Hôm qua, trong một cuộc họp tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump có nói rằng Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm nước này đã chấp thuận một phương pháp điều trị Covid-19 sử dụng chloroquine – một loại thuốc trước đây được dùng cho bệnh nhân sốt rét.
Tuy nhiên, hôm nay, bác sĩ Stephen Hahn, một ủy viên của FDA chịu trách nhiệm giải quyết các đề xuất điều trị và vắc-xin cho Covid-19 đã phải lên tiếng đính chính thông tin này. FDA hiện mới chỉ đang xem xét thử nghiệm lâm sàng thuốc chloroquine trên diện rộng, chứ chưa chính thức phê duyệt nó cho bệnh Covid-19.
"Trong một thời gian ngắn, chúng tôi đang xem xét các loại thuốc đã được phê duyệt cho các chỉ định khác [dùng để điều trị các căn bệnh khác, bây giờ có thể được áp dụng cho Covid-19]", bác sĩ Hahn nói.
"Nhiều người Mỹ đã đọc các nghiên cứu và nghe bản tin trên phương tiện truyền thông về loại thuốc chloroquine này, một loại thuốc chống sốt rét. Nó đã được phê duyệt, như tổng thống đã nói, nhưng là để điều trị bệnh sốt rét và viêm khớp".
Mặc dù vậy, ông Trump đã không nói vế sau của câu chuyện. Thay vào đó, ông ấy nói rằng thuốc chloroquine đã được phê duyệt cho Covid-19 khiến nhiều người hiểu lầm. CNN, The New York Times, Forbes hôm nay cũng đã phải đăng tin đính chính về phát biểu này của Tổng thống.
FDA hiện chưa phê duyệt được bất kỳ phương pháp điều trị nào cho Covid-19, nhưng họ đang thử nghiệm chúng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump nói chloroquine đã được FDA chấp thuận, nhưng ông ấy không nói chấp thuận cho điều trị sốt rét và viêm khớp. Nhiều người hiểu nhầm FDA đã thông qua chloroquine như một loại thuốc điều trị Covid-19. Sự thật không phải vậy.
Stephen Hahn cho biết chloroquine chỉ là một loại thuốc mà tổng thống "muốn chúng tôi xem xét kỹ hơn". Mục tiêu là để đánh giá xem loại thuốc này có nên được sử dụng rộng rãi để điều trị cho bệnh nhân Covid-19 hay không.
Trước đây, chloroquine đã được biết đến với khá nhiều tác dụng phụ ngắn hạn như gây buồn nôn, tiêu chảy và ù tai. Sử dụng loại thuốc này trong thời gian dài có thể làm suy giảm thị lực. Nó bị cấm dùng đối với phụ nữ mang thai vì có thể gây ra dị tật bẩm sinh ở trẻ sơ sinh.
Để có thể trả lời liệu chloroquine có nên được phê duyệt để điều trị Covid-19 hay không, FDA sẽ cần thực hiện đầy đủ các bước của mình.
"Một lần nữa, chúng tôi muốn làm điều đó [đánh giá chloroquine] trong bối cảnh của một thử nghiệm lâm sàng, một thử nghiệm lâm sàng lớn trên toàn quốc để có thể thực sự thu thập thông tin và trả lời các câu hỏi cần được trả lời", bác sĩ Hahn nói.
Ngoài chloroquine, còn có một phương pháp điều trị tiềm năng khác cho Covid-19 mà tổng thống Donald Trump từng nhắc tới. Đó là remdesivir, một loại thuốc từng được sử dụng để chống lại Ebola, cũng đang được thử nghiệm lâm sàng trên bệnh nhân Covid-19 và cho kết quả khả quan.
Remdesivir được phát triển bởi Gilead Science, một công ty công nghệ sinh học có trụ sở tại California, Hoa Kỳ. Thuốc có tác dụng ức chế quá trình sao chép của virus, trước đây đã cho hiệu quả thử nghiệm trên động vật với một số chủng virus corona khác bao gồm SARS và MERS.
Bác sĩ Hahn cho biết remdesivir hiện cũng đang phải trải qua các thử nghiệm lâm sàng, tuân theo quy trình bình thường của FDA để được phê duyệt. Các thử nghiệm lâm sàng được chia thành hai đợt.
Đối với đợt thử nghiệm đầu tiên, các nhà nghiên cứu sẽ chọn 400 bệnh nhân nhiễm Covid-19 với biểu hiện lâm sàng nặng. Các bệnh nhân này sẽ được cho uống remdesivir trong 5 hoặc 10 ngày.
Đợt thử nghiệm thứ hai tuyển chọn 600 bệnh nhân nhiễm Covid-19 nhưng chỉ có các triệu chứng vừa phải. Họ cũng được cho uống remdesivir trong 5 hoặc 10 ngày để so sánh.
Ngoài hai loại thuốc, bác sĩ Hahn cũng nhấn mạnh một thử nghiệm điều trị Covid-19 khác mà FDA đang nghiên cứu:
Sử dụng huyết tương lấy từ máu bệnh nhân nhiễm virus đã hồi phục để truyền sang cho các bệnh nhân chưa khỏi bệnh. Liều thuốc sống này được hi vọng sẽ mang theo các kháng thể chống lại virus Covid-19 từ người khỏi và giúp người bệnh tạo ra phản ứng miễn dịch của chính họ.
"Có một nỗ lực điều trị chéo, một thứ gọi là huyết tương của người mới khỏi bệnh", bác sĩ Hahn nói. "Đây là một lĩnh vực khá thú vị".
"Nếu bạn đã tiếp xúc với virus corona và chiến thắng được nó, thì bạn sẽ không còn virus trong máu nữa. Lúc này, chúng tôi có thể thu thập máu của bạn, [để cô đặc và lấy các globulin miễn dịch sử dụng làm một phương thuốc truyền sang cho bệnh nhân khác]. Đây là một điều trị có thể sẽ khả thi, vì nó có thể tạo ra được phản ứng miễn dịch có khả năng đem lại lợi ích cho bệnh nhân".
Cũng phải nói rằng, tất cả các phương pháp điều trị đã từng được FDA chấp thuận cho một bệnh bất kỳ nào đó cũng có thể được sử dụng để điều trị Covid-19 trong tình huống "trắc ẩn", bác sĩ Hahn nói. Đó là khi các bác sĩ không còn bất kỳ lựa chọn điều trị nào khác, họ có thể chỉ định cho bệnh nhân một loại thuốc mới đang được thử nghiệm như một cách "cầu may".
Trở lại với chloroquine, hiện đang có rất nhiều thử nghiệm lâm sàng được thực hiện trên loại thuốc này để điều trị Covid-19. Một nghiên cứu của các nhà khoa học Pháp và Việt Nam mới đây đã cho biết chloroquine có thể còn được kết hợp với kháng sinh azithromycin để tăng hiệu quả điều trị.
Phương pháp này đã rút ngắn được khoảng thời gian virus corona tồn tại trong người bệnh nhân. Chỉ mất khoảng 5 ngày sau khi điều trị kết hợp chloroquine với kháng sinh azithromycin, toàn bộ số bệnh nhân Covid-19 tham gia thử nghiệm này đã âm tính với virus.
Tuy nhiên, bác sĩ Hahn nói rằng ngay cả khi một loại thuốc đã được chấp thuận sử dụng cho một bệnh khác như chloroquine, nó vẫn cần phải được thử nghiệm lâm sàng trên bệnh nhân Covid-19, để đảm bảo các bác sĩ sẽ dùng đúng liều hiệu quả mà không gây hại cho sức khỏe của người bệnh.
Một nghiên cứu của Viện Virus học Vũ Hán trước đó đã cho thấy, nếu sử dụng quá liều chloroquine, cụ thể là 2 gram của loại thuốc này đã có thể khiến một người trưởng thành tử vong.