Gam màu tối của rác thải nhựa trên thế giới và Việt Nam
Theo Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP), một bi kịch mới được hình thành khi vi hạt nhựa trong đại dương nhiều hơn số sao trong vũ trụ đã biết: Lên tới 12.000 vi hạt trên một lít nước.
Vòng đời của nhựa. Nguồn: WWF - Vietsub: Minh Tuấn/Soha News
Báo cáo được công bố 10 ngày trước khi bắt đầu Hội nghị về Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 26 (COP26) nhấn mạnh rằng nhựa cũng là một vấn đề khí hậu. Đến năm 2050, lượng phát thải nhà kính CO2 được dự đoán sẽ tăng lên 6,5 tỷ tấn.
Việc phát thải CO2 ồ ạt trong bầu khí quyển khiến quá trình nóng lên toàn cầu tăng nhanh. Liên Hiệp Quốc khẩn thiết đưa ra mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero). Do đó, trong hội nghị COP26 hồi tháng 11/2021, tất cả 197 quốc gia trong đó có Việt Nam tham dự đã thông qua Hiệp ước khí hậu Glasgow, nhằm duy trì mục tiêu hạn chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu ở ngưỡng 1,5 độ C theo Thỏa thuận Paris. Bước ngoặt của COP26 là các quốc gia cam kết “tăng tốc các nỗ lực hướng tới giảm thiểu điện than và loại bỏ trợ cấp dành cho nhiên liệu hóa thạch có hiệu suất kém”.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tham gia tại Hội nghị cấp cao COP26 đã đưa ra cam kết Việt Nam sẽ xây dựng và triển khai các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính mạnh mẽ hơn nữa để “đạt mức phát thải ròng bằng 0” vào năm 2050.
Tại Việt Nam
Theo số liệu thống kê từ Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa thải ra môi trường, 0,28 triệu đến 0,73 triệu tấn trong số đó bị thải ra biển - nhưng chỉ 27% trong số đó được tái chế, tận dụng bởi các cơ sở, doanh nghiệp.
Tại Tp. Hồ Chí Minh và Hà Nội, số lượng rác thải nhựa mỗi ngày đưa ra môi trường lên đến 80 tấn.
Điều đáng nói là việc xử lý và tái chế rác thải nhựa còn nhiều hạn chế khi có đến 90% rác thải nhựa được xử lý theo cách chôn, lấp, đốt và chỉ có 10% còn lại là được tái chế.
Trung hòa nhựa – giải pháp góp phần cho những gam màu sáng
Biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường từ rác thải nhựa đang trở thành một trong những vấn đề bức thiết hàng đầu mà các quốc gia trên thế giới phải đối mặt. Các quốc gia đã đưa ra nhiều chiến lược cụ thể để có thể cải thiện. Trong đó, Trung hòa nhựa là một giải pháp thu hút nhiều sự quan tâm, hoạt động trên nguyên tắc thu gom, sau đó tái chế lượng rác thải nhựa tương ứng với lượng sản phẩm nhựa được sử dụng trong bao bì hoặc sản phẩm tung ra thị trường để tái chế hoặc tái sử dụng. Khái niệm Trung hòa nhựa này được giới thiệu nhằm ngăn rác thải nhựa chưa qua xử lý bị đưa ra môi trường và hệ sinh thái và khuyến khích việc xây dựng các hệ thống cơ sở hạ tầng nhằm xử lý chúng.
Đông Ti-mo, Malaysia, Philippines là những nước đi đầu thực hiện Trung hòa nhựa và đạt nhiều thanh tựu đáng học hỏi cho nhiều quốc gia khác.
Rác thải nhựa đang trở thành một trong những vấn đề bức thiết hàng đầu mà các quốc gia trên thế giới phải đối mặt. Ảnh: Julia Joppien / Unsplash
Tầm nhìn và trách nhiệm của Việt Nam về rác thải nhựa
Việt Nam đã và đang thực thi nhiều chiến lược để giảm thiểu rác thải nhựa và bảo vệ môi trường. Năm 2020, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật Bảo vệ môi trường 2020, trong đó bổ sung quy định về giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa; hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy; khuyến khích sản xuất các sản phẩm thân thiện với môi trường thay thế sản phẩm nhựa truyền thống. Luật này được Chính phủ, bộ TN&MT cùng các doanh nghiệp chung tay hưởng ứng.
Tháng 6/2019, có 9 công ty hàng đầu trong lĩnh vực hàng tiêu dùng và bao bì đã cùng nhau đồng sáng lập nên Tổ chức Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam) với mục tiêu thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn để biến rác thải thành tài nguyên thay vì thải ra môi trường.
Ông Phan Tuấn Hùng, Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Bộ TN&MT, nhấn mạnh kinh tế tuần hoàn đang là một xu hướng hiện nay. Hơn thế nữa, trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) và kinh tế tuần hoàn có mối quan hệ mật thiết với nhau. Tờ Công Thương cho biết, EPR được coi là một cơ chế hiệu quả, thành công và đem lại nhiều lợi ích to lớn về môi trường, xã hội và kinh tế, là chìa khóa thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn trên toàn cầu.
Là tập đoàn hàng đầu thế giới gắn kết và thấu hiểu địa phương, Nestlé luôn thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, chủ động đồng hành cùng Bộ TN&MT với những hành động cụ thể để thúc đẩy hoạt động bảo vệ môi trường bền vững.
Cụ thể, chiến dịch ống hút giấy giúp Nestlé giảm thiểu gần 700 tấn rác thải nhựa dùng trong sản xuất mỗi năm. Năm 2021, Nestlé Milo đã đồng hành cùng Bộ TN&MT để phát động chiến dịch "Nói không với ống hút nhựa" kêu gọi 98 triệu người dân Việt Nam chung tay hành động để chống rác thải nhựa.
300 nhân viên Công ty Nestlé Việt Nam phối hợp cùng UBND thị trấn Phước Hải thu gom được hơn 1,1 tấn rác các loại. Ảnh: Nestle.com.vn
CÙNG CHUYÊN MỤC
