Mô hình "tháp ba tầng" - giải pháp hiệu quả điều trị bệnh nhân mắc COVID-19 tại Bắc Giang

Trước thực tế số ca mắc COVID-19 lên đến hơn 4.000 trường hợp và có thể còn tiếp tục tăng, giải pháp về một mô hình điều trị “chưa từng có” đã ra đời và được áp dụng thành công tại Bắc Giang.

Ông Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, tổ trưởng Tổ điều trị Bộ phận thường trực đặc biệt của Bộ Y tế tại Bắc Giang cho biết: "Ngay từ ban đầu, khi phân tích đặc điểm tình hình dịch bệnh tại Bắc Giang, chúng tôi đã đánh giá công tác điều trị sẽ gặp những thách thức lớn vì số ca dương tính tăng rất nhanh trong thời gian ngắn. 

Từ đó đặt ra yêu cầu phải nhanh chóng thiết lập một hệ thống điều trị bảo đảm thu dung toàn bộ số lượng F0, đồng thời đáp ứng điều trị được cả các ca bệnh diễn biến nặng. Thế nhưng không thể nào thiết lập nhiều bệnh viện dã chiến cùng một lúc vì rất tốn kém và mất thời gian, vì vậy phải tìm ra phương án khác phù hợp hơn".

Chính vì vậy, Tổ điều trị của Bộ phận thường trực đặc biệt đã thảo luận, bàn bạc với Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 tỉnh Bắc Giang và thống nhất phương án thiết lập hệ thống điều trị hình tháp 3 tầng.

Mô hình "tháp 3 tầng" điều trị bệnh nhân COVID-19 ở Bắc Giang

Tầng thứ nhất là các cơ sở thu dung, điều trị ban đầu COVID-19 được tận dụng từ các cơ sở hạ tầng sẵn có của tỉnh Bắc Giang như ký túc xá các trường Cao đẳng Ngô Gia Tự, Cao đẳng nghề công nghệ Việt – Hàn, Trung tâm chăm sóc người có công, Khu nhà ở xã hội… và một số cơ sở khác.

Các cơ sở này có nhiệm vụ tiếp nhận những ca dương tính không có triệu chứng hoặc có triệu chứng nhẹ, tuỳ theo mức độ lâm sàng hướng dẫn của Bộ Y tế. Tất cả bệnh nhân ở đây đều có bệnh án, được theo dõi y tế như ở bệnh viện: Được xét nghiệm, chụp X-quang để theo dõi tình trạng phổi, cùng với các hỗ trợ về mặt sức khỏe để bệnh nhân nhanh hồi phục và giảm nguy cơ diễn biến nặng.

Gần đây nhất, cơ sở thu dung điều trị ban đầu COVID-19 với quy mô 1.800 giường đặt tại khu nhà ở xã hội của một doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã đi vào hoạt động từ ngày 08/6.

Tầng thứ hai, bao gồm 11 bệnh viện điều trị COVID-19 là các bệnh viện dã chiến được chuyển đổi từ các trung tâm y tế huyện và các bệnh viện chuyên khoa trên địa bàn tỉnh.

Trong đó, Bắc Giang đã xây dựng 2 bệnh viện dã chiến gồm Bệnh viện Dã chiến số 1 hoạt động tại Bệnh viện Nội tiết tỉnh Bắc Giang với quy mô 200 giường bệnh.

Bệnh viện Dã chiến số 2 được đặt tại Nhà thi đấu thể thao tỉnh Bắc Giang với quy mô 620 giường bệnh. Đây là một trong những bệnh viện dã chiến lớn nhất từ trước đến nay với tổng số nhân viên y tế phục vụ lên đến 500 người, được huy động từ Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Trung tâm y tế quận huyện và phòng khám tư nhân trên địa bàn. Bên cạnh đó, còn có 165 cán bộ y tế công tác tại Bệnh viện 198 và Bệnh viện Y học cổ truyền (Bộ Công an) cùng tham gia chi viện.

Ngoài ra, tỉnh Bắc Giang còn thiết lập 1 bệnh viện dã chiến tại Trung đoàn 831 (Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Bắc Giang) do Bệnh viện Quân Y 103 vận hành.

Tầng thứ 3, là cơ sở điều trị bệnh nhân nặng. Trong quá trình điều trị, Bộ phận thường trực nhận thấy biểu hiện lâm sàng của ca bệnh tại Bắc Giang khác với đợt dịch trước. Đó là ngay cả những người trẻ, không có bệnh nền thì diễn biến tổn thương phổi cũng rất nhanh, thường xảy ra từ ngày thứ 7 đến ngày thứ 10. Chỉ cần từ khi có triệu chứng, sau vài ngày đã xuất hiện mờ trắng hai bên phổi. Do đó, nguy cơ tử vong có thể xảy ra ở các nhóm độ tuổi. 

Vì vậy, để đáp ứng dự báo tình hình số ca mắc tăng nặng, Bộ phận thường trực và Ban Chỉ đạo tỉnh Bắc Giang đã triển khai quyết liệt để sớm cho ra đời trung tâm hồi sức tích cực (ICU).

Sau quá trình kiểm tra, đánh giá, Bộ phận thường trực đã quyết định thành lập 2 trung tâm hồi sức tích cực (ICU). Bao gồm: Trung tâm hồi sức tích cực lớn nhất miền Bắc với quy mô 101 giường đặt tại Bệnh viện Tâm thần Bắc Giang, được hoàn thiện trong thời gian thần tốc 5 ngày; Và một trung tâm hồi sức tích cực đặt tại Bệnh viện Phổi Bắc Giang với quy mô 58 giường.

Cả 2 đơn vị được trang bị đầy đủ các phương tiện, máy móc, trang thiết bị hiện tại đáp ứng điều trị bệnh nhân nặng. Đồng thời, để giải quyết bài toán nhân lực y tế vận hành trung tâm ICU này, Bộ Y tế đã huy động lực lượng hồi sức cấp cứu, hồi sức tích cực "tinh nhuệ" từ các đơn vị Trung ương và địa phương khác cùng tham gia như: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đà Nẵng. Đây là những đơn vị đã có nhiều kinh nghiệm điều trị bệnh nhân nặng từ các đợt dịch trước đó.

Ông Nguyễn Trọng Khoa đánh giá đây là mô hình rất mới, chỉ có tại Bắc Giang, được triển khai thông qua sự hỗ trợ chuyên môn kỹ thuật của Tổ điều trị cùng sự tham gia của các bệnh viện và Sở Y tế Bắc Giang. Bộ phận thường trực đặc biệt đã tham mưu cho Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch tỉnh Bắc Giang ban hành hướng dẫn thí điểm, triển khai để đáp ứng tình hình diễn tiến của dịch.

Cho đến nay, hệ thống điều trị đã đáp ứng được yêu cầu với nhiều ca bệnh nặng phải thở máy đã có thể cai máy thở, sức khỏe hồi phục. Đặc biệt ngày 10/6 vừa qua, đã có 2 ca bệnh nặng đầu tiên tại Bệnh viện Phổi Bắc Giang được điều trị khỏi và ra viện. Nhiều ca bệnh nặng đang được điều trị tại Trung tâm Hồi sức tích cực 101 giường cũng đã có những tiến triển tốt và tín hiệu khả quan.

Theo ông Nguyễn Trọng Khoa, để làm tốt công tác điều trị cho bệnh nhân COVID- 19 trong thời gian tới, tỉnh Bắc Giang cần chú trong thực hiện một số công việc như: Thứ nhất, với số bệnh nhân lớn, Bộ phận thường trực đặc biệt đã tham mưu cho tỉnh Bắc Giang cần phải tiếp tục hoàn thiện để duy trì hoạt động 2 đơn vị hồi sức tích cực để sẵn sàng thu dung những trường hợp có dấu hiệu chuyển biến nặng để điều trị, hạn chế nguy cơ tử vong. 

Phương châm là các đội hỗ trợ tinh nhuệ của Trung ương, cùng với các bệnh viện của các địa phương tiếp tục hỗ trợ, chuyển giao kỹ thuật cho cán bộ y tế trên địa bàn tỉnh Bắc Giang để có thể làm chủ kỹ thuật, điều trị cho bệnh nhân sau khi các đoàn rút đi. Do thời gian điều trị bệnh nhân nặng sẽ kéo dài hơn so với các cơ sở khác.

Thứ hai, cần phải có chiến lược để thu gọn các cơ sở điều trị sau khi điều trị khỏi cho các ca bệnh mắc COVID-19 và cho bệnh nhân ra viện. Đặc biệt phải làm sao để sớm đưa các Trung tâm y tế và một số bệnh viện trên địa bàn trở lại hoạt động để khôi phục lại các hoạt động y tế phục vụ người dân. Việc giảm bớt các cơ sở điều trị sẽ góp phần tiết kiệm chi phí, nguồn lực và thuận tiện quản lý công tác điều trị. Đồng thời, vẫn cần giữ lại một số cơ sở thu dung, điều trị ban đầu COVID-19 để đề phòng trường hợp các ca F0 tiếp tục tăng.

Ngoài ra, Bộ phận thường trực cũng yêu cầu Sở Y tế Bắc Giang và các đơn vị phải chú ý quan tâm đến mạng lưới chăm sóc điều trị cho những bệnh nhân khác trên địa bàn. Ví dụ như các bệnh mãn tính, bệnh cần phải can thiệp, trong khi Bắc Giang đang là vùng dịch nên bệnh nhân nặng không thể chuyển ngay ra các tuyến trung ương được. Vì thế cần phải có giải pháp khác như hội chẩn, tham vấn, hỗ trợ từ xa của các bệnh viện trung ương để giúp cho địa phương có thể quản lý, điều trị tốt cho các bệnh nhân khác.