tuổi). Tác dụng chủ yếu của nandrolon phenylpropionat là đồng hóa protein, nghĩa là giúp cơ thể hấp thu, chuyển hóa chất đạm và vận chuyển các acid amin của chất đạm vào bên trong mô cơ, làm cho cơ thể phát triển cơ bắp, tăng cân. Thuốc được chỉ định điều trị chứng gầy ốm, sụt cân, mất sức sau khi mắc bệnh nặng, nhưng không được dùng cho trẻ dưới 15 tuổi.
Thuốc có nguồn gốc Đông y “giả”
Thuốc Đông y được nhiều phụ huynh tin dùng cho mục đích kích thích trẻ ăn ngon và tăng cân (kể cả loại thuốc sắc và thuốc đã cô lại thành viên). Không ít thuốc tăng cân đều núp bóng dưới dạng thuốc Đông y (thuốc có công thức gồm các dược thảo) hoặc một công thức rất “hổ lốn” các loại men tiêu hóa, men vi sinh và một số thành phần tân dược. Đáng ngại hơn, khi bào chế, các nhà sản xuất đã cho thêm các loại tân dược như corticoid, cyproheptadin… để đẩy nhanh tác dụng, đánh trúng vào tâm lý nôn nóng muốn tăng cân nhanh của các mẹ. Chính điều này đã gây nguy hại khôn lường tới sức khỏe của trẻ.
Vì vậy để tránh dùng phải những thuốc tăng cân nguy hại trên, các bậc cha mẹ cần cho trẻ tới khám tại các cơ sở y tế uy tín, khám và tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng thực thụ.
CÙNG CHUYÊN MỤC
