Công trình do các chuyên gia từ Đại học Colorado thực hiện, công bố trên Tạp chí Transplantology, đầu tháng 5. Đây là một trong những nghiên cứu đầu tiên theo dõi sự thay đổi tâm lý sau các ca cấy ghép.
Các nhà khoa học yêu cầu 47 tình nguyện viên từng ghép tạng (23 người nhận tim và 24 người nhận nội tạng khác) hoàn thành bảng hỏi nêu trải nghiệm sau phẫu thuật. Theo khảo sát, tới 89% người được cấy ghép cơ quan nội tạng khác nhau báo cáo những thay đổi về tính cách.
Science Alert nêu rõ, sau ca phẫu thuật ghép tim, một số bệnh nhân cảm thấy giống với người hiến tặng hơn là bản thân mình. Họ phát triển những sở thích mới về thực phẩm, nghệ thuật, tình dục, dẫn đến thay đổi hành vi.
Một tình nguyện viên cho biết cô phát triển tình yêu sâu sắc với âm nhạc sau khi nhận được trái tim của một nhạc sĩ trẻ vào những năm 1990. "Trước đây, tôi chưa từng chơi đàn. Nhưng ngay sau khi cấy ghép, tôi bắt đầu yêu âm nhạc, cảm nhận được đam mê đó trong trái tim mình", cô nói.
Nghiên cứu mới chỉ ra rằng bản ngã và sở thích của con người có thể ghi dấu trong mọi tế bào, không chỉ ở trái tim. Tình nguyện viên khảo sát báo cáo ít nhất 4 thay đổi liên quan đến tính khí, cảm xúc, khẩu vị, bản sắc, niềm tin tôn giáo, tâm linh và/hoặc ký ức. Sự khác biệt duy nhất giữa nhóm bệnh nhân nhận tim và cơ quan khác là các thay đổi về đặc tính thể chất.
Các chuyên gia khẳng định điểm tương đồng của hai nhóm cho thấy những người nhận tim không phải nhóm duy nhất trải nghiệm hiện tượng thay đổi tính nết sau khi cấy ghép.
Bác sĩ Robert Montgomery đang thực hiện ca ghép thận lợn cho bà Lisa Pisano tại Bệnh viện NYU Langone, ngày 12/4. Ảnh: NYU Langone
Nghiên cứu do Đại học Geneva thực hiện năm ngoái cũng cho thấy người được truyền máu cũng có thay đổi về tâm trạng, hành vi và cả ký ức. Công trình từ Đại học Michigan năm 2013 chỉ ra rằng "các bộ phận bên trong mỗi cá nhân có sức mạnh nhân quả. Chúng có thể khiến người nhận tạng mang một số đặc điểm của người hiến tặng nếu kết hợp với nhau".
Science Alert đưa ra "giả thuyết trí nhớ hệ thống" làm lời giải thích cho hiện tượng này. Giả thuyết cho rằng tất cả tế bào sống đều có trí nhớ, nghĩa là ký ức có thể truyền từ người hiến sang người nhận tạng thông qua mô. Dù kết nối thần kinh trong cơ quan được cấy ghép bị cắt đứt, các dây thần kinh vẫn có thể hoạt động bên trong cơ quan đó. Một số bằng chứng cho thấy kết nối thần kinh có thể phục hồi một phần trong vòng một năm sau phẫu thuật. Do đó, các tương tác dẫn truyền thần kinh dựa trên ký ức người hiến tạng có thể gây phản ứng sinh lý đối với hệ thần kinh người nhận và ảnh hưởng đến tính cách của họ.
Chuyên gia cũng phát hiện tế bào của người hiến tạng vẫn lưu hành ở người nhận khoảng hai năm sau khi cấy ghép. Theo Science Alert, không rõ những tế bào đó đi đâu, nhưng chúng có thể gây viêm. Tác động gây viêm này giải thích sự thay đổi tính cách.
"Một khi DNA thoát khỏi tế bào, chúng dường như gây ra tình trạng viêm mạn tính, có thể làm thay đổi tâm lý", bài báo trên Science Alert nêu.
CÙNG CHUYÊN MỤC
