Rau dền là loại rau quen thuộc trong bữa cơm Việt, vừa được dùng làm thực phẩm, vừa có giá trị trong y học cổ truyền. Rau chứa nhiều chất chống oxy hóa cùng vitamin và khoáng chất nên thường được nhắc tới với công dụng hỗ trợ tiêu hóa, kháng viêm, giảm mỡ máu… tuy nhiên những lợi ích này ở người vẫn chưa có đủ bằng chứng khoa học xác nhận.
Về giá trị dinh dưỡng, một bát rau dền nấu chín (khoảng 246g) cung cấp khoảng 251 calo, 46 g carbs, 9,3 g protein, 5,2 g chất béo, cùng các khoáng chất quan trọng như: magiê (40% RDI), mangan (105% RDI), sắt (29% RDI), phốt pho (36% RDI), selen (19% RDI), đồng (18% RDI). Trong đó, mangan cần thiết cho chức năng não bộ, magie tham gia hơn 300 phản ứng trong cơ thể, còn phốt pho và sắt đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành xương và sản xuất máu.
Rau dền còn đặc biệt giàu axit folic. Theo thống kê, lượng axit folic có trong rau dền đỏ cao gấp 46 lần so với dưa chuột, một con số đáng kinh ngạc.
Rau dền rất đa dạng, phổ biến nhất gồm: rau dền đỏ (lá và thân đỏ tía, giàu dưỡng chất), rau dền cơm (ăn được cả ngọn và thân non), và rau dền gai (mọc hoang, sức sống bền bỉ). Nhờ dễ chế biến, thơm ngon, bổ dưỡng, rau dền là món rau dân dã mà đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Những lợi ích nổi bật của rau dền đối với mẹ bầu
Với thành phần dinh dưỡng phong phú như đã đề cập ở trên, không ít mẹ bầu băn khoăn liệu trong thai kỳ có nên ăn rau dền hay không, và loại rau này mang lại lợi ích cụ thể nào cho sức khỏe của hai mẹ con?
Câu trả lời là có. Rau dền có tính mát, dồi dào các nhóm vitamin cùng khoáng chất thiết yếu nên rất phù hợp để bổ sung trong thực đơn của phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, mẹ bầu nên dùng với lượng vừa phải, chế biến đúng cách để tránh gặp phải các tác dụng không mong muốn.
Bổ sung canxi giúp phát triển xương thai nhi
Hàm lượng canxi trong rau dền khá cao, hỗ trợ tích cực trong việc hình thành khung xương, răng và hệ thần kinh của thai nhi. Với mẹ bầu, việc bổ sung canxi thông qua rau dền còn giúp hạn chế tình trạng đau lưng, chuột rút, co cơ hoặc loãng xương trong thời gian mang thai và sau sinh.
Ngăn ngừa thiếu máu nhờ nguồn sắt tự nhiên
Rau dền chứa lượng sắt đáng kể, yếu tố không thể thiếu để tạo Hemoglobin trong máu. Việc thêm rau dền vào khẩu phần ăn hằng ngày sẽ giúp mẹ bầu phòng tránh thiếu máu, hoa mắt chóng mặt, đồng thời nâng cao khả năng vận chuyển oxy tới thai nhi, góp phần giúp bé phát triển khỏe mạnh.
Cải thiện hoạt động hệ tiêu hóa
Trong thai kỳ, mẹ bầu rất dễ bị táo bón do sự thay đổi nội tiết và áp lực từ tử cung. Rau dền lại giàu chất xơ hòa tan, giúp làm mềm phân, tăng nhu động ruột, nhờ đó hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn. Ngoài ra, rau dền còn được dân gian sử dụng để làm dịu tình trạng tiêu chảy nhẹ, giảm mất nước.
Bổ sung axit folic, ngăn ngừa dị tật ống thần kinh
Axit folic có vai trò quyết định trong giai đoạn đầu của quá trình hình thành não bộ, tủy sống và cột sống của thai nhi. Rau dền là nguồn axit folic tự nhiên giúp mẹ bầu giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh, đặc biệt là các dị tật liên quan đến ống thần kinh như nứt đốt sống, vô sọ.
Tăng cường hệ miễn dịch và chống oxy hóa:Nhờ chứa vitamin C, vitamin A và các chất chống oxy hóa khác, rau dền giúp tăng cường sức đề kháng, bảo vệ cơ thể mẹ trước các tác nhân gây bệnh. Đồng thời, các hợp chất này còn giúp làm chậm quá trình lão hóa tế bào, hỗ trợ làn da mẹ bầu khỏe mạnh, hồng hào hơn trong thai kỳ.
Những lưu ý khi mẹ bầu ăn rau dền để đảm bảo an toàn
Để sử rau dền một cách khoa học và tránh những ảnh hưởng không mong muốn, mẹ bầu nên lưu ý một số điểm khi sử dụng rau dền:
- Ăn với lượng phù hợp: Mỗi ngày chỉ nên dùng khoảng 200 g rau dền, không nên ăn quá nhiều trong một bữa hoặc liên tục nhiều ngày liền. Cần kết hợp đa dạng thực phẩm để đảm bảo cân bằng dinh dưỡng trong thai kỳ.
- Rửa và sơ chế sạch sẽ: Trước khi nấu, nên rửa rau thật kỹ dưới vòi nước chảy, sau đó ngâm trong nước muối loãng khoảng 15 phút để loại bỏ vi khuẩn, ký sinh trùng và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (nếu có).
- Chỉ ăn rau đã nấu chín: Mẹ bầu nên ăn rau dền khi đã được nấu chín kỹ vừa tới, tránh nấu quá lâu làm hao hụt vitamin và tuyệt đối không ăn phần rau đã để qua ngày hoặc hâm đi hâm lại nhiều lần.
- Không ăn quá nhiều tránh đầy bụng: Do rau dền chứa nhiều chất xơ nên nếu ăn quá mức có thể gây đầy hơi, chướng bụng hoặc táo bón – nhất là với mẹ bầu có hệ tiêu hóa nhạy cảm.
- Thận trọng với nguy cơ sỏi thận: Rau dền chứa hàm lượng purin và axit oxalic khá cao, nếu sử dụng với lượng lớn có thể làm tăng nguy cơ kết tủa canxi hoặc chuyển hóa thành acit uric - dễ dẫn tới sỏi thận, bệnh Gout.
- Không dùng cho mẹ bầu bị tiêu chảy hoặc tỳ vị hư hàn: Theo Đông y, rau dền có tính hàn nên mẹ bầu đang bị tiêu chảy, lạnh bụng, thai hư hàn… không nên sử dụng để tránh làm tình trạng nặng hơn.
Nói chung, trước khi sử dụng rau dền hoặc các loại thực phẩm nào khác bạn cũng có thể xin thêm tư vấn của bác sĩ để đảm bảo an toàn hơn nhé.