Một tuần trở lại đây, khoa Điều trị tích cực Ngoại khoa – Bệnh viện Nhi Trung ương liên tục tiếp nhận 7 bệnh nhi có độ tuổi từ 2-14 tuổi nhập viện trong tình trạng nguy kịch do bị chấn thương sọ não.
Các ca bệnh chủ yếu do tai nạn sinh hoạt và tai nạn giao thông
TS.BS Đặng Ánh Dương – Phó trưởng khoa phụ trách khoa Điều trị tích cực Ngoại khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, trong số những trẻ đang điều trị tại Khoa Điều trị tích cực ngoại khoa do chấn thương sọ não, đáng chú ý có bé trai M.T (14 tuổi, ở Hà Tĩnh).
Trẻ nhập viện cấp cứu do tai nạn.
Mặc dù theo quy định, trẻ chưa đủ tuổi để điều khiển xe gắn máy nhưng trẻ đã tự ý tập đi xe, trong quá trình tập không may bị đâm vào cột điện bên đường. Sau tai nạn, trẻ nhập viện trong tình trạng đa chấn thương, chấn thương bụng kín (vỡ gan, vỡ thận, chấn thương lách, rách tĩnh mạch chủ dưới), chấn thương phổi, tụ máu ở mắt và có nhiều vết xây xát trên cơ thể.
Một trường hợp khác cũng nhập viện do chấn thương sọ não là bé trai 17 tháng tuổi, ở Hưng Yên. Khi đang chơi tại nhà, trẻ không may bị ngã từ tầng 2 xuống (độ cao khoảng 3,5m), khiến đầu trẻ đập vào nền đất cứng.
Sau khi nhập viện, tất cả bệnh nhi đều được hỗ trợ thở máy, kiểm soát huyết áp, phẫu thuật chấn thương sọ não, chống phù não, chống nhiễm trùng và bổ sung dinh dưỡng. Tuy nhiên, hiện tình trạng của tất cả các trẻ đều rất nặng, nguy cơ tử vong cao.
TS.BS Đặng Ánh Dương cho biết, chấn thương sọ não là tình trạng người bệnh bị sang chấn vào đầu gây tổn thương hộp sọ và các cấu trúc khác bên trong hộp sọ. Chấn thương sọ não có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt với trẻ em. Chấn thương sọ não ở trẻ em thường do bất cẩn trong sinh hoạt hoặc do tai nạn giao thông, thường gặp nhất là ngã cầu thang, ngã từ trên giường, do leo trèo, đi xe đạp, vật nặng va đập trúng đầu.
Chấn thương sọ não nhẹ nhất là tụ máu dưới da đầu. Khi sờ sẽ thấy một cục nhỏ dưới da đầu. Nặng hơn là các tổn thương ở xương sọ như nứt xương, lún xương sọ hay vết thương sọ não. Trầm trọng hơn là các tổn thương trong hộp sọ như máu tụ ngoài hay dưới màng cứng, dập não. Tùy vào vị trí tổn thương sọ não, chấn thương sọ não ở trẻ em sẽ để lại di chứng hoặc không. Trường hợp chấn thương rất nặng có thể gây ra di chứng về thần kinh hoặc yếu, liệt không phục hồi…, hoặc trẻ có thể có nguy cơ tử vong.
Phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ
TS.BS Đặng Ánh Dương cho hay, trẻ nhỏ từ 1-6 tuổi là lứa tuổi thường dễ bị chấn thương sọ não do trẻ với bản tính hiếu động, nghịch ngợm, thích tò mò khám phá xung quanh và chưa có kiến thức, kỹ năng phòng tránh nên rất dễ bị tai nạn trong sinh hoạt hàng ngày. Với các trẻ trong độ tuổi học sinh, trẻ thường xuyên phải di chuyển trên đường trong quá trình đi học, tan trường về nhà, tham gia các hoạt động ngoại khóa nên có thể gặp các tai nạn giao thông với những chấn thương rất nặng. Chính vì vậy, cha mẹ và người chăm sóc trẻ cần hết sức quan tâm, chú ý đến trẻ, luôn đảm bảo trẻ ở trong tầm mắt của người lớn, nhất là trong dịp trẻ được nghỉ học ở nhà để phòng, tránh dịch bệnh COVID-19 như hiện nay.
Tuyệt đối không cho trẻ tự ý leo lên gác cao, cửa sổ đang mở… Các cửa sổ, ban công phải có rào chắn an toàn, bậc thềm, cầu thang cần có lan can, tay vịn chắc chắn để phòng tránh trẻ vấp, ngã. Khi chở các trẻ lớn đi xe gắn máy nên đội mũ bảo hiểm cho trẻ.
Với các trẻ lớn hơn, gia đình và nhà trường cần hướng dẫn, giáo dục trẻ cách tham gia giao thông an toàn, chấp hành luật lệ giao thông, không vượt đèn đỏ, đi bộ dưới lòng đường, băng qua đường bất ngờ, đùa nghịch, đá bóng dưới lòng đường, đi xe đạp dàn hàng ngang lấn chiến làn đường của các phương tiện khác. Tuyệt đối không cho trẻ tập hay đi xe máy, xe đạp điện khi trẻ chưa đủ tuổi theo quy định của pháp luật.
Khi trẻ xảy ra chấn thương ở đầu, cha mẹ và người chăm sóc trẻ cần phát hiện kịp thời và đưa trẻ đi khám, tránh để chấn thương sọ não ở trẻ em dẫn đến di chứng nặng nề.
Cách sơ cứu khi trẻ bị ngã hay gặp tai nạn giao thông
TS. BS Đặng Ánh Dương cho biết, sơ cấp cứu kịp thời, đúng cách có thể bảo toàn được tính mạng của trẻ hoặc hạn chế để lại di chứng cho trẻ. Khi trẻ bị ngã hay gặp tai nạn giao thông, cha mẹ và người chăm sóc trẻ cần:
- Đưa trẻ ra khỏi vùng nguy hiểm để tránh gây thêm thương tích cho trẻ (ví dụ khi trẻ bị tai nạn giao thông, cần đưa ngay trẻ vào lề đường…)
- Quan sát vết thương toàn thân của trẻ, nếu thấy chảy máu ồ ạt thì cần băng ép cầm máu cho trẻ, vì chảy máu là nguyên nhân chính gây nên tình trạng sốc, vết thương chảy máu cũng là chấn thương thường gặp nhất khi bị tai nạn giao thông.
- Bảo vệ cột sống của trẻ, không được di chuyển trẻ nhanh, mạnh như bế trẻ chạy, gập hay ngửa cổ…, tránh để trẻ bị tổn thương cột sống cổ thứ phát, gây nên tình trạng trạng liệt cho trẻ về sau.
- Sau đó, nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
CÙNG CHUYÊN MỤC
