Huế mộng mơ không chỉ thu hút du khách bởi vẻ đẹp cổ kính, trữ tình mà còn níu lòng những kẻ lãng du ở lại bởi vô vàn món ăn đậm chất cung đình. Có những món không phải chỉ Huế mới có, mà bởi chỉ ở Huế mới ngon, như một thương hiệu đặc trưng của Huế thế thôi.
1. Bún bò Huế
Ở Huế có rất nhiều quán bún bò, mỗi quán dù có một hương vị riêng song điều dễ nhận thấy là bún Huế có vị nước đậm đà và thấm tháp. Ăn bún kèm với rau sống, một tí chua của chanh, một chút cay của ớt trái hoặc ớt tương, bạn sẽ càng dễ cảm nhận hương vị đặc biệt của món ăn này mà không nơi nào có được. Đến Huế, ngay cả những quán bún bò vỉa hè với giá 20 ngàn/tô cũng dễ dàng khiến bạn thỏa mãn với từng thìa nước dùng thơm lừng, đậm đà. Đặc sản Huế khó lòng đầy đủ nếu thiếu món bún bò.
2. Cơm hến
Có ai đến Huế mà không muốn tìm cho bằng được món cơm hến để thưởng thức thứ đặc sản đậm chất Huế. Một bát cơm huế đúng chuẩn “Huế” phải là cơm nguội để qua đêm, như vậy mới có thể giữ được cái giòn của rau và hương thơm của các gia vị. Đúng với tính cách “ăn cay nói nặng” của người Huế, món đặc sản Huế này phải đủ vị, mặn mà và đặc biệt là phải cay thật cay. Cơm hến có thêm chút mắm ruốc Huế vừa bùi, chát, cay và hăng. Được ăn kèm với phụ gia là rau sống gồm có: rau sống, bắp chuối, giá đỗ và ít thân khoai môn trắng thái nhỏ. Lạc được rang vàng và phi dầu vàng cho có màu đẹp mắt.
Hiện nay, bạn có thể dễ dàng ăn cơm hến, bún hến ở mọi tỉnh thành nhưng nếu đã từng một lần thử cơm hến ở Huế, bạn sẽ phải thốt lên rằng “Đây mới là cơm hến đúng chuẩn!”. Cũng có lẽ vì cái cay, cái đậm đà hương vị đó mà món đặc sản Huế cơm hến này khiến người khác nhớ mãi không thôi.
Cơm hến khá rẻ, chỉ khoảng 10.000đ/ tô. Để thưởng thức, bạn có thể đến cồn Hến, hoặc quán chị Nhỏ, bán trong ngõ đường Phạm Hồng Thái, góc giao với Trương Định. Nhưng những quán ăn này chỉ bán buổi sáng, vậy nên bạn cần tranh thủ đi sớm. Hoặc nếu không, bạn có thể ăn tại địa chỉ ở đường Trương Định phòng trường hợp không tìm ra quán hoặc các quán được nêu tên quá đông.
3. Bánh canh Nam Phổ
Món ăn này có lẽ ít nhiều du khách đã nghe qua và có dịp thưởng thức. Gọi là bánh canh Nam Phổ vì nó xuất xứ từ làng Nam Phổ – thuộc huyện Phú Vang cách thành phố chừng 10 km, cũng bởi cách nấu đặc trưng, khác hẳn những món bánh canh khác ở Huế nên dù đã trải qua bao thăng trầm lịch sử, nó vẫn là món ăn nổi danh thiên hạ. Bánh canh được chế biến công phu, tỉ mỉ và mất nhiều thời gian. Những người con xứ Huế luôn hết mực tự hào mỗi khi nhắc đến món ăn giản dị mà không kém phần tinh tế này.
Nước dùng bánh canh còn có thịt ba chỉ và tôm. Khi ăn, bạn nhớ thêm chút ớt tăng độ cay để cảm nhận trọn vẹn cái ngon đúng chất Huế. Bánh canh Nam Phổ là món đặc sản Huế ưa thích của nhiều khách du lịch và cả người dân địa phương. Cứ mỗi buổi chiều, song song với các gánh chè rong chính là sự hiện diện của những gánh bánh canh Nam Phổ.
4. Nem lụi
Nhiều người thường nói “Nem lụi là một trong những món ăn đặc sệt Huế”’. Ở đường Nguyễn Huệ có hai quán nem lụi. Suốt ngày đêm quán nào cũng chật ních người ăn. Khách hàng lần đầu ăn nem lụi, ai cũng xuýt xoa khen ngon để rồi ăn tiếp lần hai, lần ba, thậm chí ăn hàng ngày như dân “nghiện” và lần nào cũng vẫn cứ khen ngon.
Khi ăn, lấy bánh đa nem gói thịt viên nướng cùng với rau, thơm, khế, giá, lát chuối xanh thái mỏng, miếng vả thái sống, ớt màu… lấy lá hành buộc lại rồi chấm với một thứ nước đặc biệt gọi là nước lèo. Nước lèo dùng cho nem lụi được pha chế từ hàng chục nguyên liệu khác nhau như dầu thực vật, gan lợn, bột đao, đường, tương nước mắm, quế chi, hoa hổi trộn với nước cốt dừa.
5. Mè xửng
Mè xửng là thứ quà thy vị của xứ Huế, được du khách mua về rất nhiều. Mè xửng, hay còn gọi là kẹo mè xửng, là một trong những món ăn luôn xuất hiện trên bàn trà của người Huế. Người Huế xưa thường vừa uống trà, vừa nhâm nhi miếng mè xửng nhỏ, đây cũng là một trong những thú vui tao nhã. Thật ra, ở Huế không vội được đâu, ăn mè xửng cũng thế. Với món đặc sản Huế dinh dính này, bạn chỉ có thể được trong miệng mới có thể cảm nhận hết vị ngọt, cái dẻo và thơm mát mà chúng mang lại Bạn có thể tìm mua rất dễ dàng vì nó được bày bán rất nhiều.
6. khoái
Đến Huế mà không thưởng thức bánh khoái thì sẽ thật là thiếu sót cho bạn. Người Huế gọi tên loại bánh này là “khoái” để miêu tả sự sung sướng khi thưởng thức đặc sản này. Món ngon này được làm từ bột gạo xay với trứng gà, bột nghệ. Nhân bánh được chế biến từ thập cẩm giá sống, giò, tôm và đôi khi là cá kình. Ăn kèm là gồm vả, chuối chát, khế thái lát và không thể thiếu nước lèo, một loại nước tương đặc biệt của xứ Huế, giúp làm nên hương vị món ăn. Đến Huế, bạn có thể ghé quán Lạc Thiện ở Tứ Thượng để thưởng thức món bánh khoái được mệnh danh ngon nhất kinh kỳ.
7. Huế
Quả không ngoa khi gọi Huế là kinh đô của các loại chè và chè hẻm là một trong những đặc trưng của xứ Huế. Cứ đi chừng vài bước, bạn sẽ lại bắt gặp một tiệm hoặc gánh chè rong trong hẻm. Chính vì thế, chè trở thành một món đặc sản Huế không thể thiếu trong danh sách những món cần thử của bạn được.Ông bà ta ngày xưa thường nói nếu ngoài Hà Nội có “36 phố phường” thì Huế cũng có “36 thứ chè”. Không ai biết chè hẻm có ở Huế từ bao giờ mà chỉ biết gọi là thế, bởi nó thường nằm sâu trong các ngõ ngách với rất nhiều loại chè khác nhau. Mỗi loại chè có một hương vị riêng, ngon bổ, tinh tế và cầu kỳ như chính con người nơi đây. Chè bắp ngọt mát tinh khiết, vừa thơm vừa bùi nấu từ bắp ngô non của cồn Hến, chè hạt sen với thứ hương trầm thật lạ của giống sen hồ Tịnh Tâm – loại sen “tiến vua”. Lại còn chè nhãn bọc hạt sen ngọt thanh, thơm bùi và nhiều loại chè như chè hạt lựu, chè trôi nước, chè khoai sọ, chè bột lọc…
Có một loại chè nghe rất lạ tai mà chỉ Huế mới có: chè bột lọc thịt heo quay. Được chế biến cầu kỳ từ những miếng thịt heo quay cắt khúc nhỏ, bọc ngoài là bột nếp, cho thêm đường nấu thành chè. Khi ăn, món chè này cho ta một cảm giác rất lạ, vừa ngọt lại vừa mặn, béo ngậy khó diễn tả mà ta chẳng thể tìm ở đâu khác ngoài Huế.
8. Tôm chua
Tôm chua là một món đặc sản Huế bình dị mà bạn khó có thể thấy ở những tỉnh thành khác. Bản thân tôm đã có vị thanh mát, ngọt dịu nay được pha với cay nồng từ các loại gia vị chẳng những không át được vị mát lành vốn có của tôm mà còn thật hài hòa và quyến rũ khi ăn cùng với các món ăn kèm khác.Nếu để ý kỹ bạn sẽ thấy đây là một món đặc sản Huế đại diện cho nét tính cách cầu kỳ và tỉ mẩn của người dân nơi đây. Khi chế biến, họ đặc biệt không sử dụng loại tôm biển to mà chỉ chọn tôm nước ngọt, tôm sông, tôm đất nhỏ. Lý do là vì tôm nhỏ thì dễ thấm đều gia vị hơn và khi bày biện lên dĩa, chén hay xếp trong hũ trông cũng đẹp mắt hơn.Tôm chua Huế thường được ăn kèm như gỏi cuốn với thịt luộc, bánh tráng cùng các loại rau sống. Ngoài ra, nếu bạn không có nhiều thời gian để cuốn bánh tráng, bạn cũng có thể ăn tôm chua với cơm nóng.
Xứ mộng mơ, người Huế cẩn thận, tỉ mẩn, bởi vậy trong văn hóa ẩm thực cũng toát lên sự bình dị mà tâm huyết của người Huế. Nếu có cơ hội đến cố đô một lần, bạn hãy đi ăn thử một số món ăn đặc trưng của Huế, chắc chắn sẽ nhớ mãi chẳng quên. Để rồi khi một ai đó nhắc tới bún bò, nem lụi, bánh canh, bánh khoái,... bạn chỉ muốn quay trở lại Huế ngay để thưởng thức sự đặc trưng và chuẩn vị của các món ăn này.