Hơn 2/3 cuộc đời gắn bó với sân khấu, với màn ảnh, với biết bao vai diễn từ những vai rất nhỏ đến vai phụ, vai chính… Và cho đến bây giờ, NSND Kim Xuân chính là thế hệ nghệ sĩ được rất nhiều lớp trẻ ngưỡng mộ và học hỏi. Ở tuổi 64, người ta vẫn thấy bà miệt mài diễn xuất, yêu nghề đến mức không ít người vẫn thắc mắc: Ngoài sự nghiệp thì điều gì là quan trọng với NSND Kim Xuân?
Nữ nghệ sĩ đã trải qua đủ mọi vai diễn trong sự nghiệp làm nghề hàng chục năm.
Những ngày cận Tết Nguyên đán cũng là lúc các nghệ sĩ đang gấp rút hoàn thành công việc để có thể dành thời gian những ngày đầu năm cho gia đình, NSND Kim Xuân cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên khi được ngỏ ý trò chuyện một bài phỏng vấn đầu năm liên quan đến chuyện gia đình, chuyện mẹ chồng - nàng dâu, nữ nghệ sĩ rất vui vẻ dành chút thời gian ít ỏi sau 1 ngày làm việc để chia sẻ với độc giả.
Trả lời cho câu hỏi ngoài sự nghiệp đã gắn bó bấy nhiêu năm thì còn điều gì là quan trọng với NSND Kim Xuân, cô chẳng phải đắn đo suy nghĩ mà trả lời ngay: “Đó là ngôi nhà của tôi, nơi đó có ông xã tôi, con trai, con dâu và cháu nội tôi”.
Gia đình NSND Kim Xuân vốn neo người, 2 vợ chồng chỉ có 1 người con trai là ca sĩ Huy Luân. Vì vậy, từ ngày có nàng dâu Thanh Phương về nhà, đặc biệt là còn có thêm cháu trai kháu khỉnh, gia đình nhỏ mới thật sự tràn ngập tiếng cười. Ấy vậy mà sau nhiều năm 3 thế hệ sống chung một mái nhà, nghệ sĩ Kim Xuân và chồng cuối cùng cũng để các con ra ở riêng.
Vợ chồng nghệ sĩ Kim Xuân có con trai duy nhất là ca sĩ Huy Luân.
Nàng dâu nhà nghệ sĩ Kim Xuân từng đại diện Việt Nam dự thi "Duyên dáng truyền hình Asean 2011", giải ba "Duyên dáng truyền hình toàn quốc 2010".
Chẳng hề có mâu thuẫn mẹ chồng - nàng dâu, trong suốt buổi trò chuyện, hễ nhắc đến con dâu là nghệ sĩ Kim Xuân lại dành toàn những lời có cánh cho nàng dâu chăm chỉ, chịu khó, hết lòng vì gia đình. Tuy nhiên, vợ chồng nghệ sĩ Kim Xuân sau cùng vẫn để các con có cuộc sống riêng tư đúng nghĩa của một gia đình trẻ.
Mẹ chồng MC Thanh Phương giải thích: “Ngày xưa tôi rất mơ có một gia đình “tam đại đồng đường”, bao thế hệ ở chung một nhà. Đến bây giờ tôi cũng yêu điều đó nhưng tôi thấy rằng hoàn cảnh của mình có nhiều cái khá bất tiện.
Tôi đi làm đêm hôm, giờ giấc cũng không cố định nên không thể nào chăm sóc cháu được tốt như bà ngoại của cháu. 2 vợ chồng Luân và Phương đi làm thì giờ giấc cũng như tôi. Một điều nữa là, mình từng trải qua thì mình sẽ hiểu, những đôi vợ chồng trẻ họ cần những giây phút được sống riêng tư, được nói chuyện một cách thoải mái, công bằng với nhau về mọi quan điểm trong cuộc sống.
Vợ chồng nghệ sĩ Kim Xuân an yên với cuộc sống hiện tại, vui vẻ để con ra ở riêng.
Khi các con ra ở riêng, tôi và ông xã cũng buồn đến mấy tháng nhưng mình vẫn nghĩ là: "Thôi, con bây giờ có ở riêng thì cũng chỉ cách mình có 5 - 10 phút đi xe là đến rồi. Cháu đi học bên đó thì có ông bà ngoại chăm sóc rất kĩ. Vì vậy mình lại thấy là mình đang được sự hỗ trợ quá lớn từ một đại gia đình, bên sui gia cũng quý mến mình. Tôi từ đó có một cái nhìn khác về quan điểm con cháu phải ở chung nhà để phụ dưỡng bố mẹ”.
Nghe nghệ sĩ Kim Xuân nói về lí do, chắc hẳn chị em nào cũng sẽ ao ước có được một người mẹ chồng tâm lí như thế. Tuy nhiên, nói đi cũng phải nói lại, phải chăng vì cả nhà cùng làm nghệ thuật nên mẹ chồng mới dễ cảm thông và thấu hiểu cho nàng dâu như vậy?
Nhắc đến nghề nghiệp của mình được con nối nghiệp, nghệ sĩ Kim Xuân nở nụ cười hạnh phúc, bà vui vẻ chia sẻ: “Tôi thấy mình may mắn vì các con đều yêu nghệ thuật và hiểu được rằng mẹ đi làm nghệ thuật như vậy cũng trải qua nhiều vất vả lắm. Con sẽ chia sẻ với mình được tất cả những điều mà từ ngày xưa đến giờ mình không nói được.
Ví dụ như giờ giấc của một người làm nghệ thuật cực kì bất thường, Luân nhà tôi có khi đi hát phòng trà đến nửa đêm mới về. Thanh Phương cũng có khi đi đọc tin tức trực tiếp nên 4 - 5 giờ sáng đã phải đến đài rồi… Chắc chắn các con sẽ rất hiểu cho mẹ. Có những điều mà ở các gia đình khác là bất bình thường thì với gia đình làm nghệ thuật sẽ là bình thường”.
Nói đến đây, nhiều người sẽ nghĩ rằng MC Thanh Phương chắc chắn phải là nàng dâu “tài sắc vẹn toàn” mới có thể được mẹ chồng yêu mến đến vậy. Thế nhưng khi tò mò thêm về những quy chuẩn nghệ sĩ Kim Xuân đặt ra cho cô gái về làm dâu nhà mình, bà thản nhiên đáp ngay: “Tôi không chọn con dâu”.
NSND Kim Xuân lấy chồng là người gốc Huế, ngày xưa gia đình chồng cũng thuộc dạng vai vế. Vậy mà 40 năm làm dâu của nghệ sĩ Kim Xuân lại trôi qua rất êm ả chứ không như số đông vẫn nghĩ về những áp lực, khó khăn của một cô gái khi về làm dâu gia đình Huế.
Nhà chồng nghệ sĩ Kim Xuân có đến 8 người con, có những người còn có địa vị cao trong xã hội. Đặc biệt, cả 8 người đều được tự do với cuộc sống riêng, kể cả chuyện dựng vợ gả chồng, bố mẹ cũng rất văn minh. Một gia đình Huế chẳng cần đến “môn đăng hộ đối”, miễn là các con thật lòng yêu thương nhau, có sự gắn kết nghiêm túc là bố mẹ chấp nhận.
Nhìn con hạnh phúc là bố mẹ vui.
Sự văn minh từ gia đình chồng chính là điều nghệ sĩ Kim Xuân gọi là may mắn với phận làm dâu của mình. Vậy chẳng lẽ cuộc sống giữa mẹ chồng - nàng dâu không bao giờ có mâu thuẫn?
Nghệ sĩ Kim Xuân không gọi sự chỉ dạy của mẹ chồng dành cho mình là mâu thuẫn như nhiều cô gái trẻ vẫn lầm tưởng. Bà nói: “Tự nhiên đang sống ở nhà mình, lấy chồng rồi là coi như đến một nơi ở hoàn toàn mới, vậy thì ai cũng cần thời gian thích nghi và học hỏi nếp sống của gia đình chồng. Mình có thể lạ lẫm về ngôn từ giao tiếp vì vùng miền khác nhau, cái gì không biết thì ba mẹ sẽ chỉ dạy.
Tôi chỉ nghĩ đơn giản, ở nhà với ba mẹ ruột, mình có làm sai thì cũng bị la mà, vậy tại sao mẹ chồng lại không được dạy dỗ, được la con dâu? Tôi không thích suy nghĩ đó một chút nào”.
Được tiếp nhận suy nghĩ văn minh từ những thế hệ trước về các mối quan hệ trong gia đình, đến khi có con dâu, nghệ sĩ Kim Xuân cũng đúng theo đó mà thực hiện. Thậm chí, bà đưa ra quan điểm rất rõ ràng nếu đặt trường hợp có phải làm dâu một gia đình hà khắc thì chắc chắn cũng sẽ không làm khó con dâu của mình.
“Người phụ nữ ấy thương con mình, người chăm sóc con mình và còn sinh cho mình đứa cháu nội thông minh tuấn tú như thế thì lí do gì phải hành hạ họ như vậy?”, nữ nghệ sĩ tiếp lời.
Chính vì suy nghĩ tích cực như vậy, nghệ sĩ Kim Xuân cũng không hề có bất kì tiêu chuẩn gì với cô gái về làm dâu của mình. “Tôi chỉ nghĩ đơn giản thế này: người yêu của Luân, vợ của Luân phải là người Luân hoàn toàn yêu thích và sẽ hạnh phúc với lựa chọn của mình. Tôi nói xin lỗi chứ nếu có trắc trở và đau khổ thì con cũng phải tự chịu trách nhiệm về sự lựa chọn của mình.
Rõ ràng con trai là người chọn lựa người sẽ gắn bó với mình cả đời, vậy nếu cha mẹ lại can thiệp vào chuyện đó mà lỡ như có gì đó sai lầm thì có phải chính con mình là người sẽ khổ cả đời không?”.
Nói vậy nhưng thật ra nghệ sĩ Kim Xuân đã “chấm” MC Thanh Phương từ khi cô chưa phải là vợ của con trai bà. Nữ nghệ sĩ hào hứng kể: “Có lần con trai tôi kể câu chuyện mà khiến tôi cảm động lắm. Luân nhà tôi thì tính hay lơ đãng, đang chở bạn gái đi như vậy mà xe hết xăng. Thay vì những cô gái đỏng đảnh khác sẽ tỏ ra bực tức, khó chịu… Còn bé Phương thì không, 2 đứa dắt xe đi bộ mà cứ cười nói vui vẻ như không có chuyện gì xảy ra vậy đó. Hình ảnh đó tôi thấy rất dễ thương, tính cách của Phương đáng yêu lắm nên những điều tốt đẹp đó sẽ khỏa lấp đi những cái lỗi nhỏ trong cuộc sống khi ở chung một nhà”.
Đến khi đã trở thành dâu con, Thanh Phương cũng luôn được mẹ chồng bênh vực trong những lần mâu thuẫn với chồng. Sự ưu ái mẹ chồng dành cho con dâu đôi khi còn khiến con trai cứ ngỡ là rể trong nhà chứ không phải con ruột.
Một lần nữa nghệ sĩ Kim Xuân không giấu được tình cảm dành cho con dâu: “Không biết mọi người thấy sao chứ tôi thương con gái lắm! Cho đến bây giờ, tôi thật lòng vẫn nghĩ rằng mình đang có thêm một đứa con gái trong nhà chứ không phải là con dâu”.
Tiện nói về chuyện xem con dâu như con gái, NSND Kim Xuân bất chợt liên tưởng đến những cái Tết của phận làm dâu. Mới đó mà đã tròn chục cái Tết nghệ sĩ Kim Xuân có con dâu, chẳng cần biết dâu nhà người thế nào nhưng với gia đình này, nàng dâu không bao giờ phải nghĩ ngợi chuyện ngày nào bên ngoại, ngày nào bên nội...
“Tôi xin phép không đề cập đến những tình huống tiêu cực như nàng dâu không tôn trọng, không công nhận nhà chồng. Còn riêng về suy nghĩ Tết thì dâu phải ở lại phục vụ nhà chồng và không được về nhà mẹ đẻ thì tôi rất phản đối.
Các con mình cả năm đã làm việc vất vả với đủ mọi lo toan trong cuộc sống rồi, vậy thì chỉ còn những ngày Tết là con cái được quẳng gánh lo âu thôi. Vì thế đừng để những cô gái trẻ bây giờ ám ảnh cảnh Tết về nhà chồng. Đừng để họ có cảm giác nhà chồng là nơi rất đáng sợ, nào là dọn dẹp, lo bếp núc, rồi phải lo quà cáp cho từ trên xuống dưới trong nhà… Thời đại nào rồi mà vẫn còn suy nghĩ xem con dâu không phải là con của mình?", mẹ chồng MC Thanh Phương thẳng thắn nói.
Gác lại những chuyện đã qua, nhắc đến Tết là nghệ sĩ Kim Xuân vui hẳn, bà đổi tông giọng hồ hởi hơn khi kể về Tết nhà mình. NSND Kim Xuân thích không khí những ngày cận Tết, khi mọi người tất bật dọn dẹp, sắm sửa trang hoàng nhà cửa, đi chợ xuân... sự náo nhiệt, tươi vui đó làm cho ai cũng vui lây.
Cuộc sống bình dị của nghệ sĩ Kim Xuân bên ông xã và con cháu khi trở về nhà.
“Gia đình tôi có một truyền thống từ ngày mẹ tôi còn sống đến bây giờ tôi vẫn rất thích. Tôi là chị lớn trong nhà thì sẽ chia các mùng ra để đi thăm từng nhà của các em. Ngày xưa còn mẹ thì mùng 2 sẽ thăm nhà mẹ, tất cả mọi người đều tề tựu về. Mùng 3 thì qua nhà đứa em kế, mùng 4 thì lại quan nhà em kế nữa… Sau đó gia đình sẽ cùng nhau đi du xuân hay đi đâu đó”, nữ nghệ sĩ kể.