Càng về cuối thai kỳ thì mối quan tâm tới vị trí của thai nhi ở trong bụng mẹ ngày càng tăng lên, tất cả các vị trí nằm đều khác nhau sẽ tạo ra sự thuận lợi hoặc trở ngại cho ca sinh của các mẹ. Dưới đây là 4 kiểu ngôi thai phổ biến và ưu nhược điểm đối với ca sinh của mẹ.
Vị trí nằm của thai nhi ở tháng cuối thai kỳ sẽ ảnh hưởng đến ca sinh của mẹ. (Ảnh minh họa)
1. Tư thế ngôi đầu trước
Đây được coi là vị trí hầu hết thai nhi sẽ nằm khi bắt đầu chuyển dạ và cũng được coi là vị trí tốt nhất, thuận lợi nhất cho ca sinh nở. Nếu đi khám ở những tuần cuối thai kỳ và được thông báo thai nhi nằm ngôi này, mẹ có thể thở phào nhẹ nhõm. Khi ở vị trí này, đầu bé quay xuống dưới khung xương chậu, mặt úp vào bụng mẹ, em bé sẽ dễ dàng đi qua ống sinh để chào đời. Nếu em bé nằm hơi nghiêng sang trái gọi là tư thế chẩm chậu trái trước (LOA) hoặc nghiêng sang phải thì được gọi là tư thế chẩm chậu phải trước (ROA). Hầu hết thai nhi sẽ ổn định nằm ở vị trí này từ khoảng tuần thứ 33-36 thai kỳ.
Thai ngôi đầu trước là vị trí thuận lợi nhất để mẹ sinh thường. (Ảnh minh họa)
2. Tư thế ngôi đầu sau
Em bé vẫn nằm ở vị trí đầu quay xuống dưới nhưng mặt lại quay ra bụng thay vì quay vào trong. Nguyên nhân được cho là do mẹ ngồi hoặc nằm nhiều trong quá trình mang thai.
Trong giai đoạn đầu của chuyển dạ, có khoảng 1/10 trẻ nằm ở vị trí này nhưng hầu hết sau đó sẽ tự xoay mình để về vị trí đúng như vị trí số 1. Tuy nhiên có khoảng 10-28% số ca các bé sẽ không xoay người.
Thai nhi nằm ở vị trí này sẽ làm tăng thời gian sinh nở lâu hơn và khiến mẹ bị đau lưng nghiêm trọng. Gây tê màng cứng có thể là cần thiết trong trường hợp này để giảm bớt cơn đau.
3. Tư thế ngôi ngang
"Ngôi ngang" là từ dùng để chỉ vị trí nằm mà em bé sẽ nằm ngang trong tử cung của mẹ giống như bé đang nằm ngủ trên 1 chiếc võng. Đây là vị trí nằm khó để mẹ có thể sinh thường. Với vị trí này, lưng em bé nằm ở phía dưới tử cung, tay và bàn chân hướng lên trên. Nhiều em bé ở vị trí này sẽ quay đầu trước khi mẹ chuyển dạ, nhưng một số thì không và bác sĩ có thể phải quyết định cho mẹ sinh mổ vì nguy cơ sa dây rốn trước khi bé chào đời an toàn.
Khi em bé nằm ngôi ngang sẽ tăng tỉ lệ phải sinh mổ. (Ảnh minh họa)
4. Tư thế ngôi mông
Với vị trí này, mông sẽ là bộ phận nằm bên dưới tử cung còn đầu thai nhi lại nằm gần đầu tử cung, hai chân giơ thẳng ở phía trước cơ thể. Tư thế này gây khó khăn khi mẹ chuyển dạ. Với thai nhi ngôi mông, sinh mổ là phương pháp an toàn nhất tuy nhiên vẫn có những bà mẹ đã sinh thường thai ngôi ngược thành công. Một số nguyên nhân thai ngôi mông được kể đến như là do lượng nước ối hoặc do hình dạng của tử cung.
Thai nhi ngôi mông có 3 loại chính:
- Ngôi mông hoàn toàn: Khi mông hướng về cổ tử cung, hai chân gập lại và bàn chân sát gần mông.
- Ngôi mông thiếu mông: Khi mông hướng về cổ tử cung nhưng 2 chân giơ thẳng lên trước mặt, bàn chân gần đầu.
- Ngôi mông kiểu bàn chân: Khi mông hướng về cổ tử cung nhưng một hoặc cả 2 chân đều hướng xuống dưới chỗ cổ tử cung.
Tư thế thai ngôi mông sẽ gây khó khăn khi mẹ chuyển dạ. (Ảnh minh họa)
Dự đoán vị trí nằm của thai nhi trong bụng mẹ
Dựa theo kinh nghiệm được rất nhiều mẹ chia sẻ, có thể dựa vào hình dáng bụng bầu và các cử động thai để dự đoán phần nào về vị trí nằm của thai nhi trong bụng mẹ.
- Rốn mẹ lồi ra ngoài, bụng căng to và thai thường đạp vào xương sườn mẹ: Những dấu hiệu này có thể báo hiệu thai quay mặt ra ngoài, ở vào các vị trí như ngôi trán, ngôi mặt…
- Bụng mẹ hơi phẳng, cảm nhận bé hay đạp vào phần bụng trước: Có thể bé đang ở vị trí quay lưng vào lưng mẹ và mặt hướng ra ngoài.
- Mẹ cảm thấy bụng trên gồ lên ở một bên và khi mẹ hơi ấn nhẹ vào đó, cả người bé đều di chuyển: Nhiều khả năng bé ở ngôi đầu và mẹ đã ấn vào phần mông của bé.
- Mẹ thường xuyên cảm nhận những cú đạp ở gần vùng rốn: Thông thường, vị trí nằm của thai nhi trong bụng mẹ đang ở tư thế thuận lợi nhất và bé đang nóng lòng được gặp mẹ đấy.
Khi nhận thấy vị trí nằm của thai nhi trong bụng mẹ không thuận lợi, mẹ đừng vội lo lắng. Các bác sĩ sẽ giúp mẹ kiểm tra tình hình sức khỏe của mẹ và bé, đồng thời đưa ra những lời khuyên thích hợp. Hầu hết các ca sinh đều kết thúc một cách trọn vẹn dù mẹ có sinh theo phương pháp nào chăng nữa, do đó, mẹ nên dành tâm trí để tận hưởng những ngày cuối của thai kỳ và chuẩn bị đón bé yêu thay vì sầu lo.