Kết luận sốc về thảm họa máu bẩn khiến hàng ngàn người Anh mắc bệnh nguy hiểm

Kết quả một cuộc điều tra vừa được công bố khẳng định, chính quyền Anh và hệ thống y tế cộng đồng của nước này đã để hàng chục nghìn bệnh nhân mắc bệnh nguy hiểm thông qua việc truyền máu mang mầm bệnh, đồng thời che giấu sự thật về thảm họa này trong nhiều thập kỷ.

Thủ tướng Anh Rishi Sunak xin lỗi các nạn nhân của vụ bê bối máu bẩn. (Ảnh: Guardian)

Ước tính khoảng 3.000 người ở Anh được cho là đã chết và nhiều người khác phải chịu đựng bệnh tật suốt đời sau khi được truyền máu hoặc các sản phẩm máu nhiễm HIV hoặc viêm gan từ những năm 1970 đến đầu những năm 1990.

Vụ bê bối này được coi là thảm họa kinh khủng nhất trong lịch sử của Dịch vụ Y tế quốc gia kể từ khi thành lập năm 1948.

Trong kết luận vừa đưa ra, cựu thẩm phán Brian Langstaff, người chủ trì cuộc điều tra, chỉ trích Chính phủ Anh và chuyên gia y tế qua các nhiệm kỳ vì thất bại này và chối bỏ trách nhiệm để giữ thể diện và tránh bồi thường.

Ông phát hiện ra nhiều nỗ lực để che giấu vụ bê bối và có bằng chứng cho thấy các quan chức chính phủ tiêu hủy tài liệu.

“Thảm họa này không phải là tai nạn. Tình trạng lây nhiễm xảy ra bởi những người có thẩm quyền, bao gồm các bác sĩ, dịch vụ máu và các chính phủ liên tiếp, không đặt sự an toàn của bệnh nhân lên hàng đầu. Phản ứng của những người có thẩm quyền khiến người bệnh thêm đau khổ”, ông nói.

Thủ tướng Anh Rishi Sunak xin lỗi các nạn nhân và cho rằng việc công bố báo cáo đánh dấu “một ngày đáng xấu hổ đối với nhà nước Anh”.

Những người đấu tranh đã nỗ lực trong nhiều thập kỷ để có thể đưa sai phạm ra ánh sáng và yêu cầu Chính phủ Anh bồi thường. Cuối cùng, cuộc điều tra được chấp thuận năm 2017, và trong 4 năm qua đã tiếp nhận bằng chứng từ hơn 5.000 nhân chứng và hơn 100.000 tài liệu.

Trong những năm 1970, nhiều bệnh nhân được áp dụng phương pháp điều trị mới mà Anh tiếp nhận từ Mỹ.

Một số lượng huyết tương được lấy từ những người hiến tặng có nguy cơ cao về sức khoẻ, bao gồm cả tù nhân và những người bán máu. Các đơn vị điều chế đã pha trộn huyết tương từ hàng nghìn người hiến tặng để tạo ra nhiều sản phẩm máu, nên chỉ cần 1 người hiến tặng nhiễm bệnh sẽ làm ô nhiễm cả lô.

Hậu quả là khoảng 1.250 người bị rối loạn đông máu, trong đó có 380 trẻ em, đã được truyền sản phẩm máu nhiễm HIV. Ba phần tư trong số họ đã chết. 5.000 người khác mắc bệnh viêm gan C sau khi được điều trị bằng sản phẩm máu, trong khi khoảng 26.800 người khác mắc viêm gan C sau khi được truyền máu trong quá trình sinh con, phẫu thuật hoặc tai nạn.

Cuộc điều tra cho biết, kể từ những năm 1940 đến đầu những năm 1980, người ta đã biết rằng bệnh viêm gan và AIDS có thể lây truyền theo cách này.

Ông Sunak cam kết sẽ “sửa chữa sai lầm lịch sử này” và cho biết chính phủ sẽ bồi thường, dự kiến với gói khoảng 10 tỷ bảng Anh (12,7 tỷ USD).