Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cứ năm người trên toàn thế giới thì có một người sẽ mắc bệnh ung thư trong đời. Gánh nặng ung thư toàn cầu hàng năm ngày càng gia tăng, với hơn 19 triệu ca mắc mới và 10 triệu ca tử vong chỉ riêng trong năm 2020. Sẽ có 30 triệu ca mắc mới và 16 triệu ca tử vong trong 20 năm tới. Phòng chống ung thư đã trở thành một trong những thách thức sức khỏe cộng đồng quan trọng nhất của thế kỷ 21.
Một người mắc bệnh ung thư không chỉ bị ảnh hưởng bởi yếu tố di truyền mà thói quen sinh hoạt, ăn uống cũng có tác động không nhỏ. Mặc dù sự đột biến gen ung thư có thể khó kiểm soát, nhưng nếu kiểm soát được các yếu tố gây ung thư bên ngoài này và tuân thủ thói quen sinh hoạt, ăn uống lành mạnh thì 30-50% ca ung thư trên thế giới thực sự có thể được ngăn chặn.
Nghiên cứu của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ đối với hơn 1,57 triệu người Mỹ trưởng thành trên 30 tuổi cho thấy 42% tỷ lệ mắc ung thư có liên quan đến các yếu tố nguy cơ ung thư bên ngoài này. Con số này ở Canada là 33-37%, Vương quốc Anh 38% và Úc 32%. Tránh xa những nguy cơ gây ung thư từ bên ngoài sau đây cũng tương đương với việc tránh xa ung thư.
1. Hút thuốc
Hút thuốc gây ra một trong ba ca tử vong do ung thư. Các hóa chất có hại trong khói thuốc xâm nhập vào phổi và lan truyền khắp cơ thể qua máu và hệ bạch huyết, cản trở sự phát triển bình thường của tế bào và làm hỏng DNA của tế bào, khiến các tế bào khó sửa chữa tổn thương DNA hơn. Thiệt hại trong các tế bào theo thời gian có thể dẫn đến ung thư.
2. Thừa cân
Thừa cân là nguyên nhân thứ hai gây ung thư, chiếm 7,8% các ca ung thư mới ở Hoa Kỳ. Có 13 loại ung thư do thừa cân gây ra, chẳng hạn như ung thư vú sau mãn kinh, ung thư nội mạc tử cung, ung thư đại trực tràng, ung thư tuyến tụy, ung thư túi mật...
3. Uống rượu bia
Uống rượu bia đứng sau hút thuốc và thừa cân. Uống rượu bia sẽ làm tăng nguy cơ ung thư vòm họng, ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư vú, ung thư gan, ung thư đại trực tràng...
Rượu làm suy yếu khả năng phân hủy và hấp thụ các chất dinh dưỡng khác nhau của cơ thể, chẳng hạn như vitamin A, axit folic, vitamin C, vitamin D, vitamin E và carotenoid, và sự thiếu hụt các chất dinh dưỡng này có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
4. Thiếu vận động
Tại Hoa Kỳ, ung thư do lười vận động chiếm 2,9% các ca ung thư mới. Ít vận động có thể khiến nồng độ hormone trong cơ thể con người dễ mất cân bằng, đồng thời cũng dễ dẫn đến tình trạng kháng insulin, tăng mức độ viêm nhiễm trong cơ thể, tăng nguy cơ ung thư.
Lười vận động chịu trách nhiệm cho 14% ca ung thư ruột kết và 11% ca ung thư vú sau mãn kinh, và các bệnh ung thư khác liên quan đến lười vận động bao gồm ung thư tuyến tiền liệt, tử cung và phổi. Những người ít vận động có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cao hơn 24%, nguy cơ ung thư nội mạc tử cung cao hơn 32% và nguy cơ ung thư phổi cao hơn 21%.
5. Chế độ ăn uống không hợp lý
Chế độ ăn nhiều chất béo, protein, calo và thịt đỏ làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. Ăn thịt chế biến quá thường xuyên làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng và dạ dày.
Chế độ ăn uống không đủ chất xơ làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng.
Ăn không đủ trái cây và rau không chứa tinh bột làm tăng nguy cơ ung thư vòm họng và thanh quản, ung thư phổi.
Ngoài các yếu tố nguy cơ bên ngoài gây ung thư kể trên, khám chữa bệnh thường xuyên là một trong những cách phòng ngừa ung thư.
Đối với các loại ung thư như ung thư da, ung thư ruột kết, ung thư cổ tử cung và ung thư vú, việc tự kiểm tra thường xuyên có thể làm tăng cơ hội phát hiện sớm ung thư để có thể điều trị càng sớm càng tốt.
Nguồn và ảnh: NDTV, Healthline
CÙNG CHUYÊN MỤC
