Khoảng 2 tháng trở lại đây, gia đình thấy bé H.A.L, 7 tuổi phát triển nhanh chóng tuyến vú và có mùi trên cơ thể. Quá lo lắng trước dấu hiệu bất thường đó, gia đình quyết định đưa bé L đi khám.
Qua khám lâm sàng, bé L có ngực phát triển tương đương độ II, chưa có lông mu, chưa có lông nách và chưa có kinh nguyệt. Do đó, để chẩn đoán chính xác, bác sĩ chỉ định bé làm các phương pháp cận lâm sàng gồm chụp X-quang, siêu âm tử cung - phần phụ, xét nghiệm nội tiết.
Kết quả cận lâm sàng X-quang cho thấy tuổi xương của bé tương đương với trẻ 8 tuổi. Kết quả xét nghiệm nội tiết cho thấy trẻ bị dậy thì sớm.
Hình ảnh phim chụp xương trẻ tương đương với trẻ 8 tuổi (ảnh BSCC).
ThS.BS Ngô Thị Cam - Chuyên khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cho biết, dậy thì sớm là tình trạng trẻ xuất hiện các dấu hiệu dậy thì trước 9 tuổi ở bé trai và trước 8 tuổi ở bé gái. Với bé trai, dậy thì sớm thường có biểu hiện: chiều cao tăng nhanh, phát triển dương vật, mọc lông mu, lông nách, giọng ồm,... Ở bé gái, dấu hiệu dậy thì sớm bao gồm tuyến vú phát triển, xuất hiện lông mu, kinh nguyệt, mụn trứng cá, xuất hiện mùi cơ thể.
Với trường hợp của bé L, do gia đình phát hiện sớm nên trẻ được điều trị kịp thời, giúp làm chậm lại quá trình dậy thì sớm. Đồng thời, việc điều trị kịp thời cũng làm giảm áp lực tâm sinh lý ở trẻ, hạn chế các hệ lụy khôn lường như quan hệ tình dục sớm làm tăng tỷ lệ nạo, phá thai, tăng nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang khi trưởng thành với các bé gái.
Theo bác sĩ Cam, có nhiều nguyên nhân khiến trẻ dậy thì sớm, cụ thể:
Dậy thì sớm thực sự (trung ương): Tình trạng này thường tự phát không rõ nguyên nhân, thường gặp nhiều ở bé gái hơn bé trai hoặc ở trẻ có yếu tố di truyền. Một số trường hợp có liên quan đến tổn thương hệ thần kinh trung ương: ứ nước não thất, viêm não, u não, u xơ thần kinh, u mô thừa, chất thương, tổn thương sau nhiễm khuẩn, bất thường cấu trúc. Ngoài ra, nguyên nhân có thể là do thiểu năng giáp kéo dài.
Đối với bé trai
- Dậy thì sớm giả (ngoại biên): Do các vấn đề ở tinh hoàn như xuất hiện khối u, quá sản tế bào Leyding, sử dụng nhiều androgen hoặc do các vấn đề ở thượng thận như tăng sản thượng thận bẩm sinh, u thượng thận, bệnh Cushing, u sản sinh ACTH.
Đối với bé gái
- Dậy thì sớm ngoại biên: Do các vấn đề ở buồng trứng như buồng trứng, nang buồng trứng, u nguyên thủy nam hóa buồng trứng hoặc do các vấn đề ở thượng thận như u thượng thận, tăng sản thượng thận bẩm sinh, bệnh Cushing; Sử dụng nhiều estrogen.
Bác sĩ Cam cho biết một số nguyên nhân khác gây dậy thì sớm ở trẻ có thể kể đến như ăn các thực phẩm có nguồn gốc không rõ ràng, chế độ sinh hoạt thiếu khoa học...
Bác sĩ khuyến cáo cha mẹ khi vui chơi cùng con, nếu quan sát trẻ xuất hiện các dấu hiệu bất thường liên quan đến dậy thì sớm thì cần đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời. Đồng thời, cha mẹ nên bình tĩnh giải thích cho con sự thay đổi sinh lý này để trẻ đỡ bị sốc, lo lắng về những thay đổi bất thường trên cơ thể.
CÙNG CHUYÊN MỤC
