Đối với những người có thói quen hút thuốc, có lẽ việc bỏ thuốc là quyết định quan trọng và mang lại nhiều lợi ích nhất cho họ. Thực tế, thuốc lá chứa hơn 100 chất độc hại, khí cháy khi đi vào cơ thể sẽ phá hủy các lông mao của phổi và gây tổn thương các cơ quan phổi, hút càng lâu thì phổi càng bị tổn thương.
Ngoài phổi, thuốc lá cũng gây hại cho các cơ quan khác trong cơ thể, đặc biệt là dạ dày. ''Khói thuốc có chứa hơn 7 nghìn chất khác nhau, hơn 100 loại trong số đó có thể có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe. Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng trong khói thuốc cũng có thành phần gây nên sự suy giảm hàng rào tế bào nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày. Do đó, khói thuốc lá cũng là một yếu tố nguy cơ làm cho bệnh lý dạ dày ngày càng nặng thêm'', ThS.BS. Lê Dương Tiến - Trung tâm Tiêu hoá BVĐK Hồng Ngọc cho biết.
ThS.BS. Lê Dương Tiến - Trung tâm Tiêu hoá BVĐK Hồng Ngọc
Tuy nhiên, khi chọn cách bỏ thuốc, nhiều người nhận thấy trong quá trình cai thuốc lá sẽ xuất hiện một số triệu chứng khó chịu khiến người bệnh rất lo lắng. Thực tế, những triệu chứng này khá bình thường, nhất là đối với những người nghiện thuốc lá lâu năm đột ngột bỏ thuốc.
Nói chung, những người hút thuốc lâu năm hoặc hút nhiều mỗi ngày đột ngột bỏ thuốc, họ sẽ gặp các triệu chứng cai nghiện. Đó là do thuốc lá chứa nhiều nicotine, carbon monoxide và các chất khác, có thể làm tê liệt thần kinh và hệ hô hấp của con người, khiến não bộ cảm thấy dễ chịu, dễ gây nghiện.
Do đó, một khi người hút thuốc bắt đầu bỏ thuốc, họ sẽ cảm thấy không thoải mái về thể chất và tâm lý, và họ sẽ gặp phải các triệu chứng khó chịu khác nhau, mà chúng ta thường gọi là phản ứng cai thuốc. Tuy nhiên, nếu những người hút thuốc ít hoặc hút thuốc trong một thời gian ngắn bỏ thuốc, các triệu chứng cai thuốc sẽ ít xảy ra hơn.
1. Cảm xúc bất ổn
Người hút thuốc lá lâu năm, não bộ thường ở trạng thái hưng phấn do bị kích thích bởi nicotine, một khi bỏ thuốc lá, nồng độ nicotine giảm xuống đột ngột, não bộ sẽ rơi vào trạng thái khó chịu, khiến người ta cảm thấy buồn bực, bứt rứt và cảm xúc khác, và rất dễ nảy sinh ham muốn hút thuốc trở lại.
2. Chất lượng giấc ngủ kém
Khi người nghiện thuốc lá bỏ thuốc, chất lượng giấc ngủ bất thường cũng sẽ xảy ra như khó đi vào giấc ngủ, mất ngủ và hay mơ. Bạn cũng có thể cảm thấy rất mệt mỏi trong ngày, hoặc chân tay của bạn sẽ yếu. Đây là hiện tượng sinh lý bình thường và có thể tự khỏi sau một thời gian.
Nếu bạn muốn cải thiện tình trạng này nhiều nhất có thể, hãy ngâm chân hoặc uống một ly sữa trước khi ngủ sẽ giúp bạn đi vào giấc ngủ nhanh hơn.
3. Có các triệu chứng giống như cúm
Những người thường xuyên hút thuốc lá thường rất dễ bị nghiện. Khi bỏ hút thuốc, nếu cơn nghiện tấn công, bạn có thể gặp các triệu chứng giống như cảm lạnh, bao gồm chảy nước mũi và chảy nước mắt.
Đây cũng là những phản ứng sinh lý bình thường, có thể phục hồi do cơ thể tự điều chỉnh, không cần quá lo lắng.
4. Ho
Ai cũng biết rằng hút thuốc lá thường xuyên có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến phổi. Ở trạng thái này, để tự bảo vệ, phổi sẽ tiết ra một lượng lớn chất nhầy để hấp thụ một số chất độc hại trong thuốc lá. Sau khi cai thuốc lá, chất nhầy sẽ được tống ra ngoài theo đường hô hấp.
Ngoài ra, sau khi cai thuốc lá, các lông mao trong phổi cũng sẽ khởi động lại giúp làm sạch chất thải trong cơ thể, nhờ đó người cai thuốc sẽ hết ho và có đờm đen.
5. Dễ đói
Hút thuốc trong thời gian dài sẽ làm giảm chức năng đường tiêu hóa và ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ thức ăn. Ngược lại, cảm giác thèm ăn và quá trình trao đổi chất của con người có thể được phục hồi sau khi bỏ thuốc lá, do đó, nhiều người bỏ thuốc lá thường có cảm giác đói và thường xuyên cảm thấy khô miệng, khát nước.
Những người đã từng hút thuốc cần lưu ý rằng các triệu chứng cai nghiện là phổ biến và họ không cần quá lo lắng, và họ có thể hồi phục trở lại mức khỏe mạnh nếu kiên trì trong một thời gian. Tuy nhiên, nếu phản ứng cai thuốc quá nghiêm trọng, nên đi khám để đạt được mục đích bỏ thuốc lá hoàn toàn.
BS CKII Nguyễn Đức Mạnh, Trưởng khoa Nội, BVĐK Hồng Ngọc
Khi bỏ thuốc lá, phổi có trở về khỏe mạnh như trước kia?
Theo BS CKII Nguyễn Đức Mạnh, Trưởng khoa Nội, BVĐK Hồng Ngọc, ''đã có những nghiên cứu chỉ ra rằng chỉ 30 phút từ khi hút điếu thuốc cuối cùng, cơ thể đã được hưởng rất nhiều tác dụng có lợi mà giai đoạn đầu có thể chúng ta chưa cảm nhận ngay được, chẳng hạn như huyết áp (cao), nhịp tim (nhanh) giảm xuống... và sau 5 năm hoặc 10 năm, nguy cơ mắc phải các bệnh lý về tim mạch, hô hấp, các mặt bệnh khác liên quan đến ung thư cũng sẽ giảm đi rất nhiều so với những người không bỏ được thuốc lá.
Cũng có nghiên cứu cho thấy sau khi bỏ thuốc lá 20 năm, phổi của một người có thể phục hồi tương đương như phổi của người không hút thuốc lá''.