Từ tuổi trung niên đến trung niên, đặc biệt giai đoạn sau 50 tuổi, các cơ quan nội tạng trong cơ thể người bắt đầu suy thoái, lão hóa. Các chất có hại ăn vào cơ thể trong giai đoạn này như chất béo bão hòa và cholesterol khiến gan phải hoạt động nhiều để chuyển hóa, khiến gan càng dễ bị tổn hại và suy thoái nhanh hơn và tăng nguy cơ mắc ung thư.
Người đến trung niên càng cần chú ý chế độ ăn uống để dưỡng gan, phòng chống ung thư. Ảnh minh họa
Gan kém gây tác hại gì?
Gan là cơ quan trao đổi chất quan trọng nhất trong cơ thể con người. Ngoài chức năng oxy hóa, lưu trữ glycogen và tổng hợp protein được tiết ra, nó còn có chức năng giải độc, tạo máu và đông máu. Nếu có vấn đề với cơ quan trao đổi chất quan trọng này, chức năng giải độc suy yếu hoặc mất hẳn sẽ khiến cơ thể tích tụ nhiều chất độc, gây ra nhiều thay đổi nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng.
1. Đau bụng trên bên phải
Gan chủ yếu nằm ở vùng bụng trên bên phải, vì vậy khi bị bệnh gan, người bệnh thường thấy đau ở vùng bụng trên bên phải. Những cơn đau dai dẳng, lặp đi lặp lại, đôi khi cơn đau còn lan ra vùng bụng trên.
2. Đau bụng dưới
Nếu bệnh phát triển nặng thêm thành xơ gan, một lượng lớn máu trong các mạch sẽ thẩm thấu vào phần kẽ rỗng của gan, gây ra triệu chứng xơ gan cổ trướng. Phần gan phát triển lớn này sẽ làm áp lực bụng tăng lên, gây đau bụng dưới.
3. Đau dạ dày với chứng khó tiêu
Bệnh gan trở nặng cũng gây áp lực cho dạ dày, cơ quan cùng hệ tiêu hóa với gan. Việc giãn tĩnh mạch thực quản và dạ dày sẽ gây ra những cơn đau, làm xuất hiện hiện tượng xuất hệ huyết tiêu hóa trên.
4. Vàng da và thiếu máu
Hiện tượng vàng da xảy ra do việc tăng nồng độ bilirubin trong cơ thể. Nguồn gốc bilirubin được tạo ra từ các hồng cầu bị vỡ để được thay thế bởi những hồng cầu mới, khi lưu chuyển trong máu, qua gan và các tế bào gan, men gan đã làm biến đổi cấu trúc của bilirubin để tạo nên dạng hòa tan trong nước gọi là bilirubin liên hợp.
Các tế bào gan phân phối bilirubin liên hợp vào các ống mật nhỏ để thải ra ngoài theo tá tràng. Việc rối loạn chức năng gan làm bilirubin tích tụ trong máu gây ra vàng da.
Gan vốn phải tổng hợp nhiều chất đông máu thrombin. Tuy nhiên, khi gan suy yếu, chức năng đông máu giảm và hiện tượng thiếu máu sẽ xảy ra.
Năm loại thực phẩm có lợi cho việc dưỡng gan
Các chuyên gia y tế cho rằng gan có thể được nuôi dưỡng qua việc ăn uống, vì vậy mọi người, đặc việt những người sau 50 tuổi, nên ăn 5 loại thực phẩm dưới đây để gan được "trẻ hóa".
1. Rau quả có màu xanh
Đông y cho rằng những thực phẩm có màu xanh có tác dụng bổ gan, giảm áp lực, bảo vệ và nuôi dưỡng lá gan, đồng thời cũng bổ máu (dưỡng huyết).
Đặc biệt là những người ở độ tuổi từ trung niên trở đi, các loại thức ăn nhiều dầu mỡ sẽ khiến gan chuyển hóa chậm, dễ gây gan nhiễm mỡ. Việc ăn nhiều thực phẩm xanh có thể làm giảm hoặc thậm chí đảo ngược quá trình này, để gan vẫn luôn "trẻ".
Thực phẩm xanh bao gồm các loại rau xanh và trái cây như: Cải bó xôi, cải xoăn, dưa chuột, đậu quả xanh, táo xanh...
2. Thực phẩm giàu protein
Gan là một cơ quan quan trọng để tổng hợp albumin cho cơ thể nên lượng protein phong phú sẽ giúp bổ trợ và thúc đẩy tái tạo tế bào gan. Hàng ngày, cơ thể con người chủ yếu dựa vào chế độ ăn uống để bổ sung protein, vì vậy, cần ăn thực phẩm giàu protein chất lượng cao như trứng, sữa, thịt lợn nạc, thịt gà, thịt vịt và cá. Những loại thực phẩm này không chỉ có thể bổ sung năng lượng cho cơ thể mà còn giúp bảo vệ gan.
3. Kỷ tử
Kỷ tử là một trong những loại dược liệu truyền thống hay được sử dụng trong Đông y. Kỷ tử có tác dụng tốt cho gan và thận. Ngày nay, nhiều người dùng kỷ tử để nấu ăn, chẳng hạn như cho vào các món canh, hầm. Thậm chí nhiều người thích trực tiếp pha, hãm lấy nước uống, cũng là một cách bồi bổ tốt cho gan.
4. Tỏi
Tỏi chứa hỗn hợp sulfide, có thể thúc đẩy gan tạo ra một chất gọi là glutathione, có tác dụng chống oxy hóa, giải độc và khử gốc tự do, làm giảm cholesterol. Nó có tác dụng giải độc và chống lão hóa cho gan. Một loại thực phẩm khác cũng có tác dụng như tỏi là hành tây.
5. Cá biển
Cá biển rất giàu vitamin A và vitamin E. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng vitamin A có thể ngăn ngừa và ức chế sự tăng sinh của các tế bào ung thư trong gan và phục hồi các tế bào gan bị hư hại, trong khi vitamin E có thể ngăn ngừa lão hóa tế bào. Do đó, ăn cá biển có tác dụng ngăn gan sớm bị "lão hóa".
Tóm lại, để có gan khỏe mạnh, ngoài việc ăn nhiều thực phẩm có lợi cho gan, hãy chú ý tránh xa các thói quen hại gan hàng ngày như: hút thuốc, uống bia/rượu, thức khuya, ăn quá nhiều... và duy trì tâm trạng vui tươi. Hãy đối mặt cuộc sống với một tinh thần lạc quan, cởi mở, tránh tức giận để lá gan càng ngày càng được "trẻ" hơn.
CÙNG CHUYÊN MỤC
