Ngày 1/12 vừa qua, cả nước đã tổ chức chiến dịch bổ sung vitamin A liều cao đợt 2 năm 2023, chiến dịch này sẽ được triển khai cho trẻ 6 tháng đến 35 tháng tuổi từ ngày 01 đến ngày 02 tháng 12 và đợt uống vét kết thúc trước 10/12.
Dù chiến dịch bổ sung vitamin A chưa kết thúc nhưng trên mạng xã hội có rất nhiều cá nhân đã rao bán vitamin A liều cao cho các phụ huynh chưa kịp cho con đi uống. Giá bán được tính theo viên và mỗi nơi một mức khác nhau, dao động từ 15 đến 25.000 đồng/viên. Ngoài dùng cho trẻ nhỏ, vitamin D liều cao còn được những người rao bán tư vấn dùng cả cho người trưởng thành để mang lại nhiều lợi ích sức khỏe.
Một số hình ảnh chụp màn hình lời quảng cáo, rao bán vitamin A liều cao trên mạng xã hội.
Ngoài ra, người bán còn cam kết đây là hàng “chuẩn đét”, có hạn sử dụng đến năm 2025, tuy nhiên sản phẩm lại được bán rời từng viên và không có gì chứng minh về nguồn gốc cũng như hạn dùng.
Được biết, trong chiến dịch uống vitamin A đợt 2 này, trẻ được sử dụng vitamin A liều cao (200.000IU) và được cấp phát uống miễn phí tại trạm y tế xã/phường. Ngay cả các hiệu thuốc cũng chỉ được phép bán vitamin A liều thấp, vì thế ,việc rao bán vitamin liều cao trên mạng khiến nhiều người nghi ngờ về nguồn gốc.
Đáng cảnh báo hơn, các chuyên gia đều cho rằng, việc uống vitamin không đúng hướng dẫn, không rõ nguồn gốc, không được kiểm soát rất dễ gây ra hệ lụy, thậm chí dẫn tới ngộ độc.
TS.BS Nguyễn Trọng Hưng (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho biết, vitamin A có có vai trò quan trọng đối với sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ. Bổ sung vitamin A liều cao là một trong những giải pháp hiệu quả giúp phòng chống các bệnh về mắt do thiếu vitamin A, cũng như tăng đề kháng, giúp trẻ phát triển tốt. Tuy nhiên, nếu dùng không hợp lý hoặc dùng liều cao kéo dài không đúng theo khuyến cáo sẽ để lại nhiều hậu quả.
Các chuyên gia khẳng định, việc uống vitamin A liều cao phải có chỉ định hoặc theo chiến dịch của nhà nước. Ảnh minh họa.
Đặc biệt, với những loại vitamin A liều cao mua trôi nổi trên mạng xã hội, không rõ nguồn gốc và hạn sử dụng thì độ nguy hiểm tăng lên gấp bội. Điển hình là tình trạng ngộ độc cấp tính hoặc ngộ độc mạn tính do uống quá liều.
“Ngay cả việc sử dụng Vitamin A có xuất xứ đầy đủ, nguồn gốc rõ ràng được Bộ Y tế phê duyệt cũng đã để lại những hệ luỵ nếu lạm dụng chứ chưa nói đến việc dùng Vitamin A bán tràn lan trên mạng trên mạng xã hội”, bác sĩ Hưng cảnh báo.
Theo TS.BS Trương Hồng Sơn (Viện Y học Ứng dụng Việt Nam), việc dùng vitamin liều cao không theo hướng dẫn, chỉ định sẽ rất nguy hiểm, có thể gây ngộ độc cấp tính và rất nguy hiểm với trẻ. Khi ngộ độc cấp tính vitamin liều cao, trẻ có thể bị co giật, nôn mửa… Trong trường hợp bị ngộ độc mãn tính vitamin A, trẻ sẽ có một số biểu hiện như chán ăn, buồn nôn, đau bụng, chậm phát triển, loét miệng, vàng da lòng bàn tay…
Không chỉ trẻ nhỏ, ngay cả người lớn nếu bổ sung vitamin A không đúng cách, không theo chỉ định cũng gây những tác hại nguy hiểm, như gây dị tật thai nhi, gây tác dụng phụ với người mới uống rượu hoặc đang sủ dụng một số loại thuốc kháng sinh, thuốc chống đông máu… Do vậy, phụ huynh chỉ nên cho trẻ uống theo chiến dịch bổ sung vitamin A liều cao của địa phương ở các trạm y tế phường, xã. Người trưởng thành chỉ dùng theo chỉ định của bác sĩ có chuyên môn.
TS Nguyễn Trọng Hưng cũng khuyến cáo, ngoài bổ sung vitamin A theo chương trình mục tiêu y tế, mọi người có thể tăng cường vitamin A qua khẩu phần ăn uống. Ví dụ như dùng thực phẩm chứa nhiều vitamin A như gan động vật, lòng đỏ trứng, bơ, sữa… dễ hấp thu, hay thực phẩm chứa nhiều caroten có nguồn gốc từ thực vật như rau muống, rau ngót… Bữa ăn bổ sung của trẻ cần có các thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng, thêm mỡ hoặc dầu để tăng cường hấp thu vitamin A và vitamin D.