Lan ngọc điểm hay là loại lan phân bố khá phổ biến ở nước ta. Lan ngọc điểm khá dễ trồng và thích nghi được với mọi điều kiện của Việt Nam. Ngọc điểm cho hoa nở vào dịp Tết, hoa đẹp có mùi hương thoang thoảng đặc trưng của lan rừng.
1. Đặc tính lan ngọc điểm
- Hương hoa lan ngọc điểm: Lan ngọc điểm nở hoa khi được trưng bày ở phòng khách thì hầu như sẽ tỏa hương khắp phòng với hương thơm dịu nhẹ nhưng đằm thắm, ngây ngất. Cây ngọc điểm mất khoảng 2-3 tháng từ lúc nhú vòi, ra nụ đến khi nở hoa và thường cho hoa vào dịp Tết Nguyên Đán.
- Màu sắc của lan ngọc điểm: Ngọc điểm rừng có hai màu chính là cánh trắng điểm nhiều đốm tím hoặc cánh trắng điểm ít đốm tím hoặc không có đốm. Ngọc điểm thái phong phú về màu sắc hơn với màu tím, đỏ, trắng, hồng,… tuy nhiên độ cứng của màu hoa cũng như hương thơm có phần kém hơm lan ngọc điểm rừng.
2. Cách trồng lan ngọc điểm bóc trụ
Bước 1: Phơi lan
Tiến hành xếp cây lan ngọc điểm vào nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời. Thời gian để khoảng 2 – 3 tiếng, để cây thích nghi với môi trường sống mới.
Bước 2: Xử lý rễ
Sau khi cây đã thích nghi được với môi trường sống mới, tiến hành phun sương 1 – 2 ngày. Mỗi ngày 2 lần vào buổi sáng sớm và chiều mát. Sau đó tiến hành cắt rễ gãy, khô cho lan ngọc điểm. Việc cắt rễ để kích thích cây ra rễ mới cho cây.
Bước 3: Xử lý nấm, virus.
Nước phòng bệnh thường được sử dụng nhiều là physan 20sl để phòng thối nhũn và diệt khuẩn. Việc phòng bệnh này cực kỳ quan trọng, đặc biệt là trong giai đoạn mua ẩm nhiều, lan rất dễ bị bệnh. Physan 20SL cũng rất dễ mua, giá lại rẻ nên không lo tốn kém. Trên gói đã có hướng dẫn đầy đủ. Tuy nhiên, vì chỉ là phòng bệnh nên bạn nên pha với liệu lượng thật thấp, có thể thấp hơn hướng dẫn trên bao bì.
Bước 4: Kích rễ cho lan ngọc điểm
Sau khi đã phơi khô lan, ta tiến hành bước kích rễ. Thuốc kích rễ bạn có thể dùng vitamin B1 hoặc N3M. Ngoài các loại thuốc kích rễ trên, các bạn cũng có thể lựa chọn các loại thuốc khác tùy thuộc vào sự tiện dụng cũng như sẵn có ở các cửa hàng gần nhà.
3. Cách nhân giống lan ngọc điểm
Cách 1: Nhân giống tự nhiên
Nếu cây dài bạn có thể cắt thành nhiều khúc 30 – 50 cm rồi sát trùng vết cắt. Để nơi mát mẻ, độ ẩm vừa, bôi thuốc kích thích 1 lần/ tuần. Đặt cây nằm ngang và dùng que tre nẹp thẳng cây lại rồi tiếp tục chăm bón, phun kích thích cho cây. Sau thời gian tự khắc nó sẽ ra chồi non.
Lưu ý: Càng nẹp lâu thì cây càng sinh ra nhiều nầm non.
Cách 2: Nhân giống theo phương thẳng đứng
Treo ngược giỏ cây lan lên cành cây cao khoảng 2m. Nếu được chăm bón đầy đủ cùng với thời tiết thích hợp, cây mẹ sẽ sinh nhiều mầm non cùng lúc.
Lưu ý: Để bảo cây mẹ không bị mất dáng sau sinh, bạn nên nẹp cây lại.
Cách 3: Phương pháp ép cây mẹ đẻ con.
Bạn dùng dây điện căn lên phần gần rễ to rồi dùng dây lõi đồng nịt chặt vào thân cho dây lún 1mm. Sau đó, vệ sinh, chăm bón cây mẹ đầy đủ. Lưu ý: Không thắt cây ở đoạn thân, ngọn và chỉ nên cho cây sinh từ 1 – 2 con để đảm bảo sinh dưỡng cho cả mẹ lẫn con.
4. Cách chăm sóc lan ngọc điểm
- Tưới nước:
Cây lan ngọc điểm là loại lan có khả năng hấp thụ nước khá tốt. Do cấu tạo giá thể thoáng nên chế độ tưới nước cho ngọc điểm khoảng 1 ngày 2 lần. Vào mùa nghỉ của lan bạn chỉ cần tưới nước khoảng 1 lần/ngày là đủ. Mùa nghỉ thực tế của lan ngọc điểm nên bắt đầu sau khi cây tàn hoa và kéo dài cho đến khi rễ mới xuất hiện lúc mùa mưa bắt đầu.
- Phân bón:
Lan ngọc điểm có thời gian nghỉ khoảng 3 tháng từ tháng 2 cho đến tháng 4 nên chỉ cần tưới nước mà không cần bón thêm phân bón cho cây. Khi cây bắt đầu có hiện tượng chớm nở nụ hoa bạn tiến hành thay phân bón có tỷ lệ kali cao để tạo cho cây có được sức chống đỡ trong thời gian nghỉ.
- Phòng trừ bệnh và dịch hại:
Tuy lan ngọc điểm nhìn chung là loại cây phù hợp với nhiều điều kiện khí hậu và chống chịu tốt với sâu bệnh hại nhưng có nhiều loại lan ngọc điểm được mang ở rừng về trồng lại được treo ở những nơi có ánh sáng mạnh có thể bị bỏng. Đây chính là cửa ngõ xâm nhập của loài nấm và virus vô hình chung sẽ khiến cho cây bị chết.
Với những cây bị nấm bệnh này, tiến hành phun định kỳ một số loại thuốc như Booc Đo, Tilt Super khoảng 1 tháng 1 lần vào mùa khô và 2 tuần 1 lần vào mùa mưa. Khi phun bạn có thể pha chung với phân xịt vào cây.
Muốn sở hữu lan ngọc điểm đẹp, bạn cần chú ý thường xuyên chăm sóc chúng để có thể phát hiện ra những biểu hiện bệnh sớm mà ngăn chặn. Đặc biệt lưu ý với mùa mưa cần dọn sạch cỏ rác trong vườn và khơi thông không cho đọng nước. Gom sạch lá khô vàng, cắt ngay lá bệnh.