Thông thường các họ phổ biến ở Việt Nam như họ Nguyễn, Trần, Phan, Võ… bố mẹ không phải chật vật vắt óc nghĩ ra những cái tên vừa hay vừa ý nghĩa để đặt cho con. Bởi chỉ cần tìm kiếm các gợi ý trên internet thì sẽ có hàng tá những tên gọi hay để bố mẹ lựa chọn. Tuy nhiên, với những họ hiếm thì chắc chắn bố mẹ sẽ phải có sự đầu tư về công sức hơn.
Đơn cử như một nữ diễn viên Vbiz lấy chồng họ Xà độc lạ nhất nhì Việt Nam, trong quá trình đặt tên cho con trai đã phải trải qua quá trình khá nhọc nhằn. Lê Hoàng Minh Phương (Phương TiTi) là một hot girl 9X nổi bật của trường Học viện Hàng không. Cô nàng khá quen mặt trong Vbiz khi từng tham gia đóng quảng cáo, đóng MC, đóng phim Sitcom, làm MC, làm người mẫu thời trang…
Phương TiTi hiện tại đã là mẹ 2 con, vào cuối tháng 5 vừa rồi, cô chính thức hạ sinh cậu quý tử thứ 2. Trên trang cá nhân, bài chia sẻ mới nhất của Phương TiTi gây chú ý khi có màn đặt tên cho con trai khá “cồng kềnh”. Theo đó, ông xã Phương TiTi có họ cực kỳ hiếm, tên đầy đủ là Xà Quế Nguyên.
“Mẹ đau đầu đặt tên cho con mất mấy tháng, ba đi làm giấy khai sinh nhầm sang tên thằng anh. Vâng, giờ 2 anh em nó đều là Xà Duy Minh” - mẹ bỉm 2 con tâm sự về tình huống “dở khóc dở cười” của gia đình. Vì ông xã làm nhầm tên trên giấy khai sinh cho con trai, nên Phương TiTi đã lên mạng “cầu cứu”, nhờ cộng đồng mạng chia sẻ kinh nghiệm đổi tên. Theo đó được biết, tên đặt cho cậu quý tử thứ 2 mà gia đình lựa chọn cho con là Xà Duy Anh. Vậy, anh trai là Duy Minh còn cậu em là Duy Anh.
Theo từ điển tên, "Duy" là duy nhất, độc nhất, không có gì khác sánh bằng hoặc duy trong "tư duy, suy nghĩ, suy luận". Đệm "Duy" mang ý nghĩa mong muốn con cái là người độc nhất, đặc biệt, có tư duy nhạy bén, suy nghĩ thấu đáo, sáng suốt. Đệm "Duy" cũng có thể được hiểu là mong muốn con cái có một cuộc sống đầy đủ, viên mãn, hạnh phúc.
Dựa vào từ điển Hán - Việt, chữ "Minh" có nhiều nghĩa, nhưng phổ biến nhất là "sáng sủa, quang minh, tỏ rạng", "thông minh, sáng suốt, hiểu biết", "minh bạch, rõ ràng, công bằng". Tên Minh thường được đặt cho bé trai với mong muốn con sẽ có trí tuệ thông minh, sáng suốt, hiểu biết rộng, có cuộc sống rạng rỡ, tốt đẹp. Ngoài ra, tên Minh cũng mang ý nghĩa con là người ngay thẳng, công bằng, luôn sống đúng với đạo lý làm người.
Còn chữ Anh theo nghĩa Hán Việt là “người tài giỏi” với ý nghĩa bao hàm sự nổi trội, thông minh, giỏi giang trên nhiều phương diện, vì vậy tên "Anh" thể hiện mong muốn tốt đẹp của cha mẹ để con mình giỏi giang, xuất chúng khi được đặt tên này.
Như vậy, Duy Minh và Duy Anh đều là những cái tên vô cùng ý nghĩa, khi ghép với họ Xà cũng rất phù hợp và nghe khá hay, tạo nên cho 2 cậu quý tử của Phương TiTi một đích danh hiếm người trùng. Điều này chứng minh, cặp bố mẹ trẻ đã dành rất nhiều thời gian, công sức để chắt lọc cho các con những cái tên đặc biệt nhất.
Trên thực tế, không có luật nào bắt buộc các ông bố bà mẹ phải làm theo 8 điều này, nhưng đây đều là những lưu ý cần thiết để đảm bảo con có một cái tên đẹp, ý nghĩa và không gặp rắc rối sau này.
Lưu ý vị trí của tên con khi xếp theo thứ tự bảng chữ cái
Nhiều bậc cha mẹ rút ra "kinh nghiệm xương máu từ bản thân là không nên đặt tên con xếp ở đầu sổ hoặc cuối sổ vì rất dễ bị gọi lên bảng trả bài. Rõ ràng, những cái tên bắt đầu bằng chữ ở giữa bảng chữ cái như H, K, M, L,... sẽ không bị gọi quá sớm hoặc quá muộn trong các cuộc thi. Tuy nhiên, đặt tên con bắt đầu bằng những chữ ở đầu bảng chữ cái cũng không thể nói là bất lợi, vì đây cũng là cơ hội để trẻ rèn luyện tính bình tĩnh và khả năng đương đầu với thử thách trong mọi hoàn cảnh.
Tuyệt đối không dùng tên người yêu cũ đặt cho con
Con cái là kết quả của tình yêu giữa hai vợ chồng, và chuyện tình yêu trong quá khứ cần được để yên ở quá khứ. Nếu dùng tên người cũ để đặt tên cho con, rất có thể nó sẽ châm ngòi cho một cuộc chiến dẫn đến đổ vỡ của hai vợ chồng.
Đặt tên cho con nên tuân theo luật bằng trắc
Một cái tên của trẻ nên có sự kết hợp hài hòa giữa cả thanh bằng (gồm thanh ngang và thanh huyền) và thanh trắc (gồm các thanh sắc, hỏi, ngã, nặng), tuân theo quy luật cân bằng âm dương. Đặc biệt, tránh những cái tên chỉ toàn thanh trắc vì nó dễ gợi cảm giác trúc trắc, nặng nề, không suôn sẻ.
Tên con có thể gồm cả họ cha lẫn họ mẹ
Đa phần người Việt đặt tên con theo họ cha. Tuy nhiên, theo xu hướng hiện đại ngày nay, rất nhiều gia đình đã bắt đầu đặt tên con gồm cả họ cha lẫn họ mẹ, chẳng hạn như Lê Vũ Bảo Hân, Phạm Nguyễn Đăng Khoa,... Đặt tên con mang cả hình bóng của cha lẫn mẹ trong đó cũng là cách đặt rất ý nghĩa mà các bậc phụ huynh có thể cân nhắc.
Tên nên có ý nghĩa hay
Cần chọn tên cho con có ý nghĩa tích cực và lịch sự, vì cái tên sẽ đi theo con suốt cả cuộc đời. Đã qua rồi cái thời bố mẹ thích đặt tên con thật xấu cho... dễ nuôi và để ông Trời không bắt đi mất.
Tên phải hợp với giới tính của con
Con gái mang tên giống con trai hay con trai mang tên con gái đều dễ gây nhầm lẫn trong giao tiếp, xưng hô hay làm giấy tờ và có thể dẫn đến nhiều rắc rối khác.
Có thể đặt tên con và các anh chị em trong nhà cùng tên hoặc cùng chữ lót
Bố mẹ có thể đặt cho các con tên hoặc chữ lót giống nhau. Chẳng hạn như một nhà có 3 con có thể đặt là Bảo Lan, Bảo Phúc, Bảo Ngọc hay Minh Hà, Thanh Hà, Việt Hà. Điều này tạo nên mối liên kết đặc biệt thân thương và gần gũi giữa các thành viên trong gia đình. Cách đặt này không bắt buộc nhưng cũng là một gợi ý hay để bố mẹ tham khảo.
Không nên đặt tên trùng tên tiền nhân
Văn hóa Việt thường không ủng hộ cách đặt tên người ở vai vế nhỏ hơn, trùng với tên của người có vai vế lớn hơn. Để tránh rơi vào tình huống khó xử này, bố mẹ nên "khảo sát" tên của cả gia đình hai bên ít nhất 3-4 đời để tránh cho tên bé yêu bị trùng lặp với một người nào đó lớn tuổi hơn.