Ảnh minh họa: Internet
Ăn đồ ăn bị cháy hoặc chưa chín
Trong những thực phẩm còn sống thường chứa ký sinh trùng hoặc một số loại vi khuẩn dễ gây viêm dạ dày và làm hại gan.
Trong khi đó, những thực phẩm bị cháy đen thường chịu tác động của nhiệt độ cao và có nguy cơ bị biến chất làm tổn hại chức năng gan.
Ăn ít rau quả
Rau xanh và nhiều loại hoa quả có chứa một lượng vitamin C, axit xitric, canxi, magiê, flavonoid sinh học, các chất hỗ trợ miễn dịch… giúp hỗ trợ thanh lọc và giải độc gan.
Rau xanh nhiều lá giàu chất diệp lục còn giúp loại bỏ độc tố khỏi máu, hỗ trợ gan trong việc thải độc và hỗ trợ tuần hoàn máu, giảm tổn thương tế bào. Chính vì vậy, việc ăn ít rau quả là một trong những thói quen xấu khiến chức năng gan yếu đi.
Uống ít nước
Nhiệm vụ chính của nước là giúp gan thải độc tố ra khỏi cơ thể. Nước chiếm đến hơn 70% cơ thể, nên việc uống đủ nước mỗi ngày sẽ giúp đẩy nhanh quá trình tuần hoàn máu và tăng cường khả năng hoạt động của các tế bào gan, giúp quá trình đào thải chất độc hiệu quả hơn.
Nếu không uống đủ nước, quá trình thải độc gan vẫn diễn ra nhưng nó sẽ không đạt được nhiều hiệu quả như khi bạn uống đủ nước.
Chính vì vậy, hãy bổ sung đủ 2-2,5 lít nước mỗi ngày bằng các loại nước lọc, nước ép trái cây, sữa, nước canh...
Bỏ bữa sáng
Thức khuya và dậy trễ thường kéo theo bỏ ăn sáng. Bữa sáng chính là bữa quan trọng nhất trong ngày vì nó giúp bạn có được nguồn năng lượng tốt và bền, từ đó hỗ trợ gan giúp gan không bị tổn thương.
Chính vì vậy, nếu bạn bỏ ăn sáng hay không có thói quen ăn sáng, điều này không chỉ klàm suy giảm chức năng gan mà còn không tốt cho toàn bộ cơ thể.
Ngoài ra, các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng ăn sáng giúp trung hòa acid dạ dày và bảo vệ gan, giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, viêm tuyến tụy, táo bón, sỏi mật…
"Tiếc của" ăn các loại thực phẩm đã bị mốc
Thực phẩm bị mốc có chứa chất Aflatoxin sản sinh từ loại nấm có tên là Aspergillus-một loại độc tố gây ung thư gan mạnh nhất. Nấm Aspergillus rất bền bỉ có thể gây hại cho sức khoẻ ngay cả khi được nấu chín với nhiệt độ cao. Ví dụ, với những loại đồ hộp hay thức ăn quá hạn, người ta thường đun nóng hoặc gạt đi chỗ mốc để sử dụng phần còn lại. Những việc làm này hoàn toàn vô nghĩa, bởi chỉ có phần bề mặt được làm sạch còn phần bên trong đã bị sợi nấm ăn sâu vào rồi. Chất độc từ đó cũng sản sinh và tích tụ vào phần thức ăn đó
Nhịn tiểu vào buổi sáng
Vì từ 5-7 giờ sáng chính là thời điểm tốt nhất để thải độc tố ra bên ngoài nên nếu nhịn tiểu vào buổi sáng sẽ khiến độc tố tích trữ trong cơ thể, lâu dần sẽ gây ra tình trạng ngộ độc gan.
Lạm dụng thực phẩm chức năng
Nghe có vẻ khó tin, nhưng đúng là việc sử dụng quá nhiều thực phẩm chức năng có thể góp phần gây tổn thương gan, kể cả đó là loại thực phẩm chức năng có chất lượng tốt và hoàn toàn tự nhiên.
Vai trò của gan là lộc bỏ các độc tố và gan thực hiện chức năng này thông qua một quá trình chuyển hóa rất phức tạp. Vì thực phẩm chức năng thảo mộc chưa được kiểm soát chặt chẽ, nên chưa có cách nào xác định chắc chắn rằng loại thực phẩm chức năng đó sẽ phù hợp với bạn cả nên chúng có thể gây tổn thương đến gan của bạn trong quá trình gan thực hiện chuyển hóa.
Cách tốt nhất là kiểm tra với dược sĩ hoặc bác sĩ xem loại thực phẩm chức năng hoặc vitamin mà bạn đang dùng có phù hợp với tiền sử bệnh tật của bạn hay không.
Uống bia rượu và hút thuốc lá
Và dĩ nhiên, nguyên nhân cuối cùng mà mọi người đều biết là uống rượu và hút thuốc. Hút thuốc lá có hại cho chức năng gan là bởi thuốc lá có chứa rất nhiều chất hóa học độc hại và sẽ làm tăng mức độ stress ôxy hóa trong cơ thể gây tổn thương các tế bào gan và hệ thống tế bào nói chung của cơ thể.
Rượu bia chính là “kẻ thù” đối với nhiều cơ quan như gan, thận, dạ dày, tụy, não… Trong đó, gan là cơ quan bị tổn thương nhiều nhất. Do toàn bộ lượng máu ở đường tiêu hóa bắt buộc đi qua gan trước khi về tim nên nồng độ cồn tập trung ở gan là cao nhất.
Ngoài ra, chất ethanol trong bia rượu khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa tại gan phần lớn tạo thành acetal dehyd và chính acetal dehyd gây hủy hoại tế bào gan. Nhất là rượu tự nấu ở Việt Nam, ngoài ethanol còn có nhiều chất khác như methanol, buthanol và các aldehyd gây tổn thương tế bào gan.
Thường xuyên uống rượu vượt quá lượng cho phép sẽ khiến gan bị nhiễm mỡ, viêm gan rồi dần dần tiến triển thành xơ gan, ung thư gan.
Ăn thường xuyên các loại thịt nướng
Nhiều nghiên cứu cho thấy khi nướng thịt, cá trên than sẽ khiến mỡ nhỏ giọt xuống than đang cháy tạo ra các phân tử hydrocarbure thơm đa vòng. Chất này khi ăn vào cơ thể sẽ được chuyển hoá đến gan và biến thành chất độc, dẫn tới nguy cơ ung thư gan. Vì vậy để phòng tránh, bạn không nên tiêu thụ đồ nướng thường xuyên, ăn cách quãng và ăn có mức độ. Sau khi ăn đồ nướng nên có khoảng thời gian vài tuần nghỉ ngơi để cơ thể có thể thải hết độc tố ra ngoài.
Dấu hiệu lưu ý gan có thể đang mắc "trọng bệnh"
Đau bụng vùng gan: Cảm thấy đau nhức ở vùng trên bên phải của bụng là dấu hiệu cho thấy gan của bạn có thể đang gặp vấn đề. Thông thường, nó là một cơn đau âm ỉ nhưng đôi khi nó cũng trở nên khá dữ dội.
Hãy nhớ rằng công việc của gan là giải độc giúp cơ thể loại bỏ các chất thải cũng như giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn thành các sản phẩm dinh dưỡng.
Khi gan bị ảnh hưởng bởi một căn bệnh nào đó, nó sẽ không thể hoạt động hiệu quả và bị sưng lên một cách đau đớn, đồng thời cơ thể cũng phát đi các dấu hiệu cảnh báo bị nhiễm độc.
Phù chân và mắt cá chân: Khi bạn phớt lờ các vấn đề cảnh báo, lá gan bị tổn thương sẽ cố gắng tự phục hồi với cái giá phải trả là hình thành các mô sẹo. Càng có nhiều mô sẹo, gan hoạt động càng khó khăn và cuối cùng là dẫn đến tăng áp lực tĩnh mạch cửa. Sau đó gây ra chất lỏng tích tụ ở chân gây phù nề.
Tin tốt là vết sưng này không đau. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến cả hai chân, bắp chân hoặc đùi. Tuy nhiên, tác động của trọng lực khiến vết sưng tấy có thể nhìn thấy rõ nhất ở phần dưới của cơ thể.
Tăng cân: Ngày càng có nhiều người bắt đầu một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn, nhưng họ vẫn phải vật lộn với vấn đề cân nặng. Nếu bạn bị tăng cân mà dường như không phải do ăn quá nhiều hoặc do suy giảm hormone, bạn có thể phải tham khảo ý kiến bác sĩ về vấn đề suy giảm chức năng gan.
Điều này xảy ra là do gan không thể cùng lúc đối phó với quá nhiều các chất độc đi vào cơ thể như rượu, chất ngọt nhân tạo, chế độ ăn nhiều chất béo và một số loại thuốc...
Điều duy nhất mà gan có thể nghĩ ra là lưu trữ các chất độc chưa được lọc trong các tế bào mỡ. Sự lộn xộn này sẽ không giúp bạn giảm cân trừ khi có các biện pháp thanh lọc gan do làm việc quá sức.
Dị ứng: Thông thường, dị ứng là kết quả của gan làm việc quá tải và hoạt động chậm chạp. Khi có quá nhiều chất xâm nhập vào máu, não bộ nhận biết chúng là chất gây dị ứng và giải phóng các kháng thể và hóa chất như histamine, gây ra phát ban, ngứa.
Nếu một lá gan khỏe mạnh sẽ làm sạch hoàn hảo tất cả các phân tử có hại trong máu và loại bỏ tác động của các chất gây dị ứng tiềm ẩn đối với cơ thể.
Da và mắt vàng: Khi mắt hoặc da của một người chuyển sang màu vàng, khoa học gọi đó là bệnh vàng da. Bản thân vàng da không phải là một căn bệnh mà là một triệu chứng của những trục trặc có thể xảy ra.
Thông thường, vàng da xuất hiện khi gan bị bệnh làm cho hệ thống tích tụ quá nhiều bilirubin, một sắc tố màu vàng được hình thành do sự phân hủy của các tế bào hồng cầu chết trong gan.
Mệt mỏi mãn tính: Hội chứng mệt mỏi mãn tính giống như tình trạng của bệnh cúm kéo dài. Theo định nghĩa, bạn phải trải qua các triệu chứng ít nhất 6 tháng trước khi có thể được chẩn đoán là bị mệt mỏi mãn tính.
Lý do đằng sau điều này là tình trạng nhiễm độc của gan. Gan góp phần cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động. Nó biến glucose thành glycogen và lưu trữ để sử dụng sau này.