Tối 16/5, ngay sau khi kết thúc ngày làm việc với Bắc Giang, đoàn công tác của Bộ Y tế do Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn dẫn đầu tiếp tục làm việc với tỉnh Bắc Ninh về công tác phòng chống dịch COVID-19.
Đây là lần thứ 2 chỉ sau 1 tuần Bộ Y tế cử đoàn công tác gồm lãnh đạo Bộ và các chuyên gia hàng đầu về truy vết, xét nghiệm, điều trị... về Bắc Ninh hỗ trợ tỉnh phòng chống dịch.
Báo cáo của tỉnh Bắc Ninh tại cuộc họp cho biết tỉnh đã ghi nhận 255 ca bệnh COVID-19, điều trị tại 4 cơ sở y tế trong tỉnh. Huyện Thuận Thành vẫn là ổ dịch nghiêm trọng nhất với 211 trường hợp, riêng trong ngày 16/5, huyện có thêm 27 ca mắc mới.
Biến chủng Ấn Độ khiến tốc độ lây nhiễm COVID-19 ở Bắc Ninh rất nhanh
Theo GS.TS Đặng Đức Anh - Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, đến thời điểm này, ổ dịch tại Bắc Ninh được xác định với 3 nguồn lây, trong đó có nguồn từ khu công nghiệp tại Bắc Giang.
Tại Bắc Ninh hiện có hơn 1.000 doanh nghiệp với hơn 332.000 công nhân, 70% trong số này ở tỉnh ngoài. Riêng với tỉnh "sát vách" chỉ cách hơn 10 cây số là Bắc Giang, có tới hơn 30.000 người Bắc Giang sang Bắc Ninh làm việc. Số lượng này có thể tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm nếu một trong số họ mang virus và không được quản lý, rà soát, sàng lọc.
GS.TS Đặng Đức Anh cho biết, thời gian qua, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đã lấy một số mẫu bệnh phẩm bệnh nhân COVID-19 tại Bắc Ninh, tiến hành giải trình tự gene. Kết quả cho thấy toàn bộ mẫu tại Bắc Ninh đều mang biến chủng kép B.1.617.2 lần đầu được tìm thấy ở Ấn Độ. Chủng này cũng tương tự với loại lưu hành tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cơ sở 2, Bệnh viện K cơ sở Tân Triều.
GS.TS Đặng Đức Anh - Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương. Ảnh: Phạm Thắng
Điều này cũng phần nào lý giải tốc độ lây nhiễm tại Bắc Ninh rất cao trong thời gian vừa qua, nhiều người không có triệu chứng bệnh.
Trong cuộc họp khẩn cách đây 1 tuần, chuyên gia Trần Như Dương (Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương) khuyến nghị Bắc Ninh nên thành lập các tổ COVID-19 cộng đồng và khu công nghiệp. Đến nay, thông tin từ Bí thư Tỉnh uỷ Bắc Ninh Đào Hồng Lan, tỉnh đã thành lập hơn 7.000 tổ này trong khu công nghiệp. Đây là "mắt thần", là cánh tay nối dài trong phòng dịch bởi họ là những người tiếp xúc, sâu sát nhất với công nhân.
Các chuyên gia của Bộ Y tế đề nghị Bắc Ninh nên kết hợp nhiều kỹ thuật xét nghiệm, trong đó lấy mẫu ngẫu nhiên 10%, mẫu gộp cho các công nhân để tiết kiệm thời gian và chi phí. Đồng thời, áp dụng test nhanh kháng nguyên để sàng lọc nhanh, nếu có kết quả dương tính sẽ kiểm tra lại bằng kỹ thuật Realtime RT-PCR để khẳng định.
Ca mới vẫn tăng nhưng trong tầm kiểm soát
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn đánh giá cao tâm thế chủ động của Bắc Ninh, đến nay số ca mắc COVID-19 vẫn tăng hàng ngày nhưng đều thuộc diện F1, có thể khống chế được do nằm trong khu vực được cách ly, phong tỏa.
Thứ trưởng đề nghị tỉnh rà soát lại các kịch bản phòng chống COVID-19 trong điều kiện mới kể cả trong tình huống KCN lan rộng, thu dung, điều trị, trong khi cách ly… "Chúng tôi rất tin tưởng nhưng cũng mong Bắc Ninh rà soát lại các kịch bản để luôn trong tâm thế chủ động nếu có tình huống xấu nhất xảy ra" - Thứ trưởng đề nghị.
Để đảm bảo an toàn cộng đồng, PGS Nguyễn Trường Sơn cho rằng việc cần quan tâm là các KCN trên địa bàn tỉnh, hơn 330.000 công nhân, thường xuyên có sự giao lưu, đi lại giữa Bắc Ninh với 21 tỉnh thành, đặc biệt là với Bắc Giang.
Đo thân nhiệt cho người dân tại chốt kiểm soát dịch COVID-19 xã An Bình, huyện Thuận Thành. Ảnh: BBN
Thứ trưởng đề nghị lãnh đạo tỉnh nên có những sự trao đổi, có biện pháp song hành hai bên để kiểm soát được người Bắc Ninh ở tại chỗ không qua Bắc Giang làm việc, hoặc người ở Bắc Giang khi qua Bắc Ninh làm thì phải ra sao. "Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh phải làm việc gấp với sở Y tế Bắc Giang để lấy số liệu công nhân từ Bắc Giang sang Bắc Ninh làm việc để phục vụ công tác truy vết, tránh để lọt một vài ca bệnh thành ổ dịch ở cộng đồng" - ông lưu ý.
Về chiến lược xét nghiệm, Thứ trưởng khuyến khích Bắc Ninh xét nghiệm mẫu gộp ở khu vực đã cách ly, test kháng nguyên nhanh ở một đơn vị hoặc cộng đồng có nguy cơ cao.
"Rà soát và kiểm tra ngẫu nhiên xóm trọ cộng đồng để lấy mẫu xét nghiệm rất quan trọng" - Thứ trưởng nhấn mạnh trong cộng đồng không thể chủ quan. Ông nêu bài học từ TP HCM hay Đà Nẵng và cho rằng Bắc Ninh cần thường xuyên rà soát những nơi đông người qua lại như chợ, siêu thị, bến xe, xóm trọ...
Về cơ sở điều tịrị, Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn đề nghị cơ sở y tế triển khai quyết liệt, không để "giặc từ bệnh viện lan ra cộng đồng rất nguy hiểm"; xây dựng các tổ COVID-19 tự rà soát từng phòng, khoa, ban, người nhà, bệnh nhân.