Dậy thì là giai đoạn đánh dấu sự phát triển ở trẻ cả về mặt thể chất lẫn tâm lý. Trong đó, dậy thì sớm là hiện tượng ở trẻ bắt đầu có những thay đổi về đặc tính sinh dục ở nhiều khía cạnh ở độ tuổi sớm hơn so với bình thường. Theo thống kê, số lượng các bé gái dậy thì sớm chiếm tỷ lệ cao hơn các bé trai.
Một bà mẹ ở Hạ Môn, Trung Quốc trong khi đang tắm cho con gái 6 tuổi thì đột nhiên cảm thấy ngực của trẻ hơi sưng và đau, bắt đầu phát triển.
Thế là người mẹ này vội vàng đưa con đến bệnh viện phụ sản và trẻ em Hạ Môn để khám, bác sĩ đã tiến hành kiểm tra tuổi xương và siêu âm thì phát hiện tử cung của đứa trẻ 6 tuổi lớn hơn tuổi xương của những đứa trẻ cùng trang lứa.
Bác sĩ chẩn đoán bé gái đã mắc căn bệnh dậy thì sớm, sau khi hỏi thăm từ người mẹ, bác sĩ xác định nguyên nhân chính từ việc người mẹ thường xuyên cho trẻ uống một số loại thực phẩm bổ sung như yến sào, hải sâm, đông trùng hạ thảo với hy vọng con phát triển tốt hơn, tuy nhiên điều này lại phản tác dụng, gây ra dậy thì sớm ở trẻ.
Sau khi biết được nguyên nhân và tình trạng của con, người mẹ này đã vô cùng hối hân.
Chúng ta cần biết rằng xương của trẻ già đi trước hai năm có nghĩa là thời gian tăng trưởng chiều cao của trẻ đã bị rút ngắn đi hai năm so với bạn bè cùng trang lứa. Theo thống kê mới nhất của ngành y tế, tỷ lệ trẻ em dậy thì sớm ở Trung Quốc là khoảng 0,43%, tức là cả nước có 530.000 trẻ dậy thì sớm.
Vậy cha mẹ nên làm gì để phòng tránh tình trạng dậy thì sớm ở trẻ nhỏ? Sau đây là những nguyên nhân được các chuyên gia cảnh báo gây ra hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ, cũng như biện pháp để phòng tránh căn bệnh này.
Trẻ bị ảnh hưởng từ các chương trình truyền hình và phim ảnh khác nhau
Một số phụ huynh không chú ý đến việc hạn chế cho con xem các chương trình giải trí, phim ảnh trên TV, điện thoại di động, điều này khiến trẻ sớm nhận ra thức tỉnh ý thức giới tính, thậm chí dẫn đến tình trạng trẻ dậy thì sớm.
Ảnh hưởng của phim ảnh và loại hình giải trí thời hiện đại khiến hormone sinh dục xuất hiện sớm, nhất là những trẻ em thường xuyên tiếp xúc với văn hóa phim ảnh, đặc biệt là những phim tình cảm có “cảnh nóng” dành cho người lớn hoặc những trò chơi bạo lực nguy hiểm, hay mạng facebook với tràn làn những hình ảnh nhạy cảm mà các bậc cha mẹ khó kiểm soát.
Ngoài ra, một số nghiên cứu gần đây cho thấy, trẻ em có hướng nghe những bản nhạc sầu não nhiều từ bé dễ bị kích thích dậy thì sớm và nghiêm trọng hơn là có thể khiến trẻ bị mắc bệnh tự kỷ.
Trẻ tiếp xúc với đồ công nghệ điện tử quá nhiều, xem TV quá nhiều, các sóng điện từ phát ra từ các đồ công nghệ cũng ảnh hưởng tới sự phát triển, khiến trẻ dậy thì sớm.
Cha mẹ nên: Không nên cho trẻ sử dụng các thiết bị điện tử quá sớm
Lạm dụng các loại đồ bổ, thuốc bổ, thực phẩm chức năng
Nhiều cha mẹ vì lo lắng con cái ốm yếu, còi cọc nên đã tự ý mua những loại đồ bổ dưỡng, thuốc tăng trưởng chiều cao cho con uống. Mặc dù các loại thực phẩm, thuốc bổ sẽ đem lại những tác dụng nhất định lên cơ thể, nhưng ở trẻ em, chức năng tiêu hóa còn chưa hoàn thiện, nếu lạm dụng thuốc khiến cơ thể thay đổi quá trình bài tiết, gây ra hiện tượng dậy thì sớm.
Một số phụ huynh có điều kiện tốt nên thường cho con bổ sung các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng cũng như các loại thuốc bổ khác nhau, khiến trẻ dễ bị biến đổi hormone trong cơ thể.
Có nhiều phụ huynh tin vào những lời quảng cáo về các loại thực phẩm chức năng giúp trẻ cao lớn hơn nhiều so với bạn bè cùng trang lứa.
Điều này không phải là sai vì có những loại thực phẩm trẻ ăn vào "trông có vẻ" cao lớn hơn thật. Tuy nhiên, một số loại khác chỉ khiến trẻ phát triển sớm hơn các bạn trong giai đoạn uống thuốc trước dậy thì, sau đó thì sẽ chững lại và không lớn nữa.
Thực phẩm chức năng chỉ nên dùng cho người trung niên và cao tuổi để bồi bổ cơ thể, không có lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của trẻ em, cũng là nguyên nhân khiến trẻ dậy thì sớm. Tốt nhất trước khi quyết định cho con sử dụng các loại vitamin, thuốc bổ... cha mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
Cha mẹ nên: Cho trẻ uống sữa và bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều canxi
Trẻ ăn thức ăn giàu chất béo
Xúc xích, gà rán, khoai tây chiên... đều là những món chiên rán mà trẻ em nào cũng thích, tuy nhiên các thực phẩm khi được chế biến trong dầu ở nhiệt độ cao có thể bị biến đổi chất, khi trẻ ăn vào có thể gây rối loạn nội tiết và dẫn đến cơ thể dậy thì sớm hơn.
Ngoài ra, các thực phẩm này cũng góp phần khiến trẻ tăng cân, béo phì, đây là một trong nhiều nguyên nhân chính gây dậy thì sớm.
Cha mẹ nên: Xây dựng cho con chế độ dinh dưỡng cân bằng
Trẻ ăn nhiều đồ ngọt
Đồ ngọt là một cám dỗ đối với trẻ em, nhiều trẻ em đặc biệt thích ăn bánh quy có đường, có chứa đường trắng. Đường chỉ có thể cung cấp năng lượng cho trẻ, ăn nhiều đường có thể khiến trẻ dễ tăng cân.
Khi trẻ bị béo phì ở một mức độ nhất định sẽ làm kích hoạt hệ thống nội tiết của trẻ, khiến nội tiết tố của trẻ bị rối loạn, dẫn đến dậy thì sớm.
Đồng thời các món bánh, kẹo, bim bim giá rẻ, đồ ăn không rõ nguồn gốc có thể chứa chất bảo quản, chất tạo màu, chất tạo ngọt, có thể ảnh hưởng đến hormone của trẻ và kích thích khả năng dậy thì sớm.
Cha mẹ nên: Không cho trẻ trước 3 tuổi ăn đường, đặc biệt là đường trắng
Để trẻ trang điểm và tiếp xúc với mỹ phẩm sớm
Không ít bà mẹ có xu hướng cho con làm điệu từ nhỏ, 1-2 tuổi đã cho sơn móng tay móng chân, uốn tóc, dùng mỹ phẩm make-up vì nghĩ rằng vô hại và trông con xinh xắn hơn.
Nhưng nghiên cứu của các nhà khoa học đã chỉ ra việc tiếp xúc với các chất hóa học như phenol, phthalates và phytoestrogen trong nhiều loại sản phẩm tiêu dùng, nhất là mỹ phẩm, nước hoa, nước xịt phòng… dễ khiến trẻ dậy thì sớm, gây rối loạn nội tiết tố, nguy hại sức khỏe về sau.
Trường hợp một bé gái ở Hàn Quốc làm người mẫu ảnh từ nhỏ, thường xuyên sử dụng mỹ phẩm, thường xuyên thức khuya tiếp xúc với các loại mỹ phẩm có chứa hormone đã khiến trẻ bị dậy thì sớm như một lời cảnh tỉnh đối với các bậ phụ huynh.
Cha mẹ nên: Không cho trẻ sử dụng các loại mỹ phẩm sớm
Ngoài việc tránh những điều khiến trẻ dậy thì sớm trong cuộc sống hàng ngày, cha mẹ cũng nên tạo cho trẻ thói quen sinh hoạt tốt và đảm bảo cho trẻ ngủ đủ giấc, để trẻ lớn lên khỏe mạnh và tránh xa tình trạng dậy thì sớm.
Hãy khuyến khích trẻ thường xuyên vận động, khắc phục được hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ, đồng thời trau dồi kỹ năng sống cho trẻ, tăng cường sức đề kháng. Cha mẹ nên để trẻ tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày với các môn thể thao như bóng đá, cầu lông, bơi lội, đá cầu…
Ngoài ra, với những trẻ xuất hiện dấu hiệu dậy thì sớm, cha mẹ nên cho con đi thăm khám hàng năm để có cách phòng ngừa và điều trị sớm.
CÙNG CHUYÊN MỤC
