Trong văn hoá đại chúng, không gì bất ngờ và đầy phấn khích hơn là sự xuất hiện của những ngôi sao hàng đầu trong các thiết kế kinh điển. Thời trang lưu trữ (Archive Fashion) đang trở thành một cuộc chơi thượng lưu, nơi các ngôi sao và tín đồ thời trang quốc tế đua nhau khoe khoang bộ sưu tập quý giá của mình. Không đơn thuần chỉ là những trang phục cũ, thời trang lưu trữ là minh chứng cho quyền lực, địa vị, và gu thẩm mỹ tinh tế.
Những năm gần đây, Zendaya đã được truyền thông tung hô là một trong những fashion icon của thế hệ mới với nhiều lần "mở khoá" kho đồ lưu trữ quý giá của các thương hiệu di sản. Việc mặc các thiết kế có tuổi đời hàng chục năm tuổi đã trở thành dấu ấn đặc trưng của Zendaya. Ngay trong chuyến press tour quảng bá cho Dune: Part Two, Zendaya cùng stylist ruột Law Roach đã khiến giới mộ điệu ngỡ ngàng khi xuất hiện trong bộ suit robot lấy từ BST Haute Couture Fall 1995 của Mugler. Đáng chú ý, đây là thiết kế NGUYÊN BẢN gần 30 năm tuổi, được lấy trực tiếp từ kho lưu trữ của nhà mốt. Câu chuyện về bộ trang phục "cũ" Zendaya đã mở ra một câu hỏi: Tại sao thời trang lưu trữ lại được giới chuyên môn, giới mộ điệu cũng như truyền thông coi trọng như vậy?
Những khoảng khắc diện đồ lưu trữ đi vào lòng người của Zendaya (Từ trái qua, từ trên xuống: Balmain 1956, Bob Mackie 1998, Mugler 1995 và Roberto Cavalli 2011)
Archive Fashion là gì?
Thời trang lưu trữ (Archive Fashion) là khái niệm này không còn xa lạ trong giới mộ điệu, và dường như đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa thời trang đương đại. Tuy nhiên không phải món "đồ cũ" nào cũng có thể được gắn mác "archive". Định nghĩa archive gắn liền với những thiết kế được ra mắt trong các BST cũ, mang dấu ấn và gắn liền với lịch sử của các nhà mốt. Bên cạnh đó, các thiết kế archive cần phải có lai lịch rõ ràng hoặc gắn với những cái tên nổi bật trong lịch sử văn hoá đại chúng. Những thiết kế được liệt kê "archive" thường sẽ được cất giữ và bảo quản kỹ càng bởi chính các nhà mốt, các viện bảo tàng hoặc là một phần trong kho tàng của các nhà sưu tầm thời trang.
Năm 2022, Bella Hadid tham dự Prince's Trust Gala trong một chiếc đầm Dior được thiết kế bởi Yves Saint Laurent vào năm 1959. Thiết kế này đã được stylist Law Roach mua lại trước đó cho BST đồ archive cá nhân của mình
Kim Kardashian trong chiếc đầm của cố minh tinh Marilyn Monroe, hiện đang trưng bày tại bảo tàng Ripley's Believe It or Not!. Tuy nhiên, việc Kim Kardashian được cho là đã làm hư hại chiếc váy 62 năm tuổi này đã khiến cô bị chỉ trích một thời gian dài bởi chính "cha đẻ chiếc váy" - NTK Bob Mackie và truyền thông cũng như giới mộ điệu
Khi những món "đồ cũ" lại có giá trị không tưởng
Archive và vintage đều để chỉ những món đồ thời trang "cũ". Tuy nhiên, nếu vintage là những món đồ từ hàng chục năm trước có thể mua được ở các cửa hàng, thì archive là những thiết kế tiêu biểu, có giá trị về mặt di sản và chỉ có những người có mối quan hệ mật thiết với item ấy hoặc có ảnh hưởng lớn trong ngành thời trang mới có cơ hội "tiếp cận".
Nói cách khác, để có thể "mở khoá" được kho đồ lưu trữ của các nhà mốt thì không phải ai cũng làm được, ngay cả những ngôi sao đình đám. Quá trình phê duyệt này thường diễn ra vô cùng gắt gao và nghiêm ngặt.
Cho số báo đầu tiên của thập kỷ mới (1/2020) Vogue British đã mở khoá thành công kho lưu trữ của Chanel để đem lên trang bìa một thiết kế từ show diễn Métiers D'Art 2005. Ngôi sao có vinh dự mặc thiết kế Chanel Archive này không ai khác chính là "The Music Industry" Taylor Swift
Sự quyến rũ của thời trang lưu trữ không chỉ đến từ việc sở hữu một món đồ độc đáo, mà còn là việc được đắm chìm trong những khoảnh khắc sáng tạo và văn hóa đặc biệt của thời đại đó. Khi người ta nhìn vào một thiết kế cụ thể từ một nhà thiết kế, họ có thể ngay lập tức được đưa trở lại một thời kỳ sáng tạo hay một sự kiện văn hóa quan trọng.
Angela Baby từng khiến giới mộ điệu ngỡ ngàng với đãi ngộ nghịch thiên khi được Dior "giao phó" các thiết kế archive 1947, 1948 , 1949, 1950, 1952 và 1957 trong bộ ảnh tái hiện lịch sử của nhà mốt nước Pháp
Trái: Penélope Cruz mặc thiết kế Haute Couture Spring 1987 của Chanel, Phải: Lily-Rose Depp trong thiết kế Haute Couture Spring 1992 của Chanel
Có thể nói, thời trang lưu trữ không chỉ là việc sưu tầm những "bộ quần áo cũ"; đó là hành trình khám phá lại những thiết kế đã định hình nên thương hiệu và tạo ra những bước ngoặt trong lịch sử thời trang. Những mảnh ghép từ quá khứ này vẫn tiếp tục truyền cảm hứng cho các nhà thiết kế hiện nay và là cầu nối cho sự phát triển không ngừng của ngành công nghiệp thời trang.
Vậy nên đôi khi phải "cũ" thì mới "kỹ". Cũng giống như thời trang lưu trữ, không chỉ đơn thuần là những món đồ cũ, đó còn là di sản mang giá trị cảm xúc, vật liệu và lịch sử của lịch sử thời trang nhân loại.
CÙNG CHUYÊN MỤC
